НУПРЭ'Й м. Kcuii прыходзіў Нупрэ'й, грэчку сеялі пасля абеду [Загорыны Маз.]. ОНАПРЭ'Й м. У того будуцъ блінцы смашные, хто грэчку посев на Онапрэ'я [Завайць Нараўл.]. АНДРЭ'Й, АНДРЭ'ЙКІ, ОНДРЭ'Й; СВЕТЫ' АНДРЭ'Ю, СВЕТЫ' ОНДРЭ'Й. Прысвятак народнага календара, які адзначаецца 13 снежня (30 лістапада ст. ст.); дзявочае свята, адметнае варажбой. АНДРЭ'Й м. [Бабраняты Маз.]. У мяне ўнук Андрэй, патаму што радзіўся трынаццатага, калі было свята Андрэ'й [Гурыны Маз.]. Андрэ'й - i цепер ето свято [Аляксандраўка Калінк.]. АНДРЭ'ИК1. На Андрэ'йкі дзеўкі гадаюцъ, хочуцъ знаць, ці пойдуцъ у етум годзі замуж [Малейкі Браг.]. А ў нас кажуцъ светы Андрэй, кажуцъ i Андрэ'йкі [Канатоп Нараўл.]. На Андрэ'йкі дзеўкі хлебцы пекуць [Дзямідаў Нараўл.]. ОНДРЭ'Й м. Колгсь на Ондрэ'я i снег, i мецеліца, а дзеўкі бегуцъ под вокны, коб послухаць, як зарэ хлопца назовуць. Тоды ўжо i суджоного так звацъмуцъ [Чэрнічы Жытк.]. * СВЕТЬГ АНДРЭ'Ю м. У нас так дзеўчаты говораць: ' Светы' Андрэ'ю, конопелькі сею, кідаю, цебе, суджаны, заклікаю!" [Махнавічы Маз.]. У свето'га Андрэ'я дзеўкі просяцъ хорошых жэніхоў * СВЕТЫ' ОНДРЭ'Й м. Ек прыдзе светы' Ондрэ'й, у нас дзеўкі ворожацъ на коноплі [Рычаў Жытк.]. АНДРЭ'ЙКІ мн. гл. АНДРЭ'Й. АРЭ'ЛІ, РЭ'ЛІ. Прыстасаванне для гушкання, якое звязваецца з ачышчальным вясеннім абрадам. АРЭ'Ш мн. На Сорокі гушкаліса на арэ'лях [Махнавічы Маз.]. РЭ'ЛІ мн. На Пятро вешалі рэ'лі i качаліся цэлы дзет [Веляцін Хойн.]. АСПАЖА' гл. ПРАЧЫ'СТАЯ ў знач. 1. АЎДОТО, АЎДОНЦЯ, ЕЎДОЮ, ОЎДОТО, ОЎДОНДЯ, ЯЎДОКІ Прысвятак народнага календара, які адзначаецца 14 сакавіка (1 сакавіка па ст. ст.); першы веснавы дзень, з якога пачыналася гуканне вясны. АЎДО'КІ мн. Колісь на Аўдо'кі робілі адны мужыкі, а бабы не [Навасёлкі Хойн.]. У нас гавораць: "Калі на Аўдо'кі з горы потокі - настае весна " [Загорыны Маз.]. Аўдо'кі - первы дзет весны па-старому [Сырод Калінк.]. Гавораць, калі на Аўдо'кі налеціць завіруха, то лето будзе холодным, а год голодным [Балажэвічы Маз.]. На Аўдо'кі нерэжуць, а калі ўжо i надо порэзацъ, то толькі тымі ножніцамі, што для овечэк [Мікулічы Браг.]. Прыйдуць Аўдо'кі - заболяць у паробка бокі [Казанск Калінк.]. АЎДО'ЦЦЯ ж. Аўдо'цця - еты празнік празнуваўса раней [Казловічы Калінк
Дадатковыя словы
андрэик, андрэйкі, андрэю, андрэя, арэлях, арэлі, арэш, аўдокі, аўдоцця, нупрэй, онапрэй, онапрэя, ондрэй, ондрэя, прачыстая, рэлі, светога
21 👁