Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ГАЛО'ВАНЬКА (головонька) ж. памяти, галава. Уже ж бо мне косник тоишиць, Уже ж бо мне чепца хочетса, На мою головоньку, На любую размовоньку. Шэйн, III, 435; Дзякавічы Маз. ГАЛУБЕНЯ'ТКА (голубенятка) н. памянш.-ласк. галубяня. На тых дубенятках сидять три голубенятки. Рам., БС, V, 85; Гом. ГАЛУ'БШ ЧАК (голубничек) м. Драўляная прыбудова да печы. Штоб я не зачула, Як моя матка плаче, у голубничку стоя, К голубничку прилегаючи, свое дзиця угождаючи. Шэйн, III, 420; Дзякавічы Маз. ГАЛУ'БУЛЬКА ж. Галубка (ласкавы зварот да жанчыны). Наша бабулька-галубулька Да й не пышная была. РП, 286; Салтанаў Рзч. ГА Л У З А ж. Галавешка. Учарнелы, прыбіты дажджом попел, які панурымі пісягамі спаласавау вытаўчаную ботамі зямлю. Абвугленыя недагарэлыя апошнія галузы. Мел., II, 475. Асталіся стаяць толькі чорныя, абсмаленыя слупы ды дзе-нідзе папрыбіваныя да слупоў цвікамі-маставікамі галузы жэрдак. Сач., АП, 307. ГАЛЮ 'КА ж. Галіна (дрэва). Хоць таполя ўнізе была таўшчэзная, узлез ды яшчэ хістаў галюку. Мел., IV, 98. ГАЛЮ ТАНЬКІ прым. ласк. голы. A сінячок хоць не памёр, сядзіць галютанькі, без пёр. Дуб., I, 401. ГАЛЯ'ЧКА ж. Галышка (бедная жанчына). Не пойдзе! Пусці толькі адну галячку, дак адразу наляціць цэлая гайня. Мел., V, 261. ГАМ АЗ Е Я ж. Склад. Пошов он к цару и спрашуя: де ж жито сыпать? Цар сказав: у гамазею, а ня ўлезя у гамазею, дак коло гамазеи сып! Рам., БС, III, 332. ГАМА НА' ж. Размова (гучная), пагалоска, чутка. Гамана між людзей пайшла — недзе паблізу таго месца няйнакш закапаны залатыя грошы. Сач., П, 13. ГАНАРЫ'ЦЬ незак. Расхвальваць, узносіць. Псісадзіў ён ды сваю бабульку Дай на самым куце, Ой, частуе, ганаруе Не для людзей,— сам для сябе. РП, 286; Салтанаў Рэч. ГА'Н! (ганки) толькі мн. Ганак Вышла пані на новыя гани, зеленеется дуброва! Радч., ГНП, 6; Гом. От, ик крикнув богатырским голосом да молодецким посвистом — конь и тут: подыйшов под ганки; и став. Рам., БС, III; Гом. ГАНГЦЬ (гоніць) незак. Гнаць. Як сталi гоніць, ана i полецела, а ценято разгорнулі дай стулілі. БКЭ, № 28; Камаровічы Маз. ГАНЧА'К (гончак) м. Барка (невялікая). По речци побегли гончаки — малыя барки. Радч., ГНП, II; Гом. ГА'РА ж. Гарэлка. А ты думаеш — ад гэтай гары лягчэй стане? Губ., НКП, 217. ГАРАДАВІ'К м. Гарадавы. Найбольшы з гэтых падшывальцаў толькі з кнігі чуў npa гарадавіка. Дуд., C, 11. ГАРАДЖО'НЫ (гаражоны) дзеепрым. Абгароджаны, загароджаны. У нашага пана двор гараджоны, Двор гараджоны, явар саджоны. ЗП, 220; Маз. У нашага пана Івана двор гаражоны, Двор гаражоны жалезным тынам. ЗП, 220; Маладушша Рэч. Параўн. г а р о ж а н ы. ГАРАДЗГЦЬ незак. Гаварыць бяссэнсіцу, выдумляць. Гародзіш ты, Валодзя, немаведама што. Шам., IV, 541. ГА'РАЦ м. Гарнец. А он вельмі быў скупый, не даў нікому ані гарца. БКЭ, № 2; Камаровічы Маз. Вылез оттуля ксёндз, у сё ровно як чорт уделався у сажу — ведомо, гарцов дватцаць яе там было! Рам., БС, III, 412; Шарахоўскія Буды Раг. ГАРАЦЕ'Ш НЫ прым. Гаротны (вельмі). Адна пакута ў розных частках свету была для продкаў гарацешных нашых. Дуб., I, 304. ГА РБАЦ ЕЦ Ь незак. Станавіцца
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

галованька, галубенятка, галубш, галячка, ганарыць, ганчак
2 👁
 ◀  / 177  ▶