ахырыняюць i ўдзень i ўноччы, таму так i яблыкі цэлы. Слаўнае Мсцісл. АХЫРАНІЦЬ, дзеясл. Захаваць, усцерагчы. Лясьнік павінен так ахыраніць лес, каб кожныя дреўца было цэла. Слаўнае Мсцісл. АХЫРЫНЯЦЬ, дзеясл. Ахоўваць, вартаваць. Бульбы ня зьвезьлі з поля, цяперь нада ўночы іціць ахырыняць, ато пыкрадуць яшчэ. Пячоры Касцюк. АЦЁРБПІЦЦА, дзеясл. Абцярпецца [прыцярпецца]. Пыдажджы-ка, во ацерьпіцца мужык ат горя, пасобіць i табе. Слаўнае Мсцісл. Ацерпіўсь я ўжо, січас стала луччы. Ушакі Чэрык. АЦЁЦ, ацца, м. Бацька, татка. Мой ацец паехаў у Менск, павёз Тодыру харчы. Судзілавічы Клім. Вы, галубы, ды два сызыя, |i A ляціце ў маю сторыну, || К аццу, к мамыццы родный. 3 нар. песні, M. Г. 33. АЦІНЬКІ, прысл. Дзякуй (дзіцячае слова). Ацінькі, ацінькі, дзеткі, вялікыя расьці! Ушакі Чэрык. АЦІЦЬ, дзеясл. Дзякаваць (дзіцячае слова). Ета ён аціць цябе: ручкыю мыхая. Куравічы Мсцісл. АЦОТ, -y, м. бат. Асот, дзядоўнік. Пуўз прасільлю ацоту многа. Хвёдараўка Красная. Ацот napoc вышы прясла. Bepбеж Чэрык. АЦУРАЦЦА, дзеясл. Адрачыся. Яны ж ад яго ацуралісь, i ні сын, кажуць. Старае Сяло Мсцісл. АЦЬВІРАЗЁЦЬ, дзеясл. Працверазіцца, зрабіцца цвярозым. Як пубачыў, што біда, дык i п'янства прыпала — зараз ацьвіразеў. Селішча Чэрык. Ідзе яму ацьвірязець ат гарелкі, калі ён увыкся ў яе, як кот у сала. Слаўнае Мсцісл. АЦЬВІРІЖАЦЬ, дзеясл. Цверазіць, працверажаць. Пыглядзі-ка, як страх пычаў ацьвіріжаць яму мазкі. Слаўнае Мсцісл. АЦЬКІ, прысл. Дзякуй (дзіцячае слова). Ацькі, ацькі, дзядзічка, скажы, Maрылька! Міцькаўшчына Мсцісл. АЦЫДІНАЦЬ, дзеясл. Адцінаць, адпіхаць. Каб прайці самаму ўперід, да прыдсідаціля к сталу, ён пычаў ацьцінаць усіх к сьцяне — ну ŭ дуж! Слаўнае Мсцісл. АЦЬЦЬВІТАНЬНЯ, -я, н. Адцвітанне. Самыя пыра ацьцьвітаньня — yci краскі ацьцьвітаюць. Старае Сяло Мсцісл. АЦЫДЬВІТАЦЬ, дзеясл. Адцвітаць. Хутка ўжо пычане ацьцьвітаць гречка. Нашкавічы Мсцісл. Сады ўжо ацьцьвітаюць. Б. Хутары Краснап. АЦЬЦЮЛЯ, прысл. Адсюль. Ацьцюля ды Мыластоўкі пітнаццыць вярстоў. Ацьцюль нікуды ні ўцячэш. Усцінавічы Краснап. АЦЫДЯЦЬ, дзеясл. Высцебаць. Яго нада ацьцяць добрынька рямнём, дык век будзіць памітывыць. Слаўнае Мсцісл. Бацька добря-ткі ацьцяў яго розгымі, доўга будзіць памітываць. Старына Мсцісл. АЦЯЖЭЛІВЫЦЬ, дзеясл. Рабіцца больш цяжкім, цяжэць. Старік пычаў ацяжэлівыць болыйы i болыиы: ужо ŭ ног ні пыцягніць. Слаўнае Мсцісл. АЦЯЖЬІНЫЙ, прым. Абцяжараны. Етый