д ДАЙЖА, ДАЙЖЭ, ДАЖА часц. 1. Нават. Дайжа даўнёй лучыну палілі i свяцілі. Алексінічы. Грызёць дайжа лазіну кьза. Багданава. I ня курыць дайжа. Дайжа у рот ні бярэцъ! Заазер'е, Вялікі Азярэцк, Каралі, Нямойта. У нас дайжэ съмалёт сёіць удабрэння. Багданава. Дайжэ буракі адзін раз палдла. Дайжэ i цяпёр лапата ёсь. Сукрэмна. Дажа был/ курныя хаты. Дольдзева. 2. Аж, ажно. С тэй стороны [немцы] спалілі пяцъ дсшжа хат. Жохава. ДАЙСЦІ, ДАЙЦІ зак. 1. Дайсці, прыйсці. Ат самъга Віцепска дайшду пятком да Маскеы. Івоні. Яўжо старья, ды ўжо ні дайду у Бьгданава. Чуцькі. Німагу дайці, ніча сілы. Забор'е. 2. Дазнацца, даведацца. Hy\ a людзі ш [расказалі] людзям, i пашло, i да мянё дайшло. Леснікова. Німа праўдьі, нідзё нічдга i дайці ня можна. Станюкі. ДАКАЗАЦЬ зак. 1. Даказаць, расказаць да канца. Кьзала вам i ні дькьзала. Чуцькі. 2. Данесці, нагаварыць. A нёхта дакажыць нёмцам, іўсё, забяруць. Серкуці. ДАКАЛЫХАЦЬ зак. Дажыць як-н., дацягнуць. Як-нібуць дажывём, дькалышым. Серкуці. ДАКАРЬІЦЬ зак. 1. Дапячы, даняць. Даькарыла старшыну сільсавёта. Партизаны. 2. Паабяцаць. Даькарыла старшынірой даць: мугтыны распісалі i столь, іхату да вакон разабралі. ДАКАРЭЦЬ зак. Дажыць як-н., дацягнуць. Нам мала асталося жыцъ - дькарэім. Марозаўка. ДАКШУЦЬ зак. Падкінуць, пакласці. Пайду сухіх дроў дакіну. Вялікі Азярэцк. ДАКОПКІ толькі мн. Заканчэнне копкі бульбы. Дакопкі, як кьнчалі кьпаць бульбу. Гарадзец. У йіх ужо дакопкі, усю бульбу скьпалі. Дакопкі ні атмічаюць. Запруддзе. I дакопкі буваюць. Нямойта. ДАКОСКІ толькі мн. Заканчэнне касьбы. Дакдскі - як дакотваюць травы. Дакдскі - як дакончуцъ, а болей ні пойдуць касгцъ. Запруддзе. У нас дакоскі. Спасіба, мальцы! Леенікова, Міцюкова. ДАКТОРКА ж. Жанчына-ўрач. К дактдркі c плямённіцай хадзіла. Рулёўшчына. Напраўлённе ўзяліў дактдркі - мёсяц паліжаў i кднчыўся. Нямойта. ДАКТОРКІН прым. Які належыць доктару-жанчыне. Старшыш сын i дактдркін сын так дзёлаюць. Нямойта. ДАКТОРША ж. Жанчына-ўрач. Пьразышлісі ўсе, анна дактдрша. Каралі. ДАКУЛЬ прысл. 1. Дакуль, да якога часу. Ну, дакуль жа будзеш жыць. Ракаў Засценак. Дакуль ты будзіш кьоьна дзіржаць. Малы Азярэцк. 2. Да якога месца, мяжы. Ужо зналі, дакуль ягоная зімля. Самсоны. ДАКУМЕНТ м. Асаблівасць, адзнака. Каровы ў нас з дукумёнтъм: грамьічкі лугавэя, травы, ш ядуць, дувай клёвір, кунюшыну! Баравікова. ДАКУПІЦЦА зак. Купіць, набыць. Цяпёр свіннёй не дакупісся. Багданава. Цяпёр ні дакупісся гэтых стратяляў. Серкуці. ДАКУ ЧАЦЬ незак. Надакучаць. Сляпні i людзям дакучаюць. Вялікі Азярэцк. ДАЛАЦЩЬ незак. Даймаць, дапякаць. Матка яму далацгла: «Калг ты мне Шну прывядзёш?» Багданава. ДАЛАЧЫЦЬ незак. Гаварыць абы-што. Я вам далачу [гавару абы-што]. Вялікі Азярэцк. ДАЛДАЎНІК м. Чарадзей, калдун. Ёсь дьлдьунікі. Карову будзіш мецъ, а мьлька ня будзіш ёсці. Нямойта
Дадатковыя словы
былі, бўдзеш, бўдзіш, бўльбу, дайдў, дайшдў, дакбпкі, дакбскі, дакбтваюць, дакўль, дакўпісся, далачў, дьлдьўнікі, заазере, заборе, забярўць, кьбьна, кўрныя, кўрыць, німагў, пайдў, старшынў, ядўць, як-нібўць, ямў
4 👁