Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

 ◀  / 512  ▶ 
ТУРЛІК, -а, м. Памянш. ад турлай. 'Гурлік мылыка прынісла, рыжжылася у cyседзіў. Ясенка Краснап. ТУРЛУШКА, -i, ж. заал. Глушэц. Miхась сяньні турлушку забіў. Тур'я Чэрык. Я на глуха, як турлушка. Глухая ты тур лутка. Хвёдараўка Красная. ТУРМА, -ы, ж. Турма, астрог. Тут раней была турма. Клімавічы. Яго пысадзілі ў турму за сымагонку. Маркаўка Хоцім. ТУРОК, турка, м. Закавулак. Ідзі ў етый турок, там яго хата. Хвёдараўка Краснап. ТУРПУЛЕК, -льна, м. Кароткае палена. Укінь у печ турпулёк еты, ніхай згарыць. Хвёдараўка Краснап. ТУРПУЛЬ, -я, м. Абрубак бсрвяна. Турпуль ат шула атрезылі, дык i выляіцца ны дваре, нада яго пыкалоць ды спаліць. Ясенка Краснап. ТУРЧАЦЬ, дзеясл. Турчаць. Жабы ў ба« лоці кожны вечыр у летку турчаць. Парадзіна Мсцісл. ТУРЫЦЬ, дзеясл. Турыць, хутка гнань. Куды ты іх так турыш? Пастух турыць статык двору. Кокатава Мсцісл. ТУСУВАНЬНЯ, -я, н. Тасаванне, мяшаине карт пер ад ігрой. Нікуда ні гадзіцца тако я тусуваньня: yci карты аднэй масьці ідуць. Боханы Росл. ТУСУВАЦЬ, дзеясл. Тасаваць, мяшаць карты перад тым, як раздаваць на рукі для гульні. ён сыбраў карты I пычаў тусуваць, а тады рыздау i пычалі іграць. Арцёмаўка Міласл. Tycyŭ карты луччы, штдб ні ліжалі аднэй масьці. Шумячы: ТУТ, прысл. Тут. Тут беріг рякі атхоный. Гібалы Касцюк. Тут етый камень ляжыць спрадвеку. Канічы Касцюк. Кажуць, што тут нейдзі ў пана спытайнэй ход быў. Лютня Краснап. ТУТА, прысл. Тут. Тута мы знайшлі многа грыбоў. Сохана Мсцісл. Раныиы тута быу тынок Хвёдараўка Краснап. ТУТАКА, прысл. Тут. Тутака патужны шлях, дык i маеты ставяць. Гарадзец. ТУТАЦЬКА, прысл. Тут. Ды вось тутацька, недалёка я жыву. Мсціслаў. ён толькі што быў тутацька. Васілёўка Хоцім. Тутацькі была хата, ды згарэла. Палуж Краснап. ТУТЫЦЬКА, прысл. Тут. Ідзе табе баліць? Ды тутыцька, во, у плічах. Слаўнае Мсцісл. Ці Иван тутыцька? Кокатава Мсцісл. ТУТЫШН1И, прым. Тутэйшы, з гэтае мясцовасці. Ия бойсь яго, ён тутышній чылавек. Палуж Краснап. Ета жыціль тутышній, тут яго дзяды i прадзіды жылі. Бяседавічы Хоцім. ТУТЭЙШЫЙ, прым. Тутэйшы, жыхар гэтага краю. Хто з тутэйшых мужыкоў naмятаіць прыгон? Сохана Мсцісл. ТУТЭШНІЙ, прым. Тутэйшы. Гэта тутэшні чылавек, ня бойсь. Хвёдараўка Красная. Гэты дзядзька, як відна, ня тутэшній. Тур'яЧэрык. ТУУКАНУЦЬ, дзеясл. Таўхануць, піхнуць. Пывярнуўсь i зьнеціўка туўкануў яго, а ён ужо i лаіцца. Арцёмаўка Міласл. ТУУКАЦЬ, дзеясл. Таўхаць, піхаць. Цялёнка туўкаюць к вымю, а ён яшчэ нічога