Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
яшчэ паганяе зіму: а там?.. Адбегаў, адцахліў сваё, старына. Рак., СЛС, 141. АДЦЯГА'ЦЬ (оттягать) зак. Адабраць. А мы оттягаем у яго и туу коровку! А баба кажа: Як жа нам яе оттягать? Рам., БС, III, 380; Нісімкавічы Раг. АДЦЯ'Ж КА ж. Паўза кароткая. Зычна, пералівіста, з адцяжкай. Сач., БРВ, 261. АДЧАЙДУ'Ш НЫ прым. Адчайны (поўны роспачы). Нейкая няўцямная туга, шчымлівы адчайдушны сум нечым невядомым, нязведаным агарталі мяне. Сач., ЧН, 256. АДЧАЮ ТА м. Смелы чалавек. I ўсім разказваў... як загінуў адчаюга Пашка Новікаў. Карш., С, 76. А Д Ч Ы ХВО СЦ Щ Ь зак. Адсцябаць. Добра ён іх адчыхвосціў. Шам., ВТБ, 66. А ДЧ ЭП м. Адчэпка. Ну i героі! Наваліліся талакой на аднаго, што i адчэпу не знойдзеш. Гам., ША, 11. АДШ А'ХАЦЬ зак. Груб. Адмерыць (мераючы, пазбавіць). Я ёй, праўда, крыллі падрэзаў — сядзібу па самыя в углы адшахаў. Шам., IV, 240. АДШ ЧЫ КН УЦ Ь зак. Адшчыпнуць. На паліцу кожны раз не палезеш адшчыкнуць. Саб., II, 41. АДЫ'Л 1 прысл. Потым. ён по дорогах ездзя, а девка тая ўже дома — и разживсь, лавку состроив, почав торгувать, адыли ўже и с купцами раззнакомивсь и с царами. Рам., БС, I, 285. А Ж О СЬ часц. Аж, вось. Ажось ідуць медзведзь, лось i воўк. БІўЭ № 39; Ужынец Рэч. Ажось i прыходзіць медзьведзь. БКЭ, № 13; Камаровічы Маз. АЗА Д А К м. Частка цела чалавека ніжэй спіны. Не хачу, каб ты бачыла мой пашкуматаны... азадак. Шам., IV, 538. АЗНАЙМГЦЬ (ознайміць) зак. Азнаёміць, паведаміць. Як угледзеў, што уж дома, так пашоў у карчму i ознайміў людзям. ДКЭ, I, 21; Камаровічы Маз. АКАЛАЧВАЦЬ незак. Перан. Зарабляць. Я ў твае гады акалачваў грошы. Наўр., ГС, 48. АКАНО'МІЯ (экономия) ж. Уст. Маёнтак. Ну коли були мянины етаго пана, то быв изъезд панов на мянины со ўсих князецких акономий. Рам., БС, IV; 3. АКРА'ЙКА ж. Акравак. Я выпрасіў у мачыхі яшчэ i акрайку, вытканую на ўзор слуцкага пояса, прырабіў да яе кутасікі, І выйшла добрая падпяразанка. Саб., ЗПД, 180. АКАРАНАВА'ЦЦА (окороноватца) зак. Асесці. Вот яны тут окороновалися жить и живуць. Рам., БС, III, 166; Мяркулавічы Раг. АКЛЯТАВАЦЬ незак. Клясціся (праклінаць). Гэта твой, што купіў цябе, нам аклятаваў, што не быць нам купцамi, а быць старцамi, а трэда яго з свету перавесць. ЧК, И, 415; Маркавічы Гом. АКОНАЧКА н. памянш. акно. У каморцы аконачка, У аконачцы відненечка. ВП, 224; Заполле Петр. АКРУЖ НУ'ЦЦА (окружнутца) зак. Павярнуцца (вакол сваёй восі). Окружнуся, дык выкруг яма. Рам., БС, IV, 103; Маркавічы Гом. АКРЬГНА (окраина) ж. Край. Не ходи, кот по окраине. Буду бить по спине. Шэйн, I, 30; Гом. АКРЬГТЫ дзеепрым. Пакрыты. Лава гэтак адпаліравана доўгім сядзеннем на ёй, што аж блішчыць, нібы яна лакам акрыта. Саб., II, 41. АКРЫ'УЛЕНЫ дзеепрым. Акрываўлены. Яна начала рвацца да яго, але змораныя, акрыўленыя людзі ўтрымалі яе. Лупе., ПГ, 131. АЛАВЕ'Ц м. Аловак. «Дык як ваша прозвішча, кажаце?» — дастаючы з нутранай кішэні алавец, пытав... Саб., БАС, 40. АЛАЛА'Хф даваць алалаху
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

адцягаць, аканомія, акаранавацца, акрайка, акрыулены, алалахф, ахаць, ўсйх
9 👁
 ◀  / 177  ▶