АЛЁІЦЬ, дзеясл. Алеіць, задабраць алеем. Ллеіў ты бульбу, ды мала, пыалей болый. Старае Сяло Мсцісл. АЛЁСЬ, -я, м. Уласнае імя Алесь. Алесь, пыдай мне вады! Крычаў. Ці ні бачыў ты, Алесь, майго кыня? Конава Хоцім. АЛЁСЯ, -i, ж. Уласнае імя Алеся. Алеся ўжо зысватына. Пячоры Касцюк. Алеся—мыя памочніца, біз яе мне цяжка было б. Шароеўка Чэрык. АЛЁШША, -a, н. Алешнік, параснік вольхі. Алешша густоя, ні прабіцца прыз яго. Янаўка Мсцісл, АЛЕНА, -ы, ж. Уласнае імя Алена. У мяне ёсьць пляменьніца Алёна. Пірагова Мсцісл. УАлёны ў сарочцы прыгожыя neлікі. Машавая Бялынкав. АЛЕНКА, -i, ж. Памянш. ад Алёна. Алёнка, дочынька мыя, пубяжы ты скорінька, купі белых нітык катушку. Краснаполле. АЛЁС, -y, м. Алешнік, параснік маладой вольхі. Кыла дарогі мыладэй алёс, ды густэй такей. Палуж Краснап. АЛЕШКА, -i, ж. бат. Алешына, вольха. Ныд рякой стаіць алёшка, веткі ныд вадой спусьціла. Хвёдараўка Краснап. АЛІВА, -ы, ж. Аліва, вараны алей [пакост]. Ці ёсьць у вас аліва? Канічы Касцюк. Паедзіш у горыд, дык купі трохі алівы, ато ўся вышла. Гаўрыленка Бялынкав. АЛІ, злучн. Але. Алі ж тыкая пякотка ад гуркоў — як жару хто ў сярэдзіну насыпаў. Парадзіна Мсцісл. Алі ж я-ткі naехыў у Мінск. Старае Сяло Мсцісл. Кабыла дужа хварела, алі-ткі пыднілася на ногі. Палуж Краснап. АЛОВЫК, -оўка, м. Аловак. Сыну аловык надa купіць, у школу ён ходзіць. Прыбярэж Раснян. Ты мне купі хымічны аловык. Старае Сяло Мсцісл. АЛЬБО, злучн. Альбо, або. Альбо так, альбо іначый, a ўсёдно нада зьдзелыць. Гарбавічы Касцюк. АЛЬЛЯНІНА, -ы, ж. Льняніна, льняная пража. Ікая тонкыя твыя альняніна. Канічы Касцюк. АЛЬЛЯНІШЧА, -a, н. Льнішча, месца, дзе рос лён. Альлянішча пагнойныя, на ім можна сеіць авёс у пыпары. Пірагова Мсцісл. w/ АЛЬЛЯНУХА, -i, ж. Льнянуха, сырая капуста, запраўленая тоўчаным льняным насеннем. Я люблю альлянуху, ды йшчэ пыд чарку. Паланіца Крыч. АЛЬЛЯНЫЙ, прым. Льняны. У мяне ўсі ўборы сымытканыя: суконный андырак, тонінькыя альліная сарочка i альляный хвартук. Слаўнае Мсцісл. Пашыла я сабе альлянэй хвартух, a тады яго пысініла, дык як куплінэй стаў. Бяседавічы Хоцім. АЛЬХОВЫЙ, прым. Альховы, зроблены з вольхі. Сярод альховых кустоў вырас куст крушыны. Пірагова Мсцісл. Хоць альховы, абы новы. Паланіца Крыч. АМБА, -ы, ж. Канец. Тут табе ŭ амба будзіць. Хвёдараўка Краснап. Як прыціснула мяне, дык думаў, што амба ўжо мне. Ліпаўка Хоцім. АМБАР, -a, м. Свіран. Насыпалі поўны амбар хлеба. Гусарка