ЕЗ |EC, Я3|, ГАТ, ПЕРЭСТА'ЎКА, ПЛАТЫ', СЕ'ЖА1, СЯ'КЛЯ. 'Плеценая перагародка папярок ракі для затрымання i лоўлі рыбы'. Ціраз раку робілі ез [Манякова Мёр.]. Ез плялі з лазы, як лесвіцы [Пераброддзе Мёр.]. Робілі такую загароду, ез звалася. Тады нараты там ставілі [Камянполле Мёр.; Крыўко, c. 246]; Я чуць не ўтапілась, дзе язы; як памянулі вы ез, я не магу [Вялікія Баяры Шчуч.]. Ез робіцца вясной, лазой аплятаецца [Бакшты Іўеў.; СПЗБ, т. 2, c. 119]; Е з- гэта застава на рацэ, каб вясною лавіць рыбу [Аскершчына Беш.; Каспяровіч, c. 102]; [ез]. 'Перагародка з тоўстых калоў, забітых у дно ракі i пераплеценых веццем, з праходамі для рыбы, у якіх ставіліся рыбалоўныя снасці' [Баханькоў, c. 221]; Мы зрабілі два язы [Амельна Пух.; Шатэрнік, c. 91]; Язы з прантоў жалезных рабілі, на ручках [Альхоўка Навагр.]. На раке язы рабілі, калкі забівалі i кідалі яловыя лапкі i нараты ставілі [Вузла Мядз.]. Язы рабілі на рэчках [Бакшты Іўеў.; СПЗБ, т. 5, c. 551]; Гат рабілі ў рацэ: калы б'юць i лапкамі затаптаваюць, a ў праходзе ставяць нерат [Вецярэвічы Пух.; СПЗБ, т. 1, c. 435]; [перэстаўка]. Таць ca шчыткоў, якой перагароджвалі канавы, каб не пусціць рыбу ў рэчку' [Пагост Жытк.; TC, т. 4, с. 42]; Колісь платы ставілі на рэчцы [Альхоўцы Лях.; СПЗБ, т. 3, c. 532]; Сежа - дзве драбінкі забівалі ў рэчку i чатыры кручкі забівалі, i жэрдку кручок прыцісне [Гемзы Шальч.; СПЗБ, т. 4, c. 408]; Сякля- загарада на рэчцы, застаўка на рацэ пры лоўлі рыбы [Дакудава Лід.; СПЗБ, т. 5, c. 68]. ЁРШ |ЕРШ, ЕРША'К, ЕРШУ'Н, Е'РШЫК, ЁРЖ, ЖЭРШ, ЖЭ'РШЫК, ДЖЭРШ], БА'БКА, [БАБЬГР, БОБЬГР, БАБУ'Р], БІРЖ, ВАЎЧО'К, КАЛЮ'ЧКА, [ОСЛГНОК, СЛГНЬКО, СЛЮ'НЬКА,] [АДЖГУ'Р, АЖГІ'Р, ДЖГІР, ДЖЫГГР, ДЖЕГГР, ДЖЕГУ'Р, ЖГІР, УЖГУ'Р, ЯДЖГА'Р, ЯДЖЭ'Й, ЯДЖА'Й, ЯЖГУ'Р, ЯЖТУ'Р, ЯЧГУ'РІ, СЛІЗУ'Н [СЛЫЗУНЕ'Ц], СЛІНЯ'ВЕЦ, СЛЮНЦЯ'Й, СМО'РКАЧ, [САПЛЮ'К, СОПЛЯ'К, САПЛГВЕЦ, СОПЛГВЕЦ, СОПЭ'ЛЬ], ЦА'РЫК. 'Рыба ёрш'. Ёрш дужа калючы; яго i ёрш завуць, i яжгур [Пераброддзе Мёр.]. Вы яршоў, гляджу, улавіўшы многа [Туркова Мёр.; Крыўко, c. 246]; Ёрш калючы [Беразіно Докш.]. Ёрш у любой нераст ідзет [Шкаўна Лудз.]. Ершоў налавіў [Рудня Астравітая Чэрв.; СПЗБ, т. 2, c. 126]; Важко чысціць етого ерша: вельмі колецца, у рукі не можно ўзяць [Белайчук, c. 227]; Ерш меншы, а окунь болыны [Сямігосцічы Стол.; ТС, т. 2, с. 52]; На тых ершакох луска мала [В. Малешава Стол.; ТС, т. 2, с. 52]; Ершуны колючые беруць i ўночэ [Луткі Стол.; ТС, т. 2, с. 53]; Да біўса ершык да с карасем (з песні) [Хачэнь Жытк.; ТС, т. 2, с. 52]; [ерш, ёрш, ёрж, жэрш, джэрш, жгір, джгір, джегір, джегур]. Ёрш' [Крывіцкі, с. 167]; У тым возеры дык ужэ надта богато бабок [Белайчук, с. 227]; У нас на ерша кажуць бабыр [Пярэдзелка Лоеў.]. Падпусці паплавок вышай, бабыроў наловіш [Чаплін Лоеў.; ДСЛ, c. 42]; [бобыр, бабур]. 'Звычайны ёрш' [Крывіцкі, c. 166]; Біржоў наловіць лёгко, a чысціць іх не кожны согласен [Белайчук, с. 227]; Налавіў рыбы, адных ваўчкоў, a што зь імі рабіць? [Чыжаха Бярэз.; СЦГ, c. 56]; Налавіў рыбы, адных ваўчкоў, а што зь імі рабіць? Я не ўмею нічога [Чыжаха Бярэз.; ММГ, с. 26]; Гэту калючку німа як у рукі ўзяць! [Скамарошкі Стаўб.; СЦГ, с. 179]; Ослінкоў наловілі [Аздамічы Стол.; ТС, т. 3, с. 267]; Слінько ў нас кажуць на ерша [М. Малешава Жытк.; ТС, т. 5, с
Дадатковыя словы
аджгур, ажгір, бабка, бюць, ваўчок, жэршык, калючка, саплюк, слызунец, слюнцяй, слюнька, слізун, слінявец, сморкач, сопляк, сопэль, ужгур, царык, яджай, яджгар, яджэй, яжтур, ячгурі
4 👁