Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
СПАХАПЛІ'ВА прысл. Паспешліва, хапатліва. Паліцаі ж нешта вельмі заварушыліся былі, сяло наша пачалі спахапліва кідаць, уцякаць у мястэчка. Сач., Д, 374. СПЕ'ЙКАЦЬ зак. Спапяліць, знішчыць. Вось немцы i спейкалі сяло. Сач., Д, 418. СПЕ'Ш ЛІВА прысл. Паспешліва. Ішлі na вуліцы людзі, адны — павольна, другія — спешліва. Шам., IV, 267. СПІРА'ЦЦА (спірацьса) незак. Упірацца, натурыцца, упарціцца. Хацелі тые хлопцы побраць ізо рта, ана спіраласе, не давала. БКЭ, № 7; Камаровічы Маз. СПЛА'КАНЫ дзеепрым. Праплаканы. 3 прыплюшчаных сплаканых вачэй яго каціліся слёзы. Саб., БАС, 21. СП Л АЦ ГЦ Ь зак. Заплаціць. Сплацілі аны попу трыццаць карбованцоў. БКЭ, № 5; Камаровічы Маэ. СПО'ДН ІКІ толькі мн. Штана споднія. Сам даглядай, сам вары i сам споднікі сцірай. Шам., I, 419. СПО'ЛАХ м. толькі адз. Спалох. «Косця, што гэта робіцца»,— шаптала яна ў сполаху. Сач., БРВ, 255. Ганна, збялелая ад сполаху ды трывогі, ня ведала, што рабіць. Дуд., M, 35. СПО'РАВАЦЦА (споровацца) незак. Спрачацца. Споровались, споровались, и пошли к судьде на суд. Рам., БС, IV, 115; Доўск Раг. Параўн. с п о р а в а ц ь. СПО'РАВАЦЬ незак. Тое, што с п о р а в а ц ц а. Споравалі, споравалі i сучынілі між сабой драчу. ЧК, I, 245; Мяркулавічы Раг. С П О Р К А ж. Спрэчка. Зделав спорку до молодицы, што нема в ведре водицы. Рам., БС, III, 435; Беліца Гом. Зноў здзелалі між сабой спорку за трэцюю частачку зерня. ЧК, I, 245; Мяркулавічы Раг. СП О РН ЕН ЬК А прысл. ласк, спорна. I Дзімка рады быў — зав язе спорненька вязку на кірмаш, не вельмі стоміцца i рана дамоў вернецца. Кап., СЖЛ, 55. СПРАВУ'НАК м. Тое, што спраўлена: куплена або інакш нажыта. Старым, маўляў, ніякіх справункаў не трэба, няхай яны, маладыя, лепш пра сябе ды пра сваіх дзяцей дбаюць. Саб., ЗПД, 4. СПРАДА НЕ н. толькі адз. Продаж. Ены пытаюць, ци нема наго да спраданя. Серж., СРБП, 98; Лучыцы Маз. СПРАЗВЕ'СЦІ (спрозвесци) зак. Тое, што с п а р а д з і ц ь. Нас матушка спрозвела, щоб нас парочка була. Рам., БС, I—II, 40; Гом. СП РАМ ОТА (спромога) ж. толькі адз. Магчымасць. «Сколько ж, бабушка, грошай треба?» — «А як твоя спромога». Шэйн, III, 384; Ельск Маз. СП РАМ О ТЦ ІСЯ (спромогцися) зак. Сабрадца з сілай. Як пойду я да горелочки пити, Як замкнули да воротечки дети, Ой я ще спромогуся, через баркан да и перевалюся. Радч., ГНП, 146; Гом. СПРАЦ ІУЛЯ'Ц ЦА (спрацівляцьса) незак. Супраціўляцца. Ана спрацівляецса, не хочэ, сподзеваецса попа. БКЭ, № 16; Камаровічы Маз. СПРАЧА'Л БНІК м. Хто ўступіў у спор, палеміст. Усе ведалі, i сам ён ведаў гэта, адзін ён здольны разолытаць многія спрэчныя пытаны, толькі з яго думкай моj гуць згадзіцца непрымірымыя спрачальнікі. Шам., 11, 207. СП РЭ'Ж Д А (спрежда) прысл. Спярша. Спрежда кожа на их была утэтакая, як нохти, а посьли того зделалась утэтакая, як и тяпер. Рам., БС, VI, 3; Вылеў Гом. СПУСТАВА'ННЕ н. толькі адз. Спусташэнне. Сэрца крывёю аблілося, калі ён яшчэ ад ветракоў угледзеў спуставанне: абапал шляху стаялі абгарэлыя каміны, ды на вогнішчах вецер закручваў віхурчыкі попелу. Саб., ЗПД, 48. Параўн. с п у с ц е л а с ц ь
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

разблытаць, рэж, спейкаць, споравацца, спораваць, споровалйсь, справунак, спразвесці, спірацца, іуляц
3 👁
 ◀  / 177  ▶