Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

Параўн. e с ц е к а, ё, ё с ц е к а. ЕСТАЧКІ (есточкі) незак. Есці (яда, ежа) (у спалучэнні з дзеясл.). Мархва Грыца спалюбіла Ды естачкі паднасіла. ЖП, 99; Балотня Раг. А вечернички, мое соколы, чаго рано прилетели, а ти ест очки захотели? Рам., БС, I—II, 340; Гом. Параўн. е с т к i. Е'СТАЛЬКІ (естольки) прысл. Столькі. Ще похваля пан, що на мести естольки було вовков забито. Рам., БС, IV, 110; Васільеўка Гом. E'CTKI. Тое, што е с т а ч к i. Радч., ГНП, 12; Гом. Е'СТЫ (естый) займ. Гэты. Ева говора: «Спробуй естаго яблока з естаго древаI» Рам., IV, 2; Вылеў Гом. Параўн. еты. Е С Ц Е К А. Тое, што е с е к а. Радч., ГНП, 6; Гом. Не. Такога ворага не ведаю. Такога ворага не было. Есцека, як бачыш, злы чалавек. Страшны. Шам., V, 243. Параўн. ё, ё с ц е к а. Е'ТА (ето) часу. Гэта. А ето унаЖ АБУРЫ 'ННЕ н. Зборн. Жабіна ікра. Па вёсцы, як жабурынне па вадзе, папаўзлі слізкія, агідныя плёткі. Шам., II, 279. Ж АГНА'ННЕ н. 1. Учыненне жэста рукой, падобнага да крыжа. Жагнаннем сваім ты мяне не загітуеш. Не хрышчоным сябе лічу. Пал., КЗС, 45. 2. Благаславенне. Не ціхлі, не адчэпліваліся матчыны жагнанні. Мел., ПН, 445. Ж АГНА'ЦЦА незак. Хрысціцца. Прыехалі... Паклаліся спаць... Бацька ўсё жагнаецца, ніяк супакоіцца не можа. Мел., V, 75. Дамеціха, што жагналася кожны раз, калі бачыла няшчасную, жахлівую пустэчу, зірнуўшы на coxi вечарам, сумелася. Мел., VI, 181. Ж А ГН А ЦЬ незак. Благаслаўляць. дився тудш змей. Рам., БС, III, 76; Перарост Гом. E'TKJ (етций) займ. Гэтакі. Мы ще з роду ня бачили етких песялъников нійде i николи! Рам., БС, IV,/! 15; Доўск Раг. Е'ТЫ (етый) займ. Тое, што е с т ы. Господь етыя дела увознав, по вялее ето му древу гольлё поднять повышай, штоб ня могли достать. Рам., БС, IV, 2; Вылеў Гом. Повенчай Гапочку в недзелю, Не ў ету, то в тую. Шэйн, III, 399; Дзякавічы Маз. Е. Тое, што е с е к а. О, не, кажаць сваты: ё ў нас такие два стралцы, што скрозь их ни в у жака не проповзе, ни муха не пролятить. Рам., БС, III, 74; Перарост Гом. Параўн. е с ц е к а, ёсцек а. ЕСЦЕКА. Тое, што ес ека. Караблі ў нас ёсцека, а народу нямашака. ЧК, II, 33; Шчароўскія Буды Раг. Чаго, гэта, Акімавіч, брадамі ходзіце? Ёсцека ж дарога праз сенажаць. Сач., Д, 13. Параўн. е с ц е к а, ё. Праз зімовую сінюю здань Ясна прырода малога жагнае, У яснай, адвечнай купелі купае. Грам., В, 41. Ж АД О МЫ прым. Жаданы. Цяпер жа — ніякіх прыкмет блізкай i такой жадомай вільгаці. Сач., Д, 165. Ж АКЕ'ЦІНА ж. Жакет. Ён бачыў перад сабой Наталю, звычайную вясковую жанчыну ў простай, свайго шыцця, жакеціне. Рак., В, 221. Ж АЛАВА'ЦЬ незак. Шкадаваць. Да калі ты мене так жалуеш, то людзі мне раілі, што есь за 67нявскою горою Огнянна гора. БКЭ, № 31; Юравічы Рэч. Параўн. ж а л к а в а ц ь. Ж АЛКАВА'ННЕ н. толькі адз. Жаль. Караблік пабліскаваў «аснасткай», плыў i плыў сабе