Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

КАШЫЦА кашыца ж. 144, 198а. 1. каша з круп 144. 2. густаваты крупнік 198а. КВАС квас м. 1. напітак з вады, настоенай на жытнім хлебе або рышчыне 1, 2, 12, 20, 34, 36, 59, 60, 65, 68, 70, 72, 75, 79, 79а, 93, 95, 101, 103, 113, 115, 123, 124, 126, 131, 132, 133, 136, 139, 143, 144, 150, 158, 164, 166, 169, 170, 171, 177, 178, 179, 182, 185, 198а, 199. // С хлібом разом пычэм прісн'ак, укідайеш у дзішку, на пычы поставіш, воды улывайеш - то квас 20. Квас хлыбнэй 34. Запарвайуц' отрубы жытнійа, добаўлайуц' корку хлеба — это квас, і піц' і варыц' 124. 2. расол у квашаных бураках і квашанай капусце 37, 54, 60, 65, 68, 78, 101, 112, 120, 154, 185. 3. расол у квашаных бураках 36, 38, 59, 60, 65, 68, 71, 72, 75, 78, 79, 79а, 80, 83, 85, 87, 92, 93, 95, 98, 101, 102, 112, 113, 115, 116, 119, 119а, 120, 124, 126, 128, 131, 132, 133, 135, 136, 139, 143, 144, 145, 148, 150, 151, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 166, 168—171, 176, 177, 179, 181, 182, 185, 187, 190, 191, 198а, 199, 203. // Квас - йушка у квашаных бураках, пйуц' йайе бы ваду 80. Квас варімо й п'йом сыры, у мене у боццы йе 135. 4. квашаныя буракі 75, 103, 112, 113, 119, 120, 124, 126, 133, 136, 139, 143, 144, 145, 148, 157, 158, 162, 165, 169, 171, 172. // Увес' квас под конец зіму вушоў. Схожу до суседкі позычу 145. 5. рэдкая кіслая страва, прыгатаваная на якім-небудзь квасе 40, 52, 54, 59, 60, 70, 71, 75, 78, 79, 79а, 83, 85, 91, 92, 93а, 98, 99, 102, 103, 109, 112, 113, 116, 116а, 119, 120, 123, 124, 128, 132, 133, 135, 136, 139, 143—145, 148, 150, 151, 154, 157, 158, 162, 177, 178, 187, 190, 191, 198а, 199. // Йак дз'ады прав'ац, само перво варац' квас, кідайуц' грыбу 157. 6. страва з квасу і пакрышанай зялёнай цыбулі 1, 2, 4, 6, 11, 20, 29, 44, 68, 79, 159. 7. бярозавы квас 75, 79, 79а, 93, 95, 99, 103, 115, 120, 126, 131, 150, 164, 166, 168, 169, 170, 171, 177, 179, 182, 185, 190, 191, 198а, 199. // 3 бэрозы сок укісне да квас 115. Соковы квас 115. 8. сок з пладоў, бярозы і г.д. 152, 169, 170, 187, 190, 191. // Пресны тожэ квас 187. 9. кампот з груш, яблыкаў 169, 185, 186. 10. гл. квасліны 126, 133. 11. квашаныя грыбы 132. КВАСАВІННЕ квасовшне н. 8. размоклы хлеб, вотруб'е і г.д., на якіх настойваецца хлебны квас. // Квас кушайем с картошкойу, на квасовінні рошчын'айем хліб 8. КВАСАВІЦА квасовща ж. 186. салодкі суп, звараны з сухіх груш, яблыкаў з крупамі. КВАСАУНІК квасовнык м. 4. гл. кваснік 1. КВАСЛІНЫ квас'лшы мн. 115, 132. квасэлыны мн. 126. вада, у якой рашчыняецца і заквашваецца аўсяная мука на кісель. // Оўс'аны кісел' рошчын'айем, на сіто процэдзім, йон сстоіцца, злівайуц' воду, та вода квас'лшы, а остайецца цэж, с цэжу варац' кісел' 132. КВАСНІК кваснык м. 1, 2, 5-10, 12, 13, 18, 44, 47. 1. прэсны корж, які пячэцца спецыяльна на квас 1, 2, 5-10, 12, 13, 18. // Кваснык сразу затоўчэ, вымешайе, йон солоткі 1. 2. рошчына на квас 44, 47. // Запаруйу кваснык. КВАСОК квасок м. 45, 124. 1. гл. закваска. 45. 2. шчаўе і боршч з яго 124. // Кваску навар ыла. Боршч на квасок не кажуц' 124. КВАСОУКА квасоўка ж. 158, 181, 182, 204. квоусувка ж. 196, 202. кіслая рэдкая страва, прыгатаваная на якім-небудзь квасе (хлебным, бураковым, бярозавым і г.д.). КВАША кваша ж. 114а, 116, 116а, 120, 123, 124, 128, 131—133, 143, 144, 148, 150, 164, 165, 166, 168-172, 185, 186, 200, 203. 1. кісла-салодкая негустая страва з квашанага цеста (жытняга або сумесі жытняй і грачанай мукі) 120, 123, 124. // Кваша — то шчо жытн'у муку заколоц'ац, вона кисне, соложайе, варац'. Кваша — болтушка кислен'ка й ўс'о 124. Сыплемо жытнойе муку у горшчык, раскол очвайем холоднай водойу, становім на печ на дзен', укінуц' скирку хлеба — йак віно, кысло-солодна, рэдковата йак жур 144. 2. кіслае малако 59. // Кваша йак скыснецца молоко 59. 3. квашаная капуста 162. КВАШАЛІНЫ квашэлэны мн. 2, 4, 5. квашэлыны мн. 6, 18. квашэлыны мн. 11, 15, 19, 20, 35, 36, 38, 44, 47, 50. квашэлны мн. 7, 10, 12, 13, 25,40, 45, 65, 70, 92. гл. квашаніна 1. КВАШАНІНА квашэлына ж. 1, 71, 78, 79а. квашэлна ж. 75, 79. квашэнша ж. 80, 154. квашэлына ж. 91, 126. квашына ж. 95. квашанша ж. 109, 119, 131, 157, 172, 179. 1. квашаніна, халоднае са свіных ног і г.д. // 3 нагэй, головы варат, заправл'айем чоснок, пэрэц, лыст, вылывайом у мыскы, захолодуйе і квашэлына 126. 2. гл. варыва 98. КВАШАННЕ квашанне н. 52. гл. квашаніна 1. КІНДЗЮХ кэндз'ух м. 4, 59, 60. кіндз'ух м. 52, 136. кіндз'ук м. 124, 151, 191, 198а. 1. страўнік, начынены тонкім салам, рэбрамі 4. // Бочка режут, кошку, ребра, кладут у кэндз'ух, копц'ат і весіт 4. 2. страўнік, начынены вантробамі 60, 165. 3. страўнік, начынены мясам з заправамі, соллю 52, 124, 151, 164, 165, 171, 191. // Сало, м'асо, образайуц' да ў коўбік накладайуц' і кіндз'ук называлі. 164. 4. страўнік свінні 59, 136. КІПЯТОК кыпеток м. 2, 6—9, 11—13, 15, 17—20, 25, 36, 40, 44, 47, 52, 65, 68, 70, 93, 98, 102, 103, 109, 112, 115, 116, 128, 160. кіп'айток м. 4. кіпеток м