Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

бы вырастаюць сем'ямі. Трапляеш на адно грыбовішча, на другое, i бачыш усюды карэнні. Сач., БРВ, 33. Падросшы, пашырыўшы абсягі грыбовішчаў, я захацеу прылучыць да грыбоу i двух сваіх дружбакоў. Нав., В, 86. Hi разу сёлета не блукаў па грыбовішчах. Нав., ВС, 264. ГРЬГВЕНКА (гривянька) ж. ласк. грыўня (дзесяцікапеечная манета). Сколько ж, бабушка, грошай треба?» — «А, озьми с гривяньку — поцаловать куму». Шэйн, III, 384; Ельск. ГРЫ'ЗНЫ прым. Балючы. Помогитя мне выговорить уси скулы и уси болячки... тридевъять грызных. Рам., БС, V, 79; Баршчоўка Гом. ГРЬГЗЦІф грызці за душу — дапякаць. Не вас жа людзі вінавацяць, што хлеб згніў,— сябе за душу грызуць! Губ., НКЛ, 230. ГРЫ МАНУ'ЦЦА зак. Грымнуцца (з грукатам упасці). От ён надсек ее да рантам и грымануўса далоў разам з галинаю. Серж., СРБП, 184; Лучыцы Маз. ГРЭ'ЧЫШЧА н. Грэчкавае поле. Дзед самазадаволена зірнуў уніз на грэчышча i... настрой яго адразу змяніўся. Краўч., НХП, 38. ГУБАЧО'К м. бат. намянш. губа, чага. / адразу ж убачыла дупло: яно было кругленькае i такоц маленькое, што каб i хацеў не прасадзіш рукі. Пад губачком. Сач., Д, 215. ГУТАЦЬ незак. Буркаваць. Трашчалі сарокі, гугалі галубы. Сач., ЧН, 134. ГУТ ЕЛЬ м. Кул. Булачка. Накорміш яго гугелями, та ён не будзе мужыком. Серж., СРБП, 59; Лучыцы Маз. ГУТЛ Я ж. Вузел. Яна як норалася ля нечы, так i набегла на вуліцу ў адной доўгай налатнянай сарочцы, раскасмачаная, забыўшыся нават закруціць у гуглю свае дойгія рудыя валасы. Сач., ЗМП, 104. ГУЗА'К м. Нараст (на дрэве). Кара на іх патрэскалася, наміж шурнатых гузакоў лёгка можа ўмясціцца дзіцячы кулак. Дан., ЗА, 120. А дунлаў тых, нраўду кажучы, усё болей прыбаўлялася ў тоўстым, з гузакамі ствале бярозы. Дан., Н, 36. ГУ ЗЯ К А м. Гуз (пукатасць на деле чалавека). А на лбе сядзеў гузяка. Саб., II, 43. ГУКА'ЦЬ (гукать) незак. Размаўляць. Другій сядить на долу, Поглидаить на ўдову. Дунай, Дунай, Дунаёчик! Тиной рыбу гоняить, Из удовкой гукаить: Дунай, Дунай, Дунаёчик. Рам., БС, VII, 32; Гом. Г У Л І толькі мн. Заал. Галубы. Люли, люли, люли! Прилятели гули, Сели на варотях У чырвоных ботях. Рам., БС, VII, 37. ГУ'ЛІШ ЧА (гулище) н. Гульбішча (гулянка, гуляние). Ето ж во, де дявоцкія гулища е! Рам., БС, IV, 9; Гом. ГУМ Е'НШ К м. Стораж пры гумне. Тут ужо былі брыгадзіры дзвюх наляводчых брыгад, гуменнік, механік рухавіка, малады энергічны хлопец Лявон Шчарбіна. Краўч., НХП, 354. ГУМО'ВІКІ толькі мн. Боты гумавыя. Апрануты ён быў не намного лепш за нас, нявольнікаў, праўда, на свой нямецкі лад — гумовікі, чорныя з леямі. Сач., П, 39. ГУМНГШ ЧА н. Прыгуменне. А зямлі ўжо ў яго было ўтрая больш; на гумнішчы, пад крыкі падлеткаў, хадзілі коні ў прывадзе ўласнай малатарні, а на вуліцы ля хаты амаль такі ж быў завоз, што i на гары, ля млына. Рак., БВ, 155. ГУ'ПАЦЬ незак. 1. Стукаць (глуха). Я ляжаў тады, помню, на коленях у маці, глядзеў на неба, чуў, як гучна гупае капытамі па торнай палявой дарозе, цвёрдай, як ток, конь. Сач., Д, 425. Коні... гупалі па мёрзлой зямліхрапе капытамі, брылі выпражаныя. Кап., с ж л, 19. Гупаючы па сходцах нагамі, Даніла цяжка падымаўся на свой восьми