Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

СЯЁНАЧЫ, прысл. Гэтае ночы. Сяеначы ў аднае бабы ўвыкралі кубіл c салым. Палуж Краснап. Сяеначы ў натай дзярзуні бьіў пыжар. Сохана Мсцісл. СЯКЁРА, -ы, ж. Сякера, тапор. Сякера ліжала на дрывасеку, a січас німа, ці хто яе прыбраў? Цёмны Лес Раснян. Мой бацька купіў добрую сякеру. Ташна Клім. Сякеру за noic i пайшоў c плотнікамі. Бяседавічы Хоцім. Пазычця сякеры дроў нссеч. Кокатава Мсцісл. СЯКРЁТ, -a, м. Сакрэт. O, ета нільзя скызаць, ета — сякрет! Пірагова Мсцісл. СЯЛГБА -ы, ж. Сяліба, сядзіба. Вот ета i мыя сяліба. Папоўшчына Мсцісл. СЯЛОК, сялка, м. Брусок, асялок. Пытаны нож на сялок. Хвёдараўка Краснап. СЯЛЯЦЬ, дзеясл. Есці. Калі сеў за стол, то сяляй, што пыставілі. Слабада Крыч. СЯМЕНЫВАКРОУ, бат. Кветка [расліна]. Сямёныва кроў — цьвет жоўтый, а як патрэш, дык красна. Хвёдараўка Краснап. СЯМУХА, -i, ж. 1. Бёрда ў сем пасмаў. Я буду ткаць кроены, i мне нада бёрда-сямуха, а ў мяне ёсьць толькі шастуха, дык гы пазыч мне свае сямухі, кумычка. Хвёдараўка Краснап. 2. Сем шурак дроў. Мы ўзяліся вывізьць сямуху дроў. Там жа. 3. Карта сямёрка. Сямуху бі дзівяткый. Там жа. СЯМ 'Я, -i, ж. Сям'я, бацькі i дзеці. ён нейкій вырыдак: ні ў нашу сям'ю ўдаўся. Дубеец Касцюк. СЯНГЦА, *ы, ж. Сянніца Іпуня, хлеў для сена]. К вясне сяніца ўжо пустая. Зарубец Крыч. Сяніца пыстаўлена ны краю сядзібы. Пухнава Раснян. Сена ў сяніцы асталась мала. Новыя Капачы Мсцісл. ✓ СЯНЬНІ, прысл. Сёння, сягоння. Сяньні я ні пайду ў вучылішча, абуцца не ўвы шта. Канічы Касцкж. Мокрыя сяньні надвор'я. Гарцуеўка Касцюк. СЯНЬШК, -a, м. Сяннік, [вялікі] мяшок, напханы саломай ці сенам для пасцелі. У пасьцелі новы сяньнік. Машавая Бялынкав. Я набіла свой сяньнік саломаю. Канава Хоцім. Нада сёньня сяньнік напхаць, бо голая краваць. Новыя Капачы Мсцісл. СЯНЬШЦА, -ы, ж. Сянніца, пуня, хлеў для сена. Сёліта ў сяньніцу пылажылі пятнаццыць вазоў сена. Бяседавічы Хоцім. Мы нылажылі поўную сяньніцу сена. Вярбоўка Раснян. Ахрэм сьпіць у сяньніцы. Мсціслаў. СЯНЬНІШНІЙ, прым. Сённяішні, сягонняшні. Із сяньнішній асеці шэсьць лубык аторы набілі. Бяседавічы Хоцім. СЯНЬНЯ, прысл. Сёння. Сяньня я мала cnрала нітак; толька адзін нарушнік. Зяціца Мсцісл. СЯРБАНУЦЬ, дзеясл. Сербапуць, хлябнуць. Сядзь-ка сербані варыва колькі ложак. Гібалы Касцюк. Я хуцінька сярбануў крупені з малаком ды пабех, каб не спазьніцца. Слабада Крыч. СЯРБАЦЬ, дзеясл. Сёрбаць, осці штонебудзь рэдкае. Садзіся хуччэй ды сярбай пахлёбку. Іванаўка Хоцім. Сярбай, дзетка, крупеня смашныя. Вінаградаў Міласл, Маці дала дзецям есьць i скызала сярбаць хучэй. Родькаў. Калінінцічына. СЯРГЁЙ, -я, м. Уласнае імя Сяргей. Надовічы Сямёнаўна кызала, што Сяргей пыкраў коні. Навасёлкі Мсцісл. СЯРДЗЁШНІК, -a, м. 1. бат. Сардэчнік, пустыриік. Калі серца шчымля, дык трэба нырваць сярдзешніка i піць, ныпарыўшы. Хвёдараўка Краснап. 2. Шворан у калёсах. Сярдзешнік сагнуўсь, i вось выкруцілась. Барысавічы Клім. СЯРДЗГТЫЙ, прым. Сярдзіты [злосны]. ё н на хм ур іў л іц о, штоб пы кы заць, што сярдзіт. Арцёмаўка Міласл. СЯРДУВАЦЬ, дзеясл. Злаваць. Мыя сьвякруха ны мяне сярдуіць; я ня ведыю, чым я ёй ні ўгадзіла, Гарбавічы Касцюк. СЯРДУНЬНЯ, -i, ж. Злосная жанчыйа. Ня будзь ты тыкая сярдуньня, ато будзейі у мужука ціраз кій скыкаць. Хвёдараўка Краснап. СЯРЁД, прысл. Сярод, пасярод. Сярёд талыга сьнегу вясною ўжо пыкызалыся зялёныя пралесычка. Слаўнае Мсцісл. Сярёд іншых грібоў пыпыдаіцца быравік, але мала. Слабада Крыч. СЯРЁДЗІНА, -ы, ж. Сярэдзіна, спіна. Стыяла, стыяла, сагнуўшысь, аж сяредзіна зыбалела. Гібалы Касцюк. Ох, баліць у мяне сяредзіна, пыра ўжо — косьці мае старый. Барысавічы Клім. СЯРЕДКА, -i, ж. Сяродак, Нутро. Кажусь, што яго атруцілі — у бальніцы napeзылі, дык нашлі ў сярёдкі атруту. Арцёмаўка Міласл. СЯРЁДНІЙ, прым. Сярэдні. У мяне сяредні паліц нешта баліць. Гібалы Касцюк. Я паміж двух сясьцёр сяреднія. Слаўнае Мсцісл. СЯРЁДЫК, -дка, м. Сяродак, нутро. Яблыка сь сярёдку гнілоя. Палуж Краснап. СЯРЁН, -y, м. [Шарон], замерзлы, звеоху снег пасля адлігі. Пойдзем пызыраней, пакуль дзяржыць сярён. Гібалы Касцюк. СЯРМЯГА, -i, ж. - Сярмяга, верхняя адзежа з шэрага сукна, пашытая ў талію ca зборкамі ўнізе. Пашыў ты мне сярмягу нікуды ні варта. Тур'я Чэрык. СЯРНІЧКА, -i, ж. Сярнічка, запалка. Пупіряечыў yci сярнічкі i ніводныя ні зыпаліў. Хвёдараўка Краснап. Зыпалі сярнічку i пысьвяці. Вярбоўка Раснян. СЯРПОК, -пка, м. Памянш. ад серп. