Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

прым. Таицавальна-песельны. Радч., ГНП, 235; Гом. ПАДТЫ'КАНЫ :падтыканая баба — у якой падаткнута, падабрана спадніца. Ажно бежыць за мужыком з качаргою падтыканая баба ŭ дубасіць его na naтылицы ŭ na чом папало. Серж., СРБП, 68; Лучыцы Маз. ПАДХВА'ТНА прысл. Зручна. I так, каб ніхто нават з сям'і не бачыў, палавіну адсыпаў у Міходаву жменю, а другую палавіну Міход сказаў высыпаць у правую кішэшо пінжака, каб там, у каменданта, падхватна было дастаць іх i высыпаць на стол. Саб., БАС, 183. П А Д Х Л О П ЕЦ м. Юны хлопец. Гарманіст, фарсісты падхлопец, сядзеў закапыліўшы губу, на покуце. Кап., Ж, 93. ПАДЦЕ'ЧЫ НА жь Падцёк (прыпухласць пасля ўдару). Крывая падцечына ўзбегла на вока. Саб., II, 57. П АД Ц Ж АВА ЦЬ зак. Падпільнаваць (дачакацца зручнага моманту). Надвячоркам я знарок, падцікаваўшы, калі Яўхімка вярнуўся ca школы, пайшоў да яго. Саб., II, 28. П АД Ц ІК ОУВАЦ Ь незак. Падсцерагаць. Ёй здавалася, што за кожным дрэвам яе падцікоўвае небяспека: ці то воўк, ці які яшчэ лясны звер. Саб., БАС? 163. ПАДЧАРО'ВАК м. Падчарэўе. Толькі гэта стары nepaeярнуў кабанчыка дагары нагамі, каб добра падсмаліць падчаровак, аж бачыць — Стась бяжыць. Саб., БАС, 26. ПАДШО ПНІК м. Назва лугавой птушкі. Паволі... над кветкамі кружылі стракозкі, матылі, пырхалі, час ад часу імкліва падаючы ў траву, маленькія i шустрыя лугавыя птушачкі — падшопнікі. Сач., ЗМП, 54. ПАДШ Ы ВА'ЛЕЦ м. Хлапчук-падлетак. Скажа, бывала, які падшывалец... паўдня будзе ганяцца, пакуль злосць сваю кулакамі на яго спіне ўтаймуе. Сач., БРВ, 92. Мой падшывалец Пеця яшчэ ўчора з самага ранку назбіраў букет. Дан., MH, 87. Цішыня панавала толькі да таго моманту, пакуль не прачыналіся дзеці. Але вось у двор выбягалі з футболам падшывальцы. Дан., НД, 100. Была акурат тая пара, калі пчолы бралі рукамі за парэпіны кары, залазілі ў самую гушчэчу i абабіралі цвет, каб у выпадку якой прастуды іх маці маглі заварыць яго ў гарнушку i лячыць ад кашлю грудзі. Саб., I, 22. Caмі ведаеце, якая радасць ад такіх падшывальцаў. Лупе., ВТ, 156. I найбольшы з гэтых падшывальцаў толькі з кнігі чуў npa гарадавіка. Дуд., C, 11. Параўн. п а д ш ы в а н е ц. ПАДШ Ы ВА'НЕЦ м. Toe, што п а д ш ы в а л е ц. Тут, ведаеце, некаторыя з падшыванцаў рукі грэюць. Шам., V, 656. П А Д Я Л Д Ы К Н У ЦЬ зак. Груб. Сказаць у падтрымку што-н. падбухторшчыцкае супраць каго-н. Хто вас прасіў? Хто вам пад'ялдыкнуў? Мак., K, 46. ПАЖ А'БІЦЦА (пожабицса) зак. Зморшчыцца. Ена вся пожабилась. Радч., ГНП, 10; Гом. ПАЖ АЛКАВАЦЬ зак. Пашкадаваць аб чым-н. Ірына закруціла тугім вузлом касу, не забыўшыся пажалкаваць, што за апошнія гады каса прыкметна патанела. Дан, MH, 19. П А Ж Ы ЛЫ толькі мн. Сухажыллі (каленныя). Ня вынеш ты етаго жала такога зельля табе дам — з живыя с тябе порву жилы и пажылы. Рам., БС, V, 121; Par. ПАЗАДАЧЫ ЦЦА зак. Пашчаслівіцца, пашчасціць, удацца. Няўжо не пазадачылася? Губ., ДП, 270. ПАЗАМУ'ЗДАВАЦЬ (позамуздовать) зак. Зацугляць, закілзаць. Яны коній позамуздовали етых. и стали класць етый свой струмэн, седлы. Рам., БС, III, 158; Чавасёлкі Раг