Клім. Амбар замкні i ключ у хату вазьмі. Дзягавічы Крыч. Яны хацелі абыкрасьць наш амбар, ды ні прішлось. Бяседавічы Хоцім. АМБЫРАС, -y, м. Амбарас, непакойства [турбота], лішняя работа. Толькі амбыpac іці на рэчку. Куркаўшчына Мсцісл. Біз амбырасу ані часу. Рэчыца Чэрык. АМШ, -y, м. Амінь, канец. Памёр, большы ня верніцца — амін ужо яму. Канічы Касцюк._✓ АМПЭТ, -y, м. Імпэт, напор. Вецір ік задуў сы ўсяго ампэту, дык чуць ні 'бярнуў хату. Кокатава Мсцісл. ІМПЭТЫМ, прысл. Імпэтам, напорам, сілаю. Імпэтым вецір пываліў сасну. Кокатава Мсцісл. АМСЬЦІСЛАУ, -ўля, м. Мсціслаў. Наша дзяреўня ад Амсьціслаўля ў тым баку. ГІірагова Мсцісл. АМСЬЦІСЛАУСКІЙ, прым. Мсціслаўскі. Амсьціслаўскі быльшак усажын бярозымі. Мазалава Мсцісл. АМСЫДІ'СЛЫУ, -ыва, м. Мсціслаў. Паехыў у Амсьціслыў паступаць у цехнікум. Маластоўка Краснап. Амсьціслыў — прыгожы горыд, стаіць на высокім месьці. Старае Сяло Мсцісл. АМУРЗАНЫЙ, прым. Замурзаны, запэцканы. Якій ты амурзаны стаў, пряма ня вузнаць!ў Канічы Касцюк. АМУРЗЫЦЦА, дзеясл. Замурзацца, запэцкацца. Нада ж так амурзыцца— ні eiдаць ні носа, ні воч. Канічы Касцюк. АМЦІСЛАУ, -ава, м. Мсціслаў. Татка ў Амціслаў паехыў, прыдналог здаваць нады, дык жыта мяшок павёз. Татаршчына Мсцісл. АМШАРА, -ы, ж. Імшара, мохавае балота. Асакі коням накосім у амшары, у Чэрач'і. Пірагова Мсцісл. АМШЫЦЬ, дзеясл. Імшыць, перакладваць мохам. Амшыць нады добра, ато халодна хата будзіць. Канічы Касцюк. АМШЭНЬ, -я, м. Імшэнь, пограб з надрубленым верхам. Зынясі ны амшэнь етыя грыбы. Гаўрыленка Бялынкав. Лубка ляжыць ля 'мшэня. Палуж Краснап. Амшэнь наш цёплый, капуста ні замірзаіць. Селішча Чэрык. АМЯГА, -i, ж. Стомленасць [слабасць ад гарачыні]. Нейкыя ны мяне амяга ныпала — проста ног ні пыцягніш. Шумячы. АМЯГНУЦЬ, дзеясл. Стаміцца [аслабець ад гарачыні]. Сколькі я тут прайшоў, a ўжо сусім амяг, далей іціць ні магу. Kaнічы Касцюк. Пакуль дывалок мех травы з поля, дык амягнуў саўсім. Куркаўшчына Мсцісл. Столькі вёрст прайшоўшы бяз воддуху, нядзіва ŭ амягнуць. Канічы Касцюк. АМЯРЦЬВЁЛЫЙ, прым. Змярцвелы. Чаго ты сядзіш, як амярцьвелый? Канічы Касцюк. АМЯРЦЬВЁЦЬ, дзеясл. Амярцвець, замерці, зрабіцца змерлым [нежывым i страціць адчувальнасць]. Як скызалі ёй, што сына забілі, так іна i амярцьвела. Прыбярэж Раснян. АНАДЫСЬ, прысл. Надоечы. Анадысь я бачыўся зь ім: пытаў у мяне пры цябе, як ты жывеш. Ліпаўка Хоцім. Анадысь яшчэ я
Дадатковыя словы
амсыдіслыу, чэрачі
12 👁