конь ацяжыный, бач, якія ў яго ногі. Палуж Краснап. АЧКУРНІК, -a, м. Лапцюжнік. Ета ж вешный ачкурнік. Бяседавічы Хоцім. АЧМУРЁЛЫЙ, прым. Ачмурэлы, здурнелы, вар'ят. Пабег па полю, як ачмурелый. Слаўнае Мсцісл. Гыняецца за сыбакамі цельный дзень, як ачмурелый. Журбін Бялынкав. Ачмурелый мужык гыняіцца за ўсімі пы аколіцы. Шумячы. АЧМУРЁНЬНЯ, -я, н. Ачмурэнне, зацямненне розуму, адурманьванне. Во такоя нейкыя ачмуреньня ны мяне найшло — у такім знакомым лесі заблудзіўся. Слаўнае Мсцісл. АЧМУРЁЦЬ, дзеясл. Ачмурэць, здурнець [адурманіцца]. Ета нада было ачмурець, гываріўшы такоя глупства. Слаўнае Мсцісл. Ачмуреў чылавек ці што — пабег па полю. Крывы Лес Шумяц. АЧНУЦЦА, дзеясл. Ачнуцца, прысці да прытомнасці. Найшло неійта ны мяне, чую — завуць, а ачнуцца ні магу. Старае Сяло Мсцісл. Ачнісь ты, наго засумувау? Шумячы. АЧОСКІ, -сык, мн. л. Ачоскі, вычаскі. Касу чысала ды ачоскі ў агонь кідала. Бардзіч Краснап. Іна ійічэ ні саўскім хырашо прядзець, дык я ёй даю прасьць ачоскі, пакуль навучыцца. Бяседавічы Хоцім. АЧУМЁЦБ, дзеясл. Ачумець, здурнець. Ачумець можна тут ат етыга клуму. Гаўрыленка Бялынкав. Што гэта ты, ачумела, ці што? Хоцімск. АЧУНІВЫЦБ, дзеясл. Ачуньваць. Мой хворый пычаў ачунівыць. Лешчынка Мсцісл. АЧУНЯЦЬ, дзеясл. Ачуняць, выздаравець. Думаў, што памру, аж такі пыдняўся, ачуняў. Пячоры Касцюк. Ня плач ты загыдзя — ачуняіць, ня бойсь. Сялец Клім. АЧУХІВЫЦЦА, дзеясл. Працверажацца, прыходзіць да прытомнасці. Вылілі вядро вады ны гылаву, дык п'яный ачухівыцьца пычаў. Старае Сяло Мсцісл. АЧУХЫВЫЦЦА, дзеясл. Ачуньваць, папраўляцца. Пысьля хваробы пычаў ачухывыцца німнога. Палуж Краснап. АЧУХЫЦЦА, дзеясл. Ачухацца, адпачыць. На етый рабоці можна так змытацца, што зы два дні ні ачухыісься. Арцёмаўка Міласл. Як пыляцела з воза, дык чуць ачухылась. Куркаўшчына Мсцісл. АЧЧЫКРЫЖЬІВЫЦЬ, дзеясл. Адчыкрыжваць, адрэзваць, сказаць востра. Як пычаў ён аччыкрыжывыць на сходцы ўсё, што толькі ны язык узьлезіць, ажно стыдна дзелылысь. Слаўнае Мсцісл. АЧЧЬІКРЬІЖЫЦЬ, дзеясл. Адчыкрыжыць, адрэзаць, востра адказаць. Hy ŭ аччыкрыжыў ты яму, што навет аткызаць ня здолеў. Прыбярэж Раснян. АЧЧЫНГЦЬ, дзеясл. Адчыніць. Аччыні дзьверцы ў печцы, ніхай ны хату дух ідзе. Балакеры Мсцісл. АЧЫЛАВЁЧЫЦЦА, дзеясл. Ачалавечыцца, стаць чалавекам. Глядзі-ка, пьяніца быў, ажаніўся, ну i ачылавечыўся — сусім
Дадатковыя словы
ачўхы, варят, пянства, пяный
12 👁