мазалі?! - Ясна? Пралетарыі ўсіх краін, злучайцеся... Такой руцэ ўжо нічога не страшна. (П. Місько. Хлопцы, чые вы будзеце...). Руск.: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! (Берков, Мокиенко, Шулежкова 2000: 407). П р а л е т а р ы ям (п р а л е т а р ы я т у) н я м а ча г о гу б л я ц ь, а к р а м я СВАІХ ЛАНЦУГОЎ і= ням. Die Proletarier haben nichts zu verlieren als ihre Ketten - афарызм з "Маніфеста Камуністычнай партыі" (1848) нямецкіх філосафаў і палітычных дзеячаў Карла Маркса (1818-1883) і Фрыдрыха Энгельса (1820-1895), у якім гаворыцца: "Пралетарыяту няма чаго ў ёй [камуністычнай рэвалюцыі] губляць, акрамя сваіх ланцугоў". □ Чалавеку, які жыве з працы па найму, няма чаго траціць, акрамя сваёй працы. Ш '"[Маскалевіч:] - У злодзея не ўкрадзеш... [Пракурат:] А бо- што ўкрадзеш у таго, хто голы? [Маскалевіч:] - Мараль: пралетарыяту няма чаго баяцца. (У. Дамашэвіч. Камень з гары). Некалі Уладзімер Дубоўка любіў паўтараць такую фразу: "Нам няма чаго губляць, акрамя расейскай мовы". Пасьля гэтая фраза фігуравала ў ягонай крымінальнай справе як злачынства, за якое ён на доўгія гады быў высланы ў сібірскія каменяломні. ("Наша ніва", 2001 г., № 21). Што да палітычных працэсаў, якія адбываюцца ў нашым грамадзтве, дык тут іншы прынцып: нам няма чаго губляць, апроч беларушчыны. Лёгіку тых дэмакратаў, якія выракліся беларускай мовы, мне цяжка зразумець. ("Наша ніва", 2001 г., № 21). Руск.: Пролетариям нечего терять, кроме своих цепей (Ашукин, Ашукина [1955] 1987: 286; Берков, Мокиенко, Шулежкова 2000: 407). П р а ня б о ж ч ы к а ў а б о до б р а (д о б р а е), а б о ні ч о г а (Д э мо р ц і ў с АЎГ БЭНЭ, АЎТ ІІІХІЛЬ або ДЭ МОРЦІЎС НІХІЛЬ НІСІ БЭНЭ) = гр. Tov ге0уг|к6та цг| какоХоуегу (лац. De mortius aut bene, aut nihil або De mortius nihil (nil) nisi bene) - афарызм аднаго з "сямі мудрацоў старажытнай Грэцыі", палітычнага дзеяча, паэта і філосафа Хілона (VI да н. э.), пра што згадваецца ў творы "Жыццяпісы і вучэнні знакамітых філосафаў" ("Вюі каі yvojiai t o v ev фіХоаофіа euSoKiўirjadvTCov") паўлегендарнага старажытнагрэчаскага пісьменніка Дыягена Лаэрцкага (II—III ст. да н. э.), які быў перакладзены на лацінскую мову ("De vitis dogmatis et apophthegmatis eorum qui in philosophia claruerunt" 1424—1433) італьянскім багасловам Амороджа Траверсары (1386-1439): "He няславіць нябожчыкаў" (I, 3, 70). □ Пасля смерці чалавека траціць сэнс казаць аб ім нешта благое. Ужываецца таксама на мове арыгінала (лацінскай). Ш "Пра мёртвых або добра, або нічога" - выраз, які часта цытуецца па-латыні: "De mortuis nil nisi bene", па ўсёй