Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
хав к им чанец. У нас чанцов спражда богато було, у келянках жили по Дунай-раце. Рам., БС, IV, 138; Целяшы Гом. Скаканув у воду — а там под мостом под тым купалися чанцы. Рам., БС, III, 399; Нісімкавічы Раг. ЧА'ПАЦЬ незак. Чапляць. Еленьзолоторог явився перад ёй. Яна чапая там яго яким пояском, ти чим, и вяде у комнату. Рам., БС, III, 352; Шарахоўскія Буды Раг. ЧАПКАВА'ЦЬ незак. Частаваць (прапаноўваць чарку). От привезли ены таго писара, паставили ему кварту гарэлки й про с яць, чапкуюць, каб ён ужэ добрэ написау пану. Серж., СРБП, 81; Лучыцы М,аз. ЧАПЛЕЯ' ж. Чапяла. Терентея послала Тита по сито, Луку по муку, Хведора по чаплею, Тараску по подмазку. Рам., БС, III, 434; Гом. ЧАПУРНЫ' прим. Злы (які цапае, хватае — пра сабаку). Да спасибо ёй за тоя, що зделала собаком да ня простым,— чапурным и хорошим собаком. Рам., БС, IV, 105; Маркавічы Гом. ЧАПУРУ'ХА ж. Абрад. Нявеста. А ми сюды да не ведалі, Самі коні да заехалі. Дарогаю-таптанкаю — За сваёю каханкаю, Дарогаю-кастрыцаю — За сваёю сястрыцаю, Дарогаю-пацярухаю — За сваёю чапурухаю. ЛБВ, 473; Хільчыцы Жытк. ЧАПЧЫ'ШЧА (чепчище) н. павел. чапец. Чего мати у клеть пошла? На днище, у кублище, по шовковое чепчище. Радч., ГНП, 92; Гом. ЧАРАДЗЕ'ЙШ К м. Чарадзей. Усе ведалі, што ён чарадзейник, што ён замовиу сваю стрэлбу. Серж., СРБП, 23; Лучыцы Маз. ЧАРАНО' н. Чарэнь (верх печы). Чарано было цёплае. Дан., Ж, 170. Параўн. ч а р э н. ЧАРАПГЦА ж. Гаршчок. Иди, малый, по водицу, Табе кашка на полицы, У маленькой чарапицы. Рам., БС, I—II, 174; Беліца Гом. ЧАРАСЛО' н. Пояс. На той ели шавковая плеть, на той плети золотое чарасло, на том чарасле пресвятая матер Божая стояла. Рам., БС, V, 2; Вылеў Гом. ЧАРВЯТОК' м. Зборн. Садавіна (чарвівая). Гарачыня, адзінчарвяток. Рак., В, 11. ЧАРНАГАЛО'ВІНА ж. Чараціна. Навыперадкі пусціліся да балацявіны, вырвалі па чарнагаловіне i праз ixt сеўшы на ўколенкі, пілі гэты чисты, як сляза, сок вясны. Сач., БРВ, 244. ЧАРНЕ'НЬКІ прим. Ласк. Чорненькі. Цыганская дзяціна чарненька. РП, 571; Чамярысы Браг. ЧАРНУ'ШКА ж. -.чорная чарнушка. Манашка. Бацюхна кажа — за князя аддаць, Мамачка кажа — ў чорныя чарнушкІ. ВП, 260; Новыя Дзятлавічы Гом. ЧАРТАПХА'ЙКА ж. Іран. Аўтамашына. A гэтак пад абед ужо бачым — чартапхайка аднекуль выкацілася на плошчу. Саб., БАС, 32. ЧАРТО'УКА (чартовка) ж. зневаж. у адносінах да жанчыны, злая жанчына. И жонка такая ж, як ба ŭ ен — чартовка, и чартьняты. Рам., БС, IV, 8; Гом. ЧАРЦГХА (чартиха) жан. да чорт. У чорта дак и борода е, козлиная, а ў чартихи няма. Рам., БС, IV, 8; Гом. Параўн. ч а р ц i ц а. ЧАРЦГЦА (чартица) ж. Тое, што ч а р ц i х а. На том дуби сядиць чартица. Рам., БС, V, 126; Папоўка Гом. ЧАРЦ Я КА аг. Перан. Чарцяня (пра гарэзу, свавольніка). Ды толькі нешта нічога не піша, чарцяка. Лупе., ВТ, 43. ЧАРЦЯНО'К м. Чарцянё (дзіця чорта). Там будзе стари чорт з чарцянком прасіць у цябе есць... ЧК, II, 32; Шарахоўскія Буды Раг. ЧАРЧЫ НА ж. Чарка. Бацька казаў, што дзед калісь здатни быў да чарчыны. Саб., II, 45. ЧАРЭ'Н м. Тое, што ч а р а н о. Дак жа чарэн, мабуць, е?Щ заняты можа бацькам? Мел., V, 191. На
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

чапаць, чапкаваць, чапчышча, чарадзейш, чарнагаловіна, чарненькі, чартоука, чарцянок
8 👁
 ◀  / 177  ▶