Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ц ЦАГАЛО' н. Капшук. Мац за пояс — цагала нема. Почапка целая ŭ пецелька завязана, як была, а цагало чорт ухапіў. Серж., СРБП, 94; Лучыцы Маз. Параўн. ш а б е т а у 1 знач. ЦАЛАВА'НШЧЫК (цалованыцик) м. Шынкар, карчмар. Цалованьщика то я любила, у кабак частенько-то я ходила. Рам., БС, I—II, 203; Гом. ЦАЛКО' аг. Іран. Цалок. Не папау! Цалко! Мел., IV, 383. ЦАЛЯ' ж. толькі адз. Цалік, цаліна. На цалю нават не паспее збочыць. Дуб., I, 362. ЦАЛЯВА'ЦЬ незак. 1. Пралягаць (пра дарогу). Гравійка цалюе наўпрасткі. Саб., ЗПД, 59. 2. 1сці напрасткі. I от мы, прайшоўшы навабеліцкі мост, спускаемся з насыпу на луг i цалюем наўпрасткі да белых цыганскіх шатроу. Саб., ЗПД, 182. ЦАНАВА'ЦЦА незак. Прыцэньвацца, таргавацца. Пасля яго ніхто не падыходзіў, не цанаваўся з Дзімкам за сена. Кап., СЖЛ, 63. ЦАПЕ'ЛЬ у знач. вык. Цап. Яны тогды цапель! да за язык яе клящами. Рам., БС, IV, 17; Гом. ЦАРЫ К (дарик) м. Зневаж. Цар. Есть у свети много цариков. Рам., БС, V, 44; Свяцілавічы Раг. ЦАХЛЕ'ЦЬ незак. Скавытаць. Сабака сядзеў на клумбе. I ўжо не выў, а ціха-ціха цахлеў. Сач., Д, 36. ЦАЦА'ЛКА. Гл. а б я д а л к а - ц а ц а л к а. ЦВІК-МАСТАВГК м. Цвік, што забіваецца ў падлогавую дошку. Асталіся стаяць толькі чорныя, абсмаленыя слупы ды дзе-нідзе папрыбіваныя да слупоў цвікамімаставікамі галузы жэрдак. Сач., АП, 307. ЦВЫРКАТА'ЦЬ незак. Струменіцца. Чутно, як у змроку цвыркоча малако ў бляшаную даёнку. Лупе., ВТ, 214. ЦВЯТЛГВЫ прым. Квяцісты, маляўнічы. / лета цвятлівае з сонцам гарачым. Дуб., I, 299. Ц Е Л ЕЧ К А н. ласк. цела. Ды ŭ ляжыць цела, як nanep бела, ніхто к целечку не прыступіцца. ВГІ, 228; Чамярысы Браг. ЦЕЛЫ1 УХА В А Т А СЦЬ ж. толькі адз. Непаваротлівасць, нязграбнасць (пра цельпукаватага чалавека). Можа б яна i прыцярпелася, прызвычаілася да Болесевай цельпухаватасці, калі б не накасаўся гэты самы Валодзя Струк. Саб., I, 251. ЦЕЛЫІУХАВА'ТЫ прым. Цельпукаваты. Ці я гэтакі цельпухаваты, ці што — цяжка неяк размінуцца з чалавекам, каб не пхнуць яго. Саб., II, 84. ЦЕЛЯПА'ЦЦА незак. 1. Матляцца. На баку цяляпалася мокрая торбачка, у якай было да палавіны ўюноў. Гам., ША, 110. 2. перан. Плясціся, цягнуцца (следам). А ён, як толькі выйду на вуліцу, i целяпаецца ўслед за мной, як хвост. Сач., А, 40. Ц Е Н Е Н Ь К А прысл. Ласк. Тоненька. Бомкалі чмялі, бзыкалі авадні, мухі, цененька-цененька звінелі камары, мошкі. Сач., Д, 312. Ц Е Н Ь К І прым. Тонкі. Ніці, якія іх звязваюць, нетрывалыя, ценькія, нацягні тужэй — парвуцца. Нав., CT, 344. ЦЕНЯ'ТА (ценято) н. Сетка паляўнічая. Кабы нам як зловіць ее. Разопнём ценято дай пагонім. БКЭ, № 28; Камаровічы Маз. ЦЕПЕ'РСЯ (теперься) прысл. Цяпер. Теперься я тутока?! Радч., ГНП, 10; Гом. Параўн. д и л е ры ч a. ЦЕ'ПКА ж. Жэрдка. Дэмб., ООМГ, I, 475. ЦЕРАБГЦЦА незак. Перан. Прабіцца. Церабіліся na твані марудна. Мел., H, 7. ЦЕСЦЮ 'ХНА аг. ласк, цесць. Памагай бо, да мой цесцюхна, Ці жыў, ці здароў. Б., 439; Алешын Раг. // Цешча. Здраствуй, здра
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

цалаваншчык, цаляваць, цанавацца, цахлець, цацалка, цвыркатаць, целыіухаваты, целяпацца, ценята, цеперся, цепка
4 👁
 ◀  / 177  ▶