Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ДЗЯУЧО' н. Дзяўчына-падлетак. Гэтае няшчаснае дзяўчо баялася аднолькава i Лойке i нас. Шам., IV, 68. ДЗЯУЧО'Ш КА (дявчошка) ж. ласк, дзяўчынка. Дак ён придя к богатому, да й работаа за кусочак хлеба, абы б дав подъести, а ў двор — то и нема ничого, а ў дворе и баба есть и дявчошка малаа ёсть. Рам., БС, III, 390; Нісімкавічы Раг. ДЗЯУЧЫ 'НШ прым. Дзявочы. Вось цяпер безнадзейна шукаю сінія вочы дзяўчыніны. Дуд., СС, 49. Д ЗЯ Ц ГН А ж. Дзіця (пра дачку). «Здрастуй, здрастуй, мая цесцюхна».— «Здрастуй, здрастуй, да мой зяцюхна. Ты ссушыў маю дзяціну». ВП, 237; Гом. Д ЗЯ Ц ГН Щ Ц А незак. Паводзіць сябе несур'ёзна, па-дзіцячаму. Глядзі ты, дзяцініцца пачаў Антон на старасці. Дан., Ж, 157. ДЗЯЧУЧО'К (дячучок) м. Дзячок. Сам молодый дячучок, росту так сярэдьняго. Рам., БС, IV, 93; Балсуны Раг. Д Л Е прыназ. Для А которы горки, Кидай дле моей жонки. Шэйн, III, 389; Ельск. Есь у мене мамочка дле того, Ена мене хорошо нарядзиць. Шэйн, III, 416; Дзякавічы Маз. ДЛЯ'ЦЦД незак. Бавіцца, марудзіць. Иди, доня, не дляйся, Да на мамку не надься. Радч., ГНП, 153; Гом. Едзь, едзь, Никипорко, не дляйса, Бо уге мой бацюхна прибраўса. Шэйн, III, 401; Дзякавічы Маз. ДО безасаб. у знач. вык. Досыць. Распісацца ўмее, i до. Сач., Д, 182. ДО'ЛЮ ХНА ж. Паэт. Доля, лёс. Тольки ўчула невехна, рано по водицу йдучи, свою долюхну клянучи. Рам., БС, I—II, 43; Гом. ДО'НЕЧКА ж. Памянш.-ласк. да д о н ь к а. У мяне сыночка ніводнага, толькі донечка Ганнусенька. Б, И, 137; Гом. Дзесь на даліне мне пярыны сваей донечцы Кацярыне. ВП, 136; Дуянаука Гом. ДО'НШ ЧЫК (донщик) м. Данскі казак. «Молодая вдова, чи не пойдешь за мене?» — А я донщика люблю, я за донщика пойду». Радч., ГНП, 143; Гом. ДО'НЬКА ж. Дачка. Нічога, донька. Я — хуценька. Не забудзься накарміць Саўку з Нюркай. Дан., Ж, 6. Параўн. д о н е ч к а. Д О'СІ прысл. Па сённяшні дзень. Але можа i праўда ўжо нечага за іх баяцца, можа ў іх там i немцаў досі няма, a нашы даўно прыйшлі, савецкія. Сач., A, 29. Д О У Б ІЦЬ незак. Стукаць. Пашлі аны за таго медзьведзя, дай доўбяць у хату. БКЭ, № 30; Камаровічы Маз. ДО'ЧА ж. памянш.-ласк. дачка. Кажэ мачыха до своей дочы: «Відзіш як тая зрабіла — i ты так зрабі». БКЭ, № 44; Вадовічы Рэч. Параўн. д о ч a p. ДО'ЧАР ж. ласк, дачка. Утапіў ты первую маю дочар. Б., II, 440; Алешын Раг. ДРАБГНЦЫ толькі мн. Драбінкі. Калёсы моцна падкідала на карэннях, І я трымаўся абедзвюиа рукамі за драбінцы, каб не выскачыць дзе-небудзь на звароце. Сач., БРВ, 156. ДРАБЧА'СТЫ (дробчастый). прым. Раскошна аздоблены. Скатерти мои дробчастыя, Ти мне горы вами устилати, Негде мне вас подевати. Радч., ГНП, 20; Гом. Параўн. д р а п ч а с т ы. ДРАВГШ ЧА (дровища) толькі мн. Дровы. Наши братики дружны пошли у лясища да назбирали дровища. Рам., БС, III, 429; Беліца. ДРАВЯ'ЧЫ НА (дровячина) ж. Дрэва. Ну, приходя к сосне, закинув плеть, щоб уже лезти, да так яму случилось, що ён от тыя дровячины отвярнувся на минуту. Рам., БС, IV, 48; Гом. Найшла хмара, ён под дровячину и став. Рам., БС, IV, 6; Гом. ДРАГО'ЛЬ м. Чалавек, дрыжачы ад старасці. Вот значитца, так
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

дзяучош, дзячучок, дляццд, донш, драбчасты, дравячы, драголь, несурёзна, прйбраўса
7 👁
 ◀  / 177  ▶