Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

хуть вернися. Дэмб., ООМГ, I, 570; Рагінь Раг. БАСГНЫ толькі мн. Жалоба па нябожчыку ў яўрэяў, калі яны восем дзён павінны быць босымі. Цяпер Борух босы, няголены i ад таго рыжы, як памяло, сядзеў на падлозе — спраўляў па нябожчыку басіны. Сач., БРВ, 242. БАСЛАУЛЯ'ЦЬ незак. Благаслаўляць (жадаць удачы, шчасця). Hy, тат, баслаўляй: ты з дарогі а мне ў дарогу. ЧК, I,252; Мяркулавічы Раг. БА'ТУХНА м. пры звароце з пашанай да бацькі. ён павёў яе к роднай матухне, Павёў яе к родну батухне. ВП, 321; Беліца Жлоб. БАТЭ'РЫЯ ж. Ваен. Батарэя. Выстоіў батэрыю i ідзе сам на его. БКЭ, № 40; Ужынец Рэч. Зробім батэрые i завоюем усё царство. БКЭ, № 38; Ужынец Рэч. БАУБЕ'ШКА ж. Кольцападобнае ўпрыгожанне. У бакоўцы два акны, вялікі драўляны ложак, спінка якога ўпрыгожана круглымі дубовымі баўбешкамі, i тры табурэткі. Нав., Б, 59. БАУЛЯ'ЦЦА (бавляцьса) незак. Марудзіць, затрымлівацца (доўга). Жэна мая, я там бавляцьса не буду, я зараз прыбуду до вас. БКЭ, № 15; Камаровічы Маз. БАУТУ'ХА ж. Рыб. Таптуха. У Куранях ракі, прастору i глыбіні воднай не было, i снасць тут у людзей трымалася свая, балотная: лазовыя баўтухі. Нав., С Л, 38. Параўн. б а ў т у ш а. БАУТУ'ІІІА ж. Тое, што б а ў т уха. Калі б у рэчцы вялася рыба, то цяпер яе можна было лав'щь без баўтушы, рукамі. Нав., СД, 283 БАХО'Н м. Бохан. Радч, ГНП, 13; Гом. БА'ЦНУЦЬ зак. Ударыць (модна), стукнуць. У хляве ні за што так бацнуў наском апорка па нагах кашо, што той з перапуду тросся i хроп, калі зноў падыходзіў блізка. Мел., VI, 120. БА'ЦЦА незак. Безасаб. Здавацца, мроіцца. Табе бацца, дурню, што я тебе люблю, а я тебе, дурня, словами голублю. Дэмб., ООМГ, I, 578; Рагінь Раг. БА'ЦЮШКА м. ласк, бацька. Бацюшка кажа — за князя аддаць, Мамачка кажа — у чорныя чарнушкі. ВП, 329; Новыя Дзятлавічы Гом. БА'ЧЦА зак. у знач. пабочн. Здавацца (як быццам, нібыта). Девочка по саду гуляла, красная крапивицу жала, жала ена, небогато нажала, бачца, ни с ким не стояла. Радч., ГНП, 180; Гом. БА'ЯЦЬ незак. Выдумліваць. А тое, што пра машыны баяў, пра гэта i казаць няма чаго. Мел., VI, 94. БЕ'БАХГ толькі мн. Памёт. Шчым не адметная вуліца з рудым пылам ды каровячымі бебахамі. Мел., VI, 8. Параўн. б у б к i. БЕТНУЦЬ незак. Бегчы (хутка рухацца). Бегне лісіца. БКЭ, № 22; Камаровічы Маз. Конь, здаецца, невялічкІ, а бегне хутко. БКЭ, № 27; Камаровічы Маз. БЕДАЛАТА аг. Небарака (хго трапіў у бяду, у цяжкае становішча). Відаць, ніколі не прыходзілася перапраўляцца яму цераз раку — вось i баіцца — аою прысядае бедалага. Дан. ЗА, 83. БЕЖ КАМ прысл. Хутчэй. Дык ты пра гэта падумаў, а заступацца бежкам. Сач., Д, 389. БЕ'ЖКІ прысл. Бягом. На калгасную работу — трушком, на вяселле — бежкі. Кап., СЖЛ, 4. БЕЗГАЛО'УЕ н. Турботы, клопаты. А чужыя жоны мужу безголовъе. Рам., БС, I—II, 6; Перарост Гом. БЕ'ЗДАР м. Чалавек бяздарны. А вы на мяне пальцам паказваеце — хвалько, бездар. Мел., VI, 190. БЕЛАВГЦА (беловица) ж. Назва хваробы па колеру хворага месца. А скула ж ты скуляница и синяя муравица, жовтая жавтовица и белая беловица. Рам., БС, V, 90; Карма Гом. Параўн. бял я в i ц а