Народная лексіка (1977). А. А. Крывіцкі, Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 289  ▶ 
вы (відавочна, таму, што эксіірэсія праяўляецца ў бурным руху у перыяд афекту), на другім — назоўнікі (як вынік руху), на трэцім — прыметнікі. Пры складанні слоўніка прымаліся пад увагу толькі спецыфічныя прыметнікі. Аднак пры якаснай характарыстыцы асобы чалавека колькасць іх прыкметна ўзрастае. Экспрэсіўнай адмоўнай лексіцы ўласцівы пэўныя фанетычныя i марфалагічныя асаблівасці. Так, з боку фанетыкі незвычайнымі ў гэтых словах з'яўляюцца гукі [г], дз], [ц], гукаспалучэнні [гн], [гн], фнд], [мз], '[др], рг],;[хл], [гл], [льг}.|[льб],,[рн], [рх], [рк], [зг], І[шл], [шк], [шм], [шн],;[чв], [шв]; з боку марфалогіі— прэфіксы вэ-, з-, за-, у-; суфіксы -ас, -ай, -да, -дё, -ско, -цыя, -оваты, -нэпа, -эча. Суфіксы -ка, -нька, -нькі, якія па сваёй прыродзе з'яўляюцца ласкальнымі, пры пераносах выражаюць іронію: добрынькі нам знайшдуся — повыманювау од нас yci грошэ, а тыпэр частуе нас; твоя бэцінька (аб карове) потрошчэла ўсі нашэ плотэ (звычайна бэцінька — падзыўное слова з адцённем ласкальнасці); тое ж адносна імён Васька, Верочка i г. д.: звычайна яны называюць людзей (Вася, Вера), а з суфіксамі набыва- ■ юць адмоўную характарыстыку. ' Эмацыянальную нагрузку нясуць i фразеалагічныя словазлучэнні, напр. братэ за сёрцэ 'рабіцца дрэнна' i вухом ны выдэ 'не крануцца нават з месца' i інш. БА'ДЗЯ м. i ж. Бадзяга, валацуга*. Ужэ коровэ выганёлэ, ёк тая бидзя прысунулася. БА/ІВА'Н м. л БАЛВАНЭ'СКО н. абразл. Тупы, абмежаваны чалавек. А шо він на тэх курсах поймэ? Сыдітымэ балван балваном. БАНДУФА ж. перан. зневаж. Вялікая рэч. Ны трэба мыні гэта бандура — оно заварёе. БАНДУФЫСКО м. абразл. Вялізны, але тупы, дурны чалавек. Чы ж гэтэ бандурыско понімае арыфметіку? БАРЭ'ЛО, БАРЭ'ЛЫСКО н. перан. зневаж. Малы, тоўсты чалавек, як бочка, Нап'ёцца кажного днё, качёіца по киловэ, а тэ смэч его, гэтэ барэлыско, додому. БАХУФ м. жарт., груб. Дзіцё. Чьих тэ бахурьу понаводыў? БЛЭ'МАТЭ незак. Лупаць вачыма. Трэба булб ўпырод думатэ, а то зарэ вэлупыла гочэ i блэмае. БРА'ТЭ ЗА СЭФЦЭ. Узрушаць. Такёй мынэ тодь-нуд за сэрцэ ўзеў, шо, думала, зомлгю. 224 М
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

балванэско, барэло, баііван, бйдзя, блэматэ, вбдыў, гбчэ, дўматэ, знайшдўся, зяўляюцца, кйловэ, напёцца, прысўнулася, рбд
1 👁
 ◀  / 289  ▶