Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
П УСІАБРЭ'Х м. Зневаж. Пустамеля, пустамалот, балбатун. H y i пустабрэхі! Шам., IV, 329. Параўн. пу с т а мо л. ПУСТАДО'МКА ж. Гаспадыня нядбайная. «Пустадомка ты,— заекатала Параска,— i карову падаіць не можаш!» Саб., БАС, 43. Ожанився, разорився, aŭ-aя-яй! a узяв жонку пустадомку. Рам., БС, I—II, 5; Балотня Раг. ПУСТАМО'Л м. Toe, што пу с та б p э х. Так ёй i трэба гэтаму nyстамолу. Лупе., НБД, 17. Пустамол ты стары! Чаму ты вучыш малых? Шам., ВТБ, 74. ПУХО'ВАНЫ прым. Пульхны. У мяне ёсць амбарык бачонкау віна, ёсць i амбарык хлеба печанага, пухованага, дык вось каб вы папілі гэта ўсё, гэта за раз, i паелі. ЧК, II, 73; Рудня Чач. ПУЦ м. Спец. Цяслярскі інструмент. Міця навучыўся часаць бярвенне; умее абыходзіцца са склюдам, пуцам, фуганкам, долатам. Нав., СД, 172. П Ц ІШ Н Я ж. Птушнік. Варожка князю так сказала, що ён буе собаком, а тяперака стае пташкой, и вы яго йнача ня попадетя, як треба вам устроить птишню, и скуплщитя птиц, якія б ня були. Рам., БС, IV, 113; Васільеўка Г ом. ПШО'НЦА (пшонцэ) н. памянш. пшано. Дробнэ пшонцэ, дробнэ! Но все воно здобнэ: Курки гребуць, гуски щиплють, На столе коровай гиблюць. Шэйн, III, 429; Дзякавічы Маз. ПЫ ЛЕЧА ж. Вялікі пыл. I ён у гэтай пылечы вінт падкручвае. Рак., БВ, 23; Параўн. п ыл юк а. ПЫЛЬНУ'ЦЬ зак. Клнуцца, пабегчы хутка. Потым, згледзеўшы, што бацька бярэцца рукою за папругу, каб, мусіць, яе расшпіліць, пыльнуў у алёс. Сач., АП, 407. ПЫЛ КУКА ж. Тое, што пыле ча. Пылюка ж гэтакая, дык каб не садзілася на вас. Саб., II, 229. пыляць незак. Піліць. ён пыляе дошки. Радч. ГНП, 11; Гом. ПЫНІ'ЦЦА незак. Упраўляцца (па гаспадарцы). Вечарам, пасля таго як заканчвалі пыніцца па гаспадарцы, яны выходзілі са Сцяпанам на вуліцу. Дан., Ж, 15. ПЫРХ выкл. у знач. дзеясл. пырхнудь (лёгка ўзляцець). Ен развязаў, месячка пырх — паляцела. ЧК, II, 69; Рудня Чач. ПЯВА'ХА ж. Спявачка. Радч. ГНП, 10; Гом. ПЯВУ'Н м. Аматар спяваць, пяюн. Мой бацька быў такі — танцор, пявун, балалайка ў яго руках як не гаварыла чалавечым голасам. Шам., ВТБ, 128. ПЯЛЕХКАЦЬ незак. Плюхацца ў вадзе, утвараючы характэрны гук. Асабліва перавернутае ў азёрнай роўнядзі зорнае неба, манатоннае, цягучае кумканне жаб i ўсплеск рыбы — рыба, як я заўважыла, заўсёды пялёхкае, гуляе ўвечары ў чаратовых завадзях. Сач., А, 51. ПЯ'НІШ НІН прым. Сын п'яніцы. Ну, што, Иван, пъянишнин сын, ти понявся ты чаго-небудь? Рам., БС, III; Перарост Гом. ПЯНЯ'ЦЦА (пенятца) незак. Папікаць, дакараць, выгаварваць. Не пеняйся, моя мила, не пеняйся на мене, пеняйся на вострый меч. Рам., БС, I—II, 27; Перарост Гом. ПЯРСЦГНКА (перстинка) ж. Пярсцёнак. Да вдарили девочки Крепко, громко в ладошки, В золоти перстинки. Шэйн, I, 174; Гом. ПЯРЭ'НДЗШ А ж. Поручні. Узяв, узлез на пярендину, да й скаканув у воду. Рам., БС, III, 399; Нісімкавічы Раг. ПЯРЧАХТЫ прым. Тое, што б ярч а с т ы. На столе пярчастая скатярть. Рам., БС, V, 81; Гарадня Гомч ПЯРШЫ'НКА ж. Першы раз. Начлег такi нам быў не пяршынка. Сач., А, 102. Ездзіць на бярвеннях мне было не пяршынка: наездзіўся за тыя гады, як вярнуліся з Нямеччыны. Сач., ЧН
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ожанйвся, пухованы, пшонца, пыльнуць, пяваха, пяняцца, пяніцы, пяніш, пярэндзш, разорйвся, скуплщйтя, усіабрэх
2 👁
 ◀  / 177  ▶