Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
ДАДЗЕРЖАЦЦА зак. Датрымацца. Да вёчара дадзержалася, вочачка рвець. Партызаны. ДАДОМУ прысл. Дадому. Хадзі, jhom татачка, daddvzy: / Німа паратку ніў чдму (з песні). Каралевічы. Прышлімы дадому. Партызаны. ДАЕНКА ж. Даёнка. Даёнка дзірвянная, із ручкай, z рыльца там такоя. Каралі. Даёнка з ручкай. Баравікі. Даёнку рабіў з дрэва. Буй. ДАЁНАЧКА памяти. A даёньчкі дзірвянныя былі. Багданава. ДАЖАЦЬ зяк. Дажаць. Як даждзёму жьіта, я к яно паспёіць, i тады дажнём. Багданава. ДАЖДАЦЬ зак. Дачакацца. Празнічкаў дьждалі. Багданава. Мы мджа ні дажджом ндвъга закона. Гарадзец. Каб ты не даждаў тагд дня! (праклён). Запруддзе. Як даждуць, тады вянок сплятуць. Рулёўшчына. Даждала я жызні. Станюкі. ДАЖДЖАВЫ прым. Які з'явіўся пасля дажджу. Дьжджавэя сыраёшкі тднінькія. Вялікі Азярэцк. ДАЖЫВАЦЬ незак. Дажываць. Раньшы старыя дажывалі ў сям'і. Буй. Я ні дажыву, ты дажывёш. Нямойта. ДАЖЫДАЦЬ незак. 1. Чакаць. A пдслі Вялікадня ўжо eo Трдіцу дажыдаім. Запруддзе. Яшчэ унука дажыдаю, сынне. Дуброўкі. 2. Прыждаць. Каб тагд ні дажыдаць, што было. Баравікі. ДАЖЫНАЦЬ незак. Дажынаць, заканчваць жніво. Жніво пёлі, дьжынаюць i пяюць. Багданава. Як дажынаем, вяндк дзёлаім, а як лён дабіраем — із лёну. Нямойта. Як дажынаюцъ жыта, завязвалі узялок, хлёба троишчку укладуць, укручеаюць круцёлачкай i куляюцца прас ёта. Розмыслава. ДАЖЫНКІ толькі мн. 1. Дзень заканчэння жніва. Дажынкі кажуцъ, як кончусь жаць. Міцюкова. Дакопкі былі, дажынкі, як зярнд сажнуць. Як дажынаюцъ, то завуцца дажынкі. Як дажынкі, астаўляюць на пдлі дзёвяць жыцін, хлёба крдшачку. Запруддзе. 2. Святкаванне ў дзень заканчэння жніва. Дажынкі усё врэмя гуляли Запруддзе. На дажынкі гулялi, пёлі. Марозаўка. Спраўлялі дажынкі, вёсела было. Чуцькі. Іграў дажынкі. Каралевічы, Гарадзец, Заазер'е, Кавалі, Нямойта. ў цяпёр ніякіх дажынак німа, нічога. Самсоны, Багданава. ДАЖЫЦЦА зак. Дайсці да пэўнага стану. Ьыў Хеардшча i дь такдга дажыўся, што пратуся, але ні любіў. Рэчкі. ДАЖЫЦЬ ж. 1. Пражыць, пабыць. Бывала старык прыхддзіць: «Як ты с хлебушкаму ці дажывёш?» Вялікі Азярэцк. Кдлькі тут той жызні астаёцца дажыць, a ўсё гф а z гфа. Запруддзе. 2. Дачакацца. Дажылі жызні мы [пра добрае жыццё цяпер]. Ульянавічы. ДАЗНАЦЦА зак. Дазнацца, даведацца. Дазнаўся, хто ёта быў, z зволіў з работы. Галашчакіна. ДАЗНАЦЬ зак. Распазнаць (?). Можа я ні дазнаю, луччы змдучу. Запруддзе. ДАІЖДЖАЦЬ незак. 1. Даязджаць, дабірацца да месца. Толькі сталі дьиіжджаць далёсу, аяны сталі біць ш чаго-та бальшога. Гарадок. 2. Прыязджаць, наведваць. A сколькі ж народу дьиіжджаіць [да шаптухі]. Чуцькі. ДАІЦЦА незак. Даіцца. Hy, туга ддіцца карова, z слабая мълакд ёсь. Багданава. ДАІЦЬ незак. Даіць. Стаялі кардвы тут у сасёда, я хадзіла даіць. Леснікова. У кардвы кроў з вымя. Хто, кажаць, удараў [вымя], а хто, як доіги на пол i, ластаўка падляціць пад жывдт. Запруддзе
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

даждўць, дажывў, доігй, дьйіж, дьйіжджаіць, заазере, завўцца, змдўчу, зявіўся, лўччы, пратўся, рўчкай, сажнўць, сплятўць, сямі, тўга, укладўць, укрўч, унўка
3 👁
 ◀  / 426  ▶