Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

Скрьігічуць свине ў свинюшнику, аж дзверы грызуць. Серж., СРБП, 52; Лучыцы Маз. СКРЫ ПЕ'ЛЬ м. Перан. Пра чалавека старога, які не жыве, а скрыпінь, драхлее, становіцца лядашчым. «Дабегаўся, стары скрыпель»,— насмешліва nacney падумаць Апанаска. Дан., ЗА, 59. СКУП ТА'Ц Ь незак. Кугакаць, крычаць (пра саву). Сова скугиче, дед бабу кличе. Радч., ГНП, 114; Гом. СКУЛЯ Н ІЦ А ж. Мед. Скула. А скула ж ты скуляница и синяя муравица, жовтая жавтовица и белая бяловица. Рам., БС, V, 90; Карма Гом. СКУПЯРДЗЯ'Й м. Груб. Чалавек скупы, скнарлівы. Жандар усміхаецца, ляпае Гвазда па плячы, але грошай, скупярдзяй, адвальвае не густа. Нав., СТ, 32. Скупярдзяі нямецкія, за такую галаву — такія грашы. Шам., IV, 467. СКУ'ЧНЕНЬКА (скучненько) прысл. ласк, сумна, маркотна. Прилецев соловейко, Сев на дому: «Ой скучненько мне самому». Шэйн, III, 434; Дзякавічы Маз. СЛ А Б ІН К А ж. толькі адз. Слабасдь, недахоп, слабая струнка. Зубаскал Хведзька знайшоў елабінку, праходу не дае. Шам., ВТБ, 17. СЛА'ВАНЬКА (славонька) ж. толькі адз. ласк, слава. Да еже той добраноч на ввесъ век, А славонька пошла на ввесь свет. Шэйн, III, 437; Дзякавічы Маз. СЛАВЕ'ЧНА (словечно) прысл. Вусна. Сталі аны словечно спрашываць. БКЭ, № 28; Камаровічы Маз. СЛЕМ АЗА'РНЫ прым. Перан. Убогі, варты жалю, слёз. От, раз засыпае бедны у кадушку жыто, якое слемазарнае Бог даў. Серж., СРБП, 38; Лучыцы Маз. СЛЕ'ПЕТ м. Дзікія пчолы. Хадзілі на паляванне, лавілі рыбу, дралі слепет — дзікіх пчол, якіх было тады ў лесе не менш за аваднёу. Сач., П, 12 СЛЁЗН АСЦЬ ж. толькі адз. Слязлівасць. I толькі дома, за сталом, калі выпіў другую чарку i стаў да слёзнасці добрым — чуллівасць да сына ужо не ўмясцілаСя у ім. Кап., СЖЛ, 8. СЛГЧНЫ прым. Прыгожы, прывабны. Там ходила слична панна Марусичка. Рам., БС, V II, 24; Гом. СЛО'ВЕЧКА н. Ласк. Славечка. Ох и брат брата седла просить; За седло, братка, я ни словечка, ни полсловечка. Радч., ГНП, 47; Гом. С Л О Н Ц А н. толькі адз. Сонца. Отчини, матулька, воконца, Вязём табе нявестку, як слонца! Рам., БС, VII, 36; Гом. СЛУЖ БА'К м. Пагард. Паслугач. Калодзежны на судзе быў, калі іх судзілі, фашысцкіх службакоў... Шам., ВТБ, 225. СЛУХМ Я'НЕНЬКІ прым. ласк. слухмяны. Яна беленька, румяненька, румяненька, На работачку слухмяненька, слухмяненька. ВП, 148; Клятна Карм. СЛУХНЯ'ВЫ прым. Слухмяны. А я молодая слухнявая, свойго свекорку послухала. Радч., ГНП, 8; Гом. СЛЬРШКА ж. Чутка. Пришла слышка из Аршавы, што милаго ўбито. Рам., БС, I—II, 30; Гом. Нам слышки идуть, што коли б хто вылячив, то б король приняв яго к сабе у примы! Рам., БС, III, 324; Гом. СЛЯПУ'Ю ЧЫ дзеепрысл. ,Усляпую. Ен повзав, повзав по вострову, и сляпуючи забивса под дуб у кореньня. Рам., БС, III, 324; Гом. СМАКАТА' ж. толькі адз. Пра што-н. вельмі смачнае. «Ох i мацунак, ох i смаката!» — захапляўся цешчыным напіткам Гаўрош. Саб., I, 137. I ўсё было такое смачнае, што за вушы, здаецца б, не адцягнуў ад такой смакаты. Саб., I, 106. Параўн. с м а к о ц ц е, с м а ч н а т а