Слоўнік народных промыслаў і рамёстваў Беларусі (2010). М. М. Макарэвіч

Думаў, добрую паймаю, а тут слюнька [Бывалькі Лоеў.; ДСЛ, с. 331]; Злавіў зь дзесятак аджгуроў ды плотак некалькі [Мікалаеўшчына Стаўб.; СЦГ, с. 21]; Нашы малыя прынесли з речкі ажгироў [Кладнікі Іўеўск.; Сцяшковіч, c. 29]; Во закінь вуду, джгіры чарвяка мамент аб'ядзяць [Вялікая Byca Уздз.; СЦГ, с. 115]; Мой дзяцька злавіў на вудачку двух джыгіроў [Вялікая Byca Уздз.; ММГ, c. 40]; Тут адны джыгіры, не даюць другой рыбе да кручка падыйсці [Мазыр, Стрэльск; Яворскі, c. 74]; Ёрш ест, у нас - ужгур [Быстрыца Астр.; СПЗБ, т. 5, c. 185]; Яджгар рыба смашная, тольки натто калючая [Касцянева Шчуч.; Сцяшковіч, c. 572]; Наш Тадзік у нядзелю прывёс кілі ca тры. Праўда, добрай рыбы было німнога, палова яжгуроў. Як прынясём яжгуроў цэлы кошык - на цэлы дзень работы. Шчэ й рукі апкрывавіш, паколіш [Сцешыцы Віл.; ММГ, c. 134]; Яжгур- рыба, падхадзяшча пад акуня [Ясёва Мёр.]. Яжгур - во калючы. I ёрш скажуць, алі болі завуць яжгур [Пераброддзе Мёр.]. Іжгуры калючыі, халера [Янова Мёр.]. Іжгурамі ўсе рукі скалоў [H. Сяло Мёр.; Крыўко, c. 256]; Яжгур- калючая рыба [Мярэцкія Глыб.]. Яжгуроў парылі i тушылі [Вузла Мядз.]. Вараць суп з яжгуроў [Ахрэмаўцы Брасл.; СПЗБ, т. 5, c. 550]; [слізун, слызунец]. 4Ёрш' [Крывіцкі, c. 172]; [слінявец]. 4Toe, што i спізун' [Крывіцкі, c. 172]; [сморкач]. 4Toe, што i сопляк [Крывіцкі, c. 172]; Саплюкі колкія, стадамі ходзяць, выцягнеш - увесь у вазграх [Азяраны Раг.; СПЗБ, т. 4, c. 365]; [сопляк, соплівец]. 4Ёрш' [Крывіцкі, c. 172]; У гэтом мэсці одны сопле ловаюцца [Валішча Пін.; ДСБ, c. 212]; [ёрш, ёрж, ерш, ершун, жэршык, аджгур, ужгур, яжгур, джгір, яжтур, саплівец, соплівец, саплюк, слюнька, ваўчок]. 4Рыба Acerina cemua L.' [ЛАБНГ, c. 129]; [джэрш, яджэй, яджай, слюнцяй, царык]. 'Дробная рыба сямейства акунёвых з калючкамі ў ніжніх плаўніках i ў плаўніку на спіне; цела цёмна-шэрага колеру, пакрыта сліззю' [ЖС, c. 69]. ЖА'БРЫ [ЖА'БРА, ЖЭ'БРЫ, ЖЭ'БРА], ЗЯ'БРЫ [ЗЯ'БРА, ЗЕ'БРЫ, ЗЕ'БРА], ВУ'ШЫ [ВУ'ШКІ, ЗАВУШНГЦЬГ], СЦГПЕРЫ. Жабры'. У кожнай рыбы есць жабры, бо без іх рыба не жыла б [Белайчук, с. 228]; Рыба дыхая сціперамі [Руднікі Шальч.; СПЗБ, т. 5, с. 41]; [жабры, жабра, жэбры, жэбра, зябры, зябра, зебры, зебра, вушы, вушкі, завушніцы]. 4Жабры рыбы' [ЛАБНГ, с. 130]. ЖМА'КА. 'Паплавок у сетках' [Крывіцкі, с. 167]. ЖЫВЕ'Ц1 (ЖИВЕ'ЦЪ, АЖЫВЕ'Ц), НАЖБГУКА. Жывая рыбка, якую насаджваюць на кручок у якасці прынады'. Акуні i шчукі клююць на жыўца [Падбярэззе Віц.; Каспяровіч, c. 109]; Ставяць жыўца i ловюць шчуку на жыўца. Ловюць весной i ўвосінь на жыўца [Ахрэмаўцы Брасл.; СПЗБ, т. 2, c. 162]; Налавіў шмат рыбы на жыўца [Лядцо Пух.; Шатэрнік, c. 95]; Нажыўляюць жыўцамі матыркі i ставяць на мінтузоў [Камянполле Мёр.; Крыўко, c. 246]; На ажывец хутчэй рыба пойдзе, чым на хлеп [Чыжаха Бярэз.; СЦГ, c. 24]; Вуда для живца, съ живцомъ [СБМН, с. 155]; Первая нажыўка для шнуроў- чэрві i ўклейкі нажыўлялі. Угар берыцца, шчука [Пераброддзе Мёр.; Крыўко, c. 251]. ЖЫВЕ'Ц2. 'Сетка, для захоўвання жывой рыбы'. Жывец, дзе рыба храніцца [Палік Барыс.; СПЗБ, т. 2, c. 162]. ЖЫ'ЛКА, ЛЁ'СКА, ВУ'ДА2, ВУДЗЕ'ЛЬНО. Капронавая нітка, лёска для кручковых рыбалоўных прылад'. [Жылка]. 'Капронавая нітка для