Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

ЗАСЦЕЖКА застижка ж. 32. застежка ж. 26. засц'ашка ж. 60. засц'ешка ж. 126, 133. заст'ежка ж. 196. любая завязка. // Порвалас' мойа засц'ашка, гычка 60. гл. бычкі, валочка, завязка, каснік, матуз, паўрозы, празукі, шнурок. ЗАСЦЁЛЬНІК засцол'нык м. 72. абрус. гл. абрус, настольнік, парток, скацерць, сэрвэта. ЗАСЦІЛКА гл. посцілка. ЗАТУЛКА затулка ж. 72. фартух. гл. запон, полка, прыпол, пярэднік, фартух. ЗАХВІРАНКА гл. фіранка. ЗАШЫЎКА зашеўка ж. 60, 71, 157, 179, 197. зашиука ж. 80. зашыўка ж. 102. зашіўка ж. 186. вытачка. гл. вытачка, закладка, клін, плоя, прагонка, складка, фалда. ЗУБЫ зуби мн. 105, 133. зупцы мн. 132. зубы мн. 184а. зубу мн. 160. самаробныя карункі. // Зубы плеатуц' у рушніку у рубашк'е 184а. гл. карункі, кружава. ІРХА ірха ж. 59. шрха ж. 199. ачышчаная ад воўны вузкая палоска з аўчыны, якая служыць пракладкай пры сшыванні аўчын. гл. жывец, каснік, кравец, пруг, рант, строчка, трайцяк. КАБАТ кабат м. 60, 133. 1. кароткая жаночая вопратка з саматканага сукна, з вялікім выразам на грудзях, абшывалась стужкамі 60. // Кабат теплой быў, коротен'ки поопшываны гычкамы, ззаду разр'езочкы булі, с сукна 60. гл. жупан, каптан, каратыш, катанка, куртка, летнік, пінжак. 2. жаночая безрукаўка 133. гл. жалетка, камізэлька. КАБЛУК закаблук м. 139. закаблык м. 157, 166. закаблік м. 160. каблук м. 184а, 186, 197, 199. кабл'ук м. 196, 202, 206. абцас. гл. абцас, подбор, пачас. КАБЛУЧ каблуч м. 126. дэталь галаўнога ўбору замужняй жанчыны, якая (дэталь) уяўляе сабой туга скручаны кусок палатна або шнурок, завязаны вакол галавы, на які закручвалі валасы; зверху надзявалі чапец, а затым наметку; каблуч можа быць і ў выглядзе драўлянага абруча. гл. абруч, абычайка, каніца, каробка, кібалка, кічка, кужаль, лён, лямец, падвічка. КАБЛУЧКА каблучка ж. 186. пярсцёнак. // Йетоа шчэ колішн'а каблучка. Йетоа тіл'кі хлопцы см'ешком кажуц' а цап'ер перс'тен алі коал'цо 186. гл. абручык, жыковіна, кальцо, крапавец, пракувец, пярсцёнак. КАЖАРКА кожарка ж. 160. кароткая вопратка з аўчыны. // Кагда доўгі кожух, а коротка кожарка 160. гл. кажух, кажушок, панцырка, паўшубак, тулубец. КАЖУРНО кожурно н. 139. старая парваная вопратка з аўчыны. // Подраўс'а кожух то кожурно 139. КАЖУХ кожух м. 26, 32, 34, 59, 60, 71, 72, 80, 98, 102, 105, 124, 126, 132, 133, 139, 157, 160, 166, 196, 199, 202, 206. коажух м. 186. кожух м. 197. кажух м. 179. 1. доўгая вопратка з аўчыны 32, 34, 60, 80, 98, 102, 105, 124, 126, 132, 133, 139, 157, 160, 166, 179, 184а, 186, 196, 197, 199, 202, 206. // Йа хац'ела чорный коажух а купша цегл'аный 186. Кожух доўгі і по коліно 199. гл. тулуп. 2. кароткая вопратка з аўчыны 26, 32, 34, 102. гл. кажарка, кажушок, панцырка, паушубак, тулубец. КАЖУШОК коажушок м. 186. кожушок м. 196, 202, 206. кароткая вопратка з аўчыны. гл. кажарка, кажух, панцырка, паўшубак, тулубец. КАЗАЧЫНА козаченка ж. козачына ж. 124, 160, 166, 184а, 199. 1. жаночая сукенка асобага крою: ніз шырокі, на грудзях зашнуроўвалася, рукавы кароткія або зусім без рукавоў 80. 2. жаночая вопратка з саматканага сукна, падобная да паліто, асобага крою: доўгая, прысабраная ў таліі 124, 166, 160. // С'віта доўга а козачына короче. Козачына шыта на дробныйа кліны а с'віта на бол'шыйа 160. 3. вопратка з аўчыны, асобага крою: доўгая, прысабраная ў таліі 184а, 199. // Кожух с забором, доўгі по п'ату, то козачына 199. Козачша йак з заборамі шійуц' а цеп'ер з моды війшлі 184а. гл. бурнос, тулуп. КАЗЫР козырниц'а ж. 71. козырно н. 60. козыр м. 102, 139. казырок у шапцы. гл. казырок, капыток, лапатка, пазур, піро, рамяшок, рапаціца. КАЗЫРКА кузерка ж. 72. козырка 59, 132, 133. козыркоўка 139. казыркоўка 179. шапка. гл. казырок, картуз, фуражка. КАЗЫРОК козырок м. 34. казырок м. 26, 32, 98, 124, 132, 179. кузерок м. 72. козырок м. 59, 71, 80, 98, 105, 157, 160, 166, 184а, 186, 197, 199. козырок м. 60, 102. коз'ерок м. 126. козырык м. 133. козыр'ок м. 196, 202, 206. 1. шапка 26, 34, 59, 60, 71, 72, 80, 98, 102, 124, 126, 157, 166, 186, 196, 202, 206. // Од'еў козырок 186. гл. казырка, картуз, фуражка. 2. казырок у шапцы 26, 32, 98, 102, 105, 124, 126, 132, 133, 157, 160, 166, 179, 184а, 196, 197, 199, 202, 206. // Шапка б'ез козырка 166. гл. казыр, капыток, лапатка, пазур, піро, рамяшок, рапаціца