Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

ЖМЕНЯ жмен'а ж. 27, 29, 31, 32, 51, 59, 60, 71, 72, 80, 98, 120, 126, 127, 133, 137, 138, 156а, 157, 167, 184, 186, 196, 197, 202, 204. жмш'а ж. 67. жман'а ж. 51. 1. жменя каласкоў. 2. сноп каноплі 167. ЖНЕЙКА жнейка м. 184, 186, 197. гл. жачка. ЖНЕЦ жнец м. 29, 60, 71, 80, 98, 105, 108, 115а, 116, 116а, 120, 124, 126, 132, 133. жнец' м. 22, 29, 31, 67. жнэц м. 36, 39, 62. жнец. // Два жэн'цы ус'о поле жжалы 29. ЖНІВА жніва мн. 22, 32, 71, 80, 105, 108, 115а, 116, 116а, 120, 121а, 124, 126, 133, 157, 184, 186. жніво. // Жніва рана зачаліс' 22. ЖНІВАРКА жніварка ж. 80. жныварка ж. 67. 1. гл. жачка. 2. жатка. ЖНІВО жніво н. 32, 71, 81, 105, 109, 120, 124, 126, 133, 157, 178, 184, 186. гл. жніва. ЖНІЎЕ жніўио н. 32. гл. жніва. // Далеко Ілл'а до жніўиа 32. ЖНІЎНІК жніўнік м. 202. агульная назва зжатага поля. // На той год на жніўніку картошку сейуц' 202. ЖОЛКВА жолква м. 112, 134а, 137. жоўты пясок. // Орэ мелко достайе до жолквы, жолтага песку 137. ЖОРВАНЫ жорваны мн. 142, 156, 192а. гл. жорны. ЖОРНЫ жорны мн. 22, 35, 36, 49, 62, 97, 122, 146. жорна мн. 22, 35, 36. ручны млын. // Трэба ў жорнах намалоц' осыпкі 62. ЖОЎРЭНЕЦ жоўрэнец' м. 75, 75а, 79, 95. гл. жаўклінец. ЖЫТА жыта н. жыта. // Росалкі жывуц' у жыці 60. ЖЫТНІСКА жытніска н. 71, 119. гл. жытнішча. ЖЫТНІШЧА жытнішча н. 98, 105, 108, 113, 115, 120, 121, 122, 123, 124, 126, 132, 133, 137, 138, 157, 165а, 171а, 184, 186, 202. жытнішче н. 31. поле, на якім расло жыта. // На жытнішча гов'адо пошло 138. ЖЭЛЕЗНЯК жалазн'ак м. 123. жалізн'ак м. 144. жэлезн'ак м. 109, 178. жылізнік м. 4а, 24. зелезн'ак м. 122, 135, 146, 147. лапата. // Жылізныком вырувн'ав градкы 4а. ЗАБОЯЧ забойач м. 59. забоіч м. 123. драўляны кіёчак, якім замацоўваюць ручку касы да яе жалезнай часткі. ЗАВАРАТНІ заваротне н. 95а, 99. гл. заварот. ЗАВАРАЦЬ заварац' м. 177. гл. заварот. // На заварац'і загоні 177. ЗАВАРАЧЭННЕ заворочэне н. 7а. гл. заварот. ЗАВАРОТ заварат м. 109, 152, 154, 191. заварот м. 41, 146, 151, 156а, 183, 186а. заворіт м. 65. завурот м. 161. месца, дзе араты паварочвае каня. ЗАВАРОТЫ завароты мн. 105, 134а. завароті мн. 108, 113, 115а, 116, 116а, 121а. завороті мн. 79а. завороты мн. 121, 122а, 165а, 171а. завороте мн. 112, 134а. гл. заварот. ЗАВІТКА завітка ж. 120. гл. завіток. // Завітка на ўрэд зав'азана 120. ЗАВІТКІ завыткы мн. 132. гл. завіток. // Ведз'мак завыткы робыц', каб жыто не ўродыло 132. ЗАВІТОК завіток м. 26, 196, 202. некалькі пераблытаных каласкоў, якія як быццам бы завіты, каб быў дрэнны ўраджай. ЗАВІЎКА завіўка ж. 95, 103. гл. завіток. // Завіўка з нахіл'ства ведз'мары робілы 95. ЗАГОН загон м. 20, 21, 31, 70, 71, 80, 98, 105, 108, 115а, 116, 116а, 120, 121а, 122, 124, 130, 132, 133, 134, 137, 144, 146, 149, 156, 156а, 157, 178, 186, 186а, 192, 197. загін м. 7а, 29, 32, 46, 49, 65, 109. загон м. 196, 204. загын м. 67. загун м. 4а, 26. загуін м. 22, 36. заг'ун м. 41. кусок поля ад баразны да баразны. // Тры загоны жыта выж'алы 67. Загін - нэшырока полоска, восім раз ратай пройдэ 32. Йідыш лісом, то всэ загоны й загоны, а ныхто ны помытайе колы тут полэ було 67. ЗАГОНА загона ж. 124. гл. загон. ЗАГРЭБШЧЫК загрэпшчык м. 192а. чалавек, які зграбае сена. // От-от загрэпшчык адзін на ўс'у в'оску 192а. ЗАГРЭХ загрэх м. 204. кусочак неўзаранага поля, пакінуты сярод узаранага неўважлівым аратым. // Плохо сороно одні загрэхі 204. ЗАГУЛЬНАЕ ПОЛЕ загул'найе поле н. 152. абложная зямля. ЗАГУМЕННЕ загуменне н. 183. невялікі ўчастак зямлі радам з вёскай. ЗАЖАТАК зажатак м. 120, 132, 186. першы зжаты сноп. // Зажатак - то першы сноп, стоіц' у хатцэ 132. ЗАЖАЦЬ зажац' зак. 35, 178, 192а. пачаць жатву. // А на тых гон'ах мы хутка зажалі 35. ЗАЖМЕНІЦЬ зажмэныт' зак. 126. зжаць, схваціць. // Зажмэніла руку, жмен'у набрала бал'шуйу