нешта. Паглядзеў, як зялёны каларыт заклікаў да жыцця. Брыдка стала за слёзы. Выпрастаўся. Падняў галаву. "Жыццё - барацьба", - сказаў і цвёрдымі крокамі пайшоў уиерад. (П. Броўка. Сымонава гара). *Складаная, Валерка, рэч - жыццё, Не думай, што, прыбраўшы камень, шпарка У заўтра можна лёгка кіраваць. Жыццё - пераадоленне. (В. Лукша. Белыя берагі). Руск.: Жизнь - борьба (Ашукин, Ашукина [1955] 1987: 121; Берков, Мокиенко, Шулежкова 2000: 169). Ж ы ц ц ё д а е ц ц а а д зін раз. Гл. Ж ы ццё д а е ц ц а ч а л а в ек у тольк о АДЗІН РАЗ, I ПРАЖЫЦЬ ЯГО ТРЭБА ГАК, КАБ НЕ БЫЛО COPAMHA ЗЛ ДАРЭМНА ПРАЖЫТЫЯ ГАДЫ. Ж ы ц ц ё д а е ц ц а ча л а в е к у то л ь к і а д з ін раз. Гл. Ж ы ццё д а е ц ц а ЧАЛАВЕКУ ТОЛЬКІ АД31Н РАЗ, I ПРАЖЫЦЬ ЯГО ТРЭБА ТАК, КАБ НЕ БЫЛО СОРАМНА ЗА ДАРЭМНА ПРАЖЫТЫЯ ГАДЫ. Ж ы ц ц ё да е ц ц а ч а л а в е к у го л ь к і а д зш р а з , і п р а ж ы ць я г о ТРЭБА ТАК, КАБ НЕ БЫЛО СОРАМНА ЗА ДАРЭМНА ПРАЖЫТЫЯ ГАДЫ = руск. Самое дорогое у человека - это жизнь. Она дается ему один раз, и прожить ее надо так, чтобы не было мучительно стыдно за бесцельно прожитые годы... - афарызм з рамана "Как закалялась сталь" (1932— 1934) савецкага пісьменніка М.А. Астроўскага (1904-1936): "Самое дорогое у человека - это жизнь. Она дается ему один раз, и прожить ее надо так, чтобы не было мучительно стыдно за бесцельно прожитые годы, чтобы не жег позор за подленькое и мелочное прошлое и чтобы, умирая, мог сказать: вся жизнь и все силы отданы самому главному в мире: борьбе за освобождение человечества. И надо спешить жить. Ведь нелепая болезнь или какая-нибудь трагическая случайность могуть прервать ее. Охваченный этими мыслями Корчагин ушел с братского кладбища" (часть 2, глава 3). □ Гаворыцца як заклік імкнуцца да годнага, насычанага сэнсам и падзеямі жыцця. Ш Год назад, у пачатку зімы, Філімончыка ўзнагародзілі. Першы з медыцынскіх работнікаў раёна ён атрымаў ордэн "Знак пашаны". Дзеля ордэна нямала пазмагаўся Багамолец. У самым прамым сэнсе. Ён шчыра хацеў адзначыць доўгае і самаахвярнае служэнне медыцыне сельскага фельчара. Вольга Іванаўна, жонка фельчара, тут ні пры чым. Вольга Іванаўна, намнога маладзейшая за мужа, была проста каханкай. Не першай і не апошняй. На адносіны з жанчынамі Багамолец глядзеў без асаблівай цнатлівасці. Жонка хварэла, ездзіла па дактарах, і што заставалася рабіць? Жыццё даецца адзін раз. Ён жыў сам і даваў жыць другім. Нікога
10 👁