Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ствуй, мая цесцюхна... ВП, 237; Гом. Параўн. ц е ш ч у х н а. ЦЕ'Ш ЧУХНА (цёшчухна) ж. ласк. Цешча. А гэта будзе мая цешчухна, А гэта будзе да мой шур'янка. ВП, 325; Чамярысы Браг. Ды яму ж цёшчухна — ані слоўца... ЛБВ, 182; Драгунск Гом. ЦЁМНАЧЫ прысл. У цемнаце. Цёмначы Мікодым запрог у брычку каня. Саб., I, 185. А гаму, што не выберамся адсюль цёмначы. Сач., БРВ, 273. ЦЁПКАННЕ н. толькі адз. Шлёпанне. Рантам з Пекавай палаваны хаты данеслася нейкае раунамернае цёпканне. Нав., В, 49. ЦІВЯНЁ н. Чалавек кволы. Ты ў плячах шырокі, моцны. А рол! Але ты скажы, як гэтае цівянё з табою лётала? Краўч., НХП, 36. ЦІЛГУКАЦЬ незак. Ціўкаць. У старых прысадах пры дарозе, якая вяла на сядзібу Завейнаўскай МТС, ціліўкала, шчабятала рознае птаства. Саб., ЖЗ, 51. На дрэве, якое даставала голлем трэцяга паверха, ціліўкала нейкая дробненькая з жоўтымі грудкамі птушачка. Саб., ЗПД, 70. ЦГНЬКАННЕ я. толькі адз. Ціўканне. Услухоўваецца ў лёгкІ i густы пошум асінніку, у якім недзе то замірае, то зноў чуецца тоненькае ціньканне сініцы. Рак., СЛС, 29. ЦІПЕ'Ц м. толькі адз. Бат. Ціпчак. Яўстрат сядзеў далёка ад вогнішча, на мяккіх грывах белага ціпцу. Рак., СЛС, 66. Стаіць сабе іншы раз, як той маладзец Ілья Мурамец, статны ды бравы, на такім вось ціпцы! Рак., СЛС, 67. ЦІСЦЯТКОВЫ прым. Цесцеў. Штобу его уроки не взяли От цисцяткова витаньня, От чещухноваго снеданьня. Шэйн, II, 409; Дзякавічы Маз. ЦГУКАЦЬ незак. Перан. Пралятаць з тонкім свістам (пра кулі). Ворагі не шкадавалі ні куль, ні снарадаў — чорныя, раскідзістыя кусты вырасталi то тут, то там, рэзка бурчалi i вылі асколкі, ціўкалі кулі. Сач., БРВ, 267. ЦМО'КНУЦЬ зак. Пацалавадь. «Татачка, колькі разоў цябе naцалаваць?» — падскочыла, абхапіла за шыю, цмокнула раз, два, трьи.. Шам., ВТБ, 41. ЦМЬГКАЦЬ незак. Рваць, шморгаць. Молодичка Хомина По болоту ходила, Траву цмыкала, Теляткам давала. Рам., БС, I—II, 175; Беліца. ЦО'НГЛЕ прысл. Заўсёды, пастаянна. Только адзин мельник ничого не баяўса й цонгле жыў у млыне. Серж., СРБП, 54; Лучыцы Маз. ЦО'ПНУТЫ:цопнуты мехам (мяшком) — неразумны, дурны. Сядзелі, як змаўжы, прыліпшы да акна. Адзін, па-мойму, мехам з-за вугла цопнуты. Нав., СТ, 74. Вядома, гэты Пауль крыху ненармальны, як гэта гаворыцца, цопнуты з-за вугла мяшком. Сярк., МСТВ, 128. Ц О П Н УЦ Ь зак. Убрыкнуць. Пошов сын к коню, поклав руку на крыж — конь яго як цопнув задним копытом у грудзи, дак ён у три кули и покатився от яго. Рам., БС, III, 151; Гарадзец Раг. ЦО'ТАЦЬ (цотаци) незак. Лускаць. Да буду орешки цотати, Да буду девку Катярину сватати. Радч., ГНП, 94; Гом. ЦУГОЛ КА ж. Што-н. падобнае да цуркі. Праполвала, а позняй восенню выкатала абсыпаныя зямлёй цуголкі — клубні ад вяргіні. Дан., ЗА, 66. ЦУК у знач. вык. Плюх. Тольки узявся за крук, а карбованец у воду цук. Рам., БС, III, 435; Беліца. Параўн. ш а б о ў с ь. ЦУ'ПАННЕ я. толькі адз. Стукат з характэрным гукам (пра малацільны цэп). Пачуў, як цупае за двума гумнамі цэп у Зайчыкавым гумне, пацягнуўся на гэтае цупанне. Мел., V, 326. ЦУ'ПАЦЬ незак. 1. Стукаць з характэрным гукам (пра малацільны цэп). Пачуў, як цупае за дву
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

цмокнуць, цотаць, цупаць, ціпец, шурянка
1 👁
 ◀  / 177  ▶