Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
нічога болыи цёплага на нябогу не было — пунсавела свежая кроў. Шам., V, 419. НЯВЕ'ХНА ж. Нявестка. Ты не жур, свекорка, невехны молодой, Сжурить её дитятко малое, да муж ревнивый. Радч., ГНП, 3; Гом. Одчыняй, свекратко, ворота, Едзе к тобе невехна из далека! Шэйн, III, 420; Дзякавічы Маз. НЯВЬГНАСАК м. Неданосак. Цыганяты па-ранейшаму ціснуцца да агню, са страхам паглядаючы на прыхадняў, цыганкі, падумаўшы, зноў пачынаюць карміць грудзьмі нявынаскаў. Лупе., П, 90. Н Я ГЕТА аг. Чалавек няўклюдны, непрыгожы, нязграбны. Варка моўчкі глядзела на пабіты acniнамі Полін твар i ў думках шкадавала, што пацягнулася гэтая нягега з імі ў далёкую дарогу. Дан., Ж 4. НЯМА'ШАКА безас. у знач. вык. Няма. «Hy што ж,— гавора,— караблі ў нас ёсцека, а народу нямашака». ЧК, II, 33; Шарахоўскія Буды Раг. НЯСПЕ'Ш ЛІВА прысл. Павольна, спакойна. Фогт мала піў, але на дзіва многа еў, бесперапынна жаваў, няспешліва, але старанна. Шам., IV, 552. НЯУДА'Ш АЧКА ж. ласк, няўдачніца. Пушчэй мае няўдашачкі ва ўсім свеце нет. Б, II, 439; Алешин Раг. НЯУЗНО'СНЫ:няўзносная пагода. Нязноснае надвор'е. Иилов солдат uc походу во невзносную погоду — чуть ён не умер. Рам., БС, I—II, 186; Гом. НЯУКЛЮ 'ДА аг. Той, хто мае нязграбную паставу, пазбаўлены зграбнасці, спрыту. Няўклюда Параска так i не здагадалася выцерці кожнае мокрай анучкай. Дан.Г Ж, 165. Н Я УМ ЕК А аг. Чалавек няўмелы, няздатны да работы. Госць нахмурыўся, зразумеўшы, што гэты нізкі i рухавы чалавек, востры на слова, здзекліва забаўляўся з ім, як з няўмекам. Шам., V, 24. Не трэба было перадаваць нейкаму маладому няўмеку машыну, каб сесці за камбайн. Шам., ВТБ, 8. НЯУЦЯ'МНА прысл. Не разумеючы, збянтэжана. Калаштан няўцямна глядзеў на задымленыя плашкі над сабой, мыляў губамі: здавалася, нешта сам сабе #ылічваў. Дан., Ж, 8. П ПААСШ А'ЦЬ (поосипать) зак. Пасіпнуць. Да вжеж я крывеа: Куны мои позмокали, А соболи позвисали, А свашечки поосипали. Шэйн, III, 434; Дзякавічы Маз. ПАБІ'ТЫ (побитый) дзеепрым. Благі, дрэнны, у калдобінах (пра дарогу). Пойдзем у дорогу побитую По Тапочку запитую. Шэйн, III, 401; Дзякавічы Маз. ПАБЛІКАВА'ЦЬ (побликовать) незак. Паведамляць, абвяшчаць, абнародаваць. А штоб ён ня так еярчав, вяли побликовать, што ето город Ивана, цара Копицкаго. Рам., БС, III, 224; Гом. ПАБО'ЛІ (поболи) прысл. Больш. Яна ще боли стала яго полюбляць, и стала почащай к яму заходжувать, стала поболи ў яго распрашувать. Рам., БС, III, 152; Гарадзец Раг. ПАБО'Р (побор) м. Набор у царскую армію, у рэкруты. Схоронися, беленькій молойчик — заўтра побор будя. Рам., БС, I—II, 88; Балотня Раг. ПАБРО'ХАЦЬ зак. Пабоўтацца. Хай пабарахтаецца ў сваім балоце, хай паброхае ў гэтай ціне. Мак., К, 58. ПАБУЖ А'ЦЬ незак. Будзіць. Просекай воконце да против сонца, 4 Зак
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

надворе, нявехна, няудаш, няузносны, няуцямна, паблікаваць, паболі, пабор, паброхаць
3 👁
 ◀  / 177  ▶