ні знаіць, ні бярэць ссаць. Машавая Бялынкав. ТУУХАНУЦЬ, дзеясл. Таўхануць. Вн няўмысьля туўхануў мяне ў бок. Слаўнае Мсцісл. ТУУШЧЫНЯ, -i, ж. Таўшчыня, грубіня. Зіма была лютая: ны ряке лёд быў пуўметра туўшчынёю. Мсціслаў. ТУХЛ ё, -я, н. Смурод. Ад чаго тут тако я тухлё, што ажно нос на бок верніць? Бяседавічы Хоцім. ТУХЛЁЛЫЙ, прым. Смярдзючы. Етыя сьцігно ўжу тухлелыя, яго сыбаку атдаць — самым есьць нільзя. Б. Хутары Краснап. ТУХЛЁЦЬ, дзеясл. Смярдзець. Ета мяса іспорцілыся: яно ўжо тухліць. Гарбавічы Касцюк. Памыйніца поўна памыік стаіць у хаці, чаму ты яе ня вынісеш, яна ж тухліць. Машавая Бялынкай. На што ты блёкат ipвеш, ён жа тухліць. Добрае Мсцісл. ТУХЛЯК, -a, м. Лямпачка без шкла. Красіну німа, дык во еты тухляк зыпалілі ды сядзім пры такім сьвятле. Крычаў. ТУХЛЯНКА, -i, ж. бат. Трава, смярдзючка. Г а род зарос тухлянкаю. Дубеец Касцюк. ТУХНУЦЬ, дзеясл. 1. Тухнуць, гаснуць. Што йта лямпа ўсё тухніць, красін з вадою ці што? Забелышана Хоцім. 2. Смярдзець. Мяса, лежачы ў хаці, пычало тухнуць. Лешчынка Мсцісл. ТУЧА, -ы, ж. Хмара. 3 захыду надзьвігаіцца туча — будзе дождж. Сохана Мсцісл. Барджэй ты варочайсь: туча находзіць, а сена ня гребіна. Гібалы Касцюк. Між туч блішчыць мыланка. Вярбоўка Раснян. ТУШНАЕ, прым. Нясмачнае, нішчымпае, незапраўленае. Адно тушнае ядзім увесь час, адкуль жа тая здароўя будзя. Хвёдараўка Красная. ТУШЫЦЬ, дзеясл. Тушыць, гасіць. Пыгадзі тушыць агонь, я йшчэ ні разьдзеўся. Лешчынка Мсцісл. Тушы агонь ды кладзіся спаць, заўтры рана ўстываць. Смольская Буда Бялынкав. ТФУ, выкл. Цьфу. Тфу ны цябе! Я к ты мяне спужаў. Малюшын Красная. Ета дзела нічога нівартыя. Тфу! Hi бярісь ты зы яго. Дарагая Крыч. ТХОР, -а, м. заал. Тхор. Нешта ўночы куры раскудахылісь былі, ці ня тхор там зьявіўсь? Пірагова Мсцісл. Пынадзіўся тхорь хадзіць к курам, дык кожныю ноч ці трі, ці дзьве зьесць; нада пасытку пыставіць. Арцёмаўка Міласл. ТЫ, займ. Ты. Што ты дзельііш? Ты ж чылавека губіш сваім сьведчыньнім. Вітрунь Касцюк. Я зыходзіў к табе, аЛе цябе ў дварэ ні было. Пірагова Мсцісл. ТЫБАКА, -i, ж. Табака. Пыдыражэла цяпер тыбака, хуць кінь курьіць. Лешчынка Мсцісл. Мой дзед любіў нюхаць тыбаку. Гібалы Касцюк. У яго ў кісеці была тыбака, я відзіў, а як я пыпрасіў закурыць, дык ён сказаў, што тыбакі німа. Арцёмаўка Miласл. ТЫБАКЁРКА, -i, ж. Табакерка. У яго тыбакерка з бірясты, сымадзельныя. Касцюковічы. Нюхнуў я тыбакі з дзедывый тыба
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

туря, турячэрык, тўтака
7 👁
 ◀  / 512  ▶