Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ПАПЯНЯ'ЦЦА (попянятца) зак. Дакараць, папікаць, папракаць: чуць у адказ тое самае. Попянявся, кажа, я, посварився с сусидкой. Рам., БС, IV, 102; Mapкавічы Гом. ПАРАВА'НЧЫК м. памянш. шырма, посцілка. «Урокі рабі ў залі, a cni тут»,— яна адкінула квятасты крамны параванчык у бакоўку. Сач., БРВ, 191. ПАРА'ДАЧКА (порадочка) ж. памянш. парада. Порадь же мне, мамочка, все порадочки, Кому ширина, кому хустина, Моей мамочки тонок серпанок. Радч., ГНП, 118; Гом. ПАРА'ДШ ЦА (порадница) ж. Дарадчыца. Ох ты, мати, порадница ў хати: порай же мне, Мати, як людям казати. Рам., БС, I— II, 124; Перарост Гом. ПАРАДЗІ'ЦЬ зак. Пасеяць. «Дзе ж ты быў, Ілля, Дзе пахаджываў?» — «Я па полю пахадзіў, Жыта парадзіў. Жыта пшаніцу, У сякую пашніцу». ЗП, 170; Жлобін. ПАРАЗВАЛАКЧЬГСЯ (поразво локтись) зак. Паразыходзіцца, раз'ехацца. А тяпер и сяліба таа пустая, и ўнуки и праўнуки горююць,— поразволоклись куды который. Рам., БС, IV, 94; Балсуны Раг. ПАРАЛ О Т м. Параліч. Отвящаа Господь Бог Сус Христос: одна чамярница, другая западница, третьтяя паралоги. Рам., БС, V, 128; Гом. ПАРА'НА (порану) прысл. Раніцай, з усходам сонца. У недзелю ў порану Гукнув Никипорко на пораду: Порада моя, суседзе! Шэйн, III, 403; Дзякавічы Маз. ПАРА'НЕНЬКУ (пораненьку) прысл. Памянш. п а р а н а. У недельку пораненьку чумак по двору ходя, свое белы ручки ломя. Рам., БС, I—II, 58; Беліца. У нядзельку рана-параненьку Усе званы званілі, Усе жоначки маладзенькія К ютрані хадзілі. РП, 110; Гом. ПАРАСКАШ АВА'ЦЦА зак. Раскашавацца, жыць у раскошы некаторы час. I ты б параскашавалася пры ёй. Саб, БАС, 24. ПАРАСО'Л IK м. памянш. парасон. Едзе пани голая, у чом маци радзила, тольки парасоликам закрываетца. Серж., СРБП, 144; Лучыцы Маз. ПАРАХНО' н. Парахня. Мы ўзлезлі на граб, глянулі ў гняздзечка. Унутры яно было акуратна i гладка вытынкавана драздамі белым парахном. Кап., СЖЛ, 50. ПАРАШ ЧУКНУЦЬ зак. Сціхнуць, суняцца. После ў трапычачку помочиш, да на зубы покладзеш, дак и паращукня. Рам., БС, V, 83; Целяшы Гом. ПАРУ'ШАЧКА ж. памянш. пароша. Не во времечко снег — бела порушачка яна выпадала. Рам., БС, I—II, 134; Ціценкі Гом. ПАРЦАЛЯ'НАВЫ прым. Фарфоравы. Я ледзь не забыў: яшчэ ж ляжыць дагары белы парцалянавы палумісак. Саб., II, 40. ПАРЫНА'ЦЬ незак. Імкнуцца (у думках). «Маці дзяцей сваіх родных не пазнавала»,— парынаючы думкай у далёкае мінулае, гаварыў Хведар Саладыш. Саб., I, 29. ПАРЭ'ПАНЫ прым. Патрэсканы, шурпаты. Стары старанна працёр парэпанымі пальцамі намуленыя павязкаю вочы І, разгледзеўшы лясніцкага, радасна прывітаўся. Шам., I, 476. ПАРЭ'Ш НЫ мн. Цыпкі. Зірнула на свае парэпаныя шурпатыя рукі, i ёй захацелася, каб сышлі хоць гэтыя парэпіны. Саб., ЖЗ, 64. П АСАТА (посага) ж. Пасаг. Ти я твойму роду давно не казала, Что в мене посаги нема, возьмуть мене люди и так. Радч., ГНП, 212; Гом. Ацец мой дорогій, штоб мне было посагі сто рублёў, мо маей маці веліка посага асталасе. БКЭ, № 13; Камаровічы Маз. П АСАЧ КА ж. Памянш. да п а с к а II. / тут тая ж касая пасачка ва
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

папяняцца, парадачка, парадзіць, парадш, парана, парушачка, парынаць, парэш, праўнукй, разехацца, ўнукй
5 👁
 ◀  / 177  ▶