Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
нія варанячыя i сарачыныя гнёзды. Лупе., ВТ, 102. ВАРАЦГЦЬ зак. Абярнуць. «Baрачу,— кажа,— теае лаўкі,— eaрачу,— кажа,— дом твой!» ЧК, I, 246; Мяркулавічы Раг. ВАРВОЛ Ь м. Каламазь. Калёсы агледжаны, падмазаны варволем. Нав., ТСЗ, 4. BAPKA'T. Гл. к о т-в а p к а т. BAPKATO'K. Гл. к а т о к-в а p к ат о к. ВАРО'НУХА (варёнуха) ж. Гарэлка з мёдам i рознымі прыправамі. Эр., ОБП, 16; Брагін. ВАРО'ТНІЦА (воротница) ж. Вароты, сплеценыя з прутоў. Повесила я сподницу над воротницею. Рам., БС, I—II, 238; Беліца. ВАРО'ЦЕЧКІ (воротечки) толькі мн. памянш. вароты. Ой у новым родзе трое воротечек. Шэйн, III, 403; Дзякавічы Маз. ВАРУ'ХЛІВЫ прым. Рухомы, трапяткі. Весці ў цемры было нялёгка: толькі бачыш, што варухлівую вузкую шчыліну святла. Мел., I, 79. ВАРЫ ВЕ'НЬКА ж. памянш. варыўня. Я... аднойчы, забраушыся ў варывеньку, спрабавау крэмзаць паперу. Саб., ЗПД, 163. ВАРЫ'КСА м. Капрыз. И бяры ты от яго плаксы и крыксы, и варыксы. Рам., БС, V, 33; Нядойка Раг. ВАРЭЕЧКА ж. Памянш. да в ар э й к а. Адна ж, дык варэечку з кулачок прыставіш — i мне хапае. Саб., БАС, 169. ВАРЭ'ЙКА ж. Гаршчок. Дастаушы чыгунок ці якую варэйку, ён адхопліваў гарачы кружок, заглядваў у пасудзіну i дабрадушна бубніў. Рак., БВ, 94. Як стаялі на запечку непрыбраныя варэйкі i міскі, так i асталіся стаяць нямытыя. Лупе., ВТ, 254. ВАСГЛЛЕ н. Абрад. Свята напярэдадні Новага года. Першае свята — святое ражство. А другое свята — святое васілле, Трэцяе свята — да Йван-кресціцель. Ражство прышло — нам радасць прынясло, Васілле прышло — Новы год прынясло. ЗП, 204; Том. ВАСКАЗА'ЧЫНА ж. Вашчына. Хлебны квас сапраўды быў добры: з васказачынай, халодны, рэзкі, здавалася, мацнейшы за тую гарэлку, якой толькі што частаваў гаспадар. Саб., ЗПД, 45. ВАСНУ'ЦЬ (воснуць) зак. Заснуць. Пришов к ей сам Сус Христос: чаго ж ты, мамка прачистая, воснула? Рам., БС, V, 65; Антонаўка Том. ВАСПРЫЕ'МНІК (воспріемник) м. Пераемнік, прадаўжальнік, спадчыннік. Дай-жа, Боэ, штоб наш унук велик рос! И положил копейку в рюмку, налил ее водкой и передал воспріемнику. Шэйн, III, 385; Ельск. ВАСТА'ВІЦЬ (воетавіць) зак. Па~ кінуць. Господи, говора, не воет ави мяне, я покору с я табе! Рам., БС, IV, 17; Вылеў Г ом. ВАСТРАСЦІ'Л (вастрастил) м. Военачальнік, галоўны ваявода. Тогды Михаилу говора Бог: «вастрастил» будь, а яго трэба спихну ць. Рам., БС, IV, 1; Вылеў Том. ВАСТРАШЧА'ЦЬ (востращать) незак. Страшыць, палохаць. Востру шабельку вынимаете, Красну девочку востращаить. Рам., БС, VII, 6; Г ом. ВАСЬМІ КЛЕНКА ж. Кепка васьмігранная. На ім шэры, з абвіслымі штрыфелямі летнік, сіняя кепка-васьміклінка з кароценькім брылём сплюсну лас я ад меха i сям-там прабіта дажджом. Рак., БВ, 37. Адзін — у маленькай чорнай кепцы-васьміклінцы. Рак., В, 289. ВАУКАРЭ'ЗІНА аг. Ваўкадаў. «У-у, ваўкарэзіна! Утомы на цябе няма» Сач., Д, 6. «Пайду праганю, ваўкарэзіну,— сказаў ён.— Спаць цяпер не дае». Дан., ЗА, 82. ВАЧАНЕЦА ж. Вачніца. Вочы яе некалі былі блакітныя i светлыя, праваліліся глыбока ў вачаніцы, a твар зморшчыўся, спалатнеў. Сач., БРВ
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

bapkatok, варонуха, варотніца, вароцечкі, варухлівы, варыкса, варэйка, васнуць, васпрыемнік, ваставіць, вастрасціл, вастрашчаць, ваукарэзіна, венька, воспріемнйк, воспріемнйку
3 👁
 ◀  / 177  ▶