Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
называемое сажем. Эр., ОБП, 127; Брагін. САЖ ДА'ЦЬ (сождаць) зак. Пачакаць. Сожди мальчик годиночку, згоди мальчик другую. Рам., БС, I—II, 140; Беліца. САЗНА'ЦЬ (сознаць) зак. Пазнаць (прызнаць, распазнаць). Тоды сяреднш кажа: не, кажа, ня можа их сознаць нихто. Рам., БС, III, 156; Навасёлкі Раг. Параўн. с п а з н а ц ь. САКАЛЕ'ЦЬ зак. Акалець, здохнуць. От с недзелю каняка ничого не ела, а потом сакалела. Серж., СРБП, 98; Лучыцы Маз. САКАЛО'НАК (соколоник) м. заал. ласк, сокал. Леци да соколоньку Да на мою сторононьку. Шзин, III, 438; Дзякавічы Маз. САКАТУ'РКА. Гл. к у р к а - с а к а т у р к а. САКАЦЕ'РЫКА (сокотерика). Гл. к у р к а-с а к а ц е р ы к а. САКЛЮ ЧЬГЦЦА (соключицца) зак. Здарыцца, стацца. У Сопронаго купца соключилася беда. Рам., БС, I—II, 155; Журавічы Раг. СА К ОЛ м. Заал. Сокал. Ён бярэ харла i сакала, садзщца на харла, сакол асвяшчае, а харол чуе. ЧК, I; Рудня Чач. САКО'ЛКА ж. Майка (сарочка). Ап-рануты ў сінюю палінялую саколку, на высокім металічным крэсле сядзеў юнак. Краўч., НХП, 361. Сашка прайшоу да б у дана i праз хвіліну выйшаў назад, нацягваючы на сябе чырвонцю саколку. Рак., В, 5. САКРАТА РЫХА ж. Жанчынасакратар. Сакратарысе, відаць, стала няёмка, што патурбавала такой недарэчнай просьбай заслужаную настаўніцу, i яна хуценька разв'палася. Шам., II, 381. САЛ АДО'К прым. Салодкі. У пер вам кубачку — зеляно віно, У другом кубачку — кудрава niва, У трэцім кубачку — мядок саладок. ЗП, 182; Казелуж'е Хойн. САЛ АД О ТА ж. толькі адз. Саладосць. Братка ты мой, яй-богу ж сняцца. Ого, такія! Саладота якая! Шам., ВТБ, 15. САЛАПА'ХА (солопаха) ж. Абразл. Салапяка. Ты царица, а другая хрипуха, а третьтяя солопаха, сунимай своих слуг. Рам., БС, V, 120; Ларышча Гом. С А Л Л ЕЧ К А н. толькі адз. ласк. сала. Даў пан хожаин Великий пируох, А хожаечка — Кусочек саллечка. Шэйн, I, 95; Мелішкавічы Маз. САЛУЧЫ 'ЦЦА (солучицца) зак. Перан. Злучыцца (аказацца звязанымі адносінамі, пачуццямі). Да ўся наша вармія ни здивилася, чія ето парочка солучилася. Рам., БС, I—И; Алешня Раг. САМА' займ. Адна, без дапамогі. Яна сама осталась. Рам., БС, IV, 108; Васільеўка Гом. СА М А П А С м. толькі адз. Перан. Безнагляднасць, свабода. Мужчыну пусці толькі на самапас, дык толку з яго ніякага не будзе. Саб., I, 133. САМ АСІ'ЛАМ прысл. Саматугам. Спытаў, дзе яе чалавек, чаму гэга яна ўзяла на сябе такі цяжкі клопат — самасілам вазіць з лесу дровы. Краўч., НХП, 414. САМ АТУЖ АЧКІ толькі мн. памянш. саматугам. Дроў мы трохІ на саматужачкі з лесу з Шурай прыцягнулі. Дан., Ж, 51. САМ АТУЖ КІ толькі мн. Санкі саматужныя. Саматужкі, павіскваючы палазамі, аж самі беглі, хоць на іх ляжала ладная вязка сена. Кап., СЖЛ, 55. Параўн. с а н к і - с а м а ц я ж к і. САМ АЦЯ'Ж КІ. Гл. с а н к i-c а м ац я ж к i. САМАХО'ЦЬ прысл. Добраахвотна, па сваёй ахвоце. Хіба немцы дурні, каб паверыць, што ён не самахоць пайшоў у лес? Нав., ВС, 270. САМ Е'СЕНЬКІ займ. ласк. самы. Толькі пад самесенькую раніцу пачуўся слабенькі дзіцячы крык. Саб., I
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ацяж, есенькі, казелуже, развпалася, сазнаць, сакалець, сакалонак, сакатурка, сакацерыка, саколка, салапаха, шзйн
6 👁
 ◀  / 177  ▶