вы (відавочна, таму, што эксіірэсія праяўляецца ў бурным руху у перыяд афекту), на другім — назоўнікі (як вынік руху), на трэцім — прыметнікі. Пры складанні слоўніка прымаліся пад увагу толькі спецыфічныя прыметнікі. Аднак пры якаснай характарыстыцы асобы чалавека колькасць іх прыкметна ўзрастае. Экспрэсіўнай адмоўнай лексіцы ўласцівы пэўныя фанетычныя i марфалагічныя асаблівасці. Так, з боку фанетыкі незвычайнымі ў гэтых словах з'яўляюцца гукі [г], дз], [ц], гукаспалучэнні [гн], [гн], фнд], [мз], '[др], рг],;[хл], [гл], [льг}.|[льб],,[рн], [рх], [рк], [зг], І[шл], [шк], [шм], [шн],;[чв], [шв]; з боку марфалогіі— прэфіксы вэ-, з-, за-, у-; суфіксы -ас, -ай, -да, -дё, -ско, -цыя, -оваты, -нэпа, -эча. Суфіксы -ка, -нька, -нькі, якія па сваёй прыродзе з'яўляюцца ласкальнымі, пры пераносах выражаюць іронію: добрынькі нам знайшдуся — повыманювау од нас yci грошэ, а тыпэр частуе нас; твоя бэцінька (аб карове) потрошчэла ўсі нашэ плотэ (звычайна бэцінька — падзыўное слова з адцённем ласкальнасці); тое ж адносна імён Васька, Верочка i г. д.: звычайна яны называюць людзей (Вася, Вера), а з суфіксамі набыва- ■ юць адмоўную характарыстыку. ' Эмацыянальную нагрузку нясуць i фразеалагічныя словазлучэнні, напр. братэ за сёрцэ 'рабіцца дрэнна' i вухом ны выдэ 'не крануцца нават з месца' i інш. БА'ДЗЯ м. i ж. Бадзяга, валацуга*. Ужэ коровэ выганёлэ, ёк тая бидзя прысунулася. БА/ІВА'Н м. л БАЛВАНЭ'СКО н. абразл. Тупы, абмежаваны чалавек. А шо він на тэх курсах поймэ? Сыдітымэ балван балваном. БАНДУФА ж. перан. зневаж. Вялікая рэч. Ны трэба мыні гэта бандура — оно заварёе. БАНДУФЫСКО м. абразл. Вялізны, але тупы, дурны чалавек. Чы ж гэтэ бандурыско понімае арыфметіку? БАРЭ'ЛО, БАРЭ'ЛЫСКО н. перан. зневаж. Малы, тоўсты чалавек, як бочка, Нап'ёцца кажного днё, качёіца по киловэ, а тэ смэч его, гэтэ барэлыско, додому. БАХУФ м. жарт., груб. Дзіцё. Чьих тэ бахурьу понаводыў? БЛЭ'МАТЭ незак. Лупаць вачыма. Трэба булб ўпырод думатэ, а то зарэ вэлупыла гочэ i блэмае. БРА'ТЭ ЗА СЭФЦЭ. Узрушаць. Такёй мынэ тодь-нуд за сэрцэ ўзеў, шо, думала, зомлгю. 224 М
Дадатковыя словы
балванэско, барэло, баііван, бйдзя, блэматэ, вбдыў, гбчэ, дўматэ, знайшдўся, зяўляюцца, кйловэ, напёцца, прысўнулася, рбд
0 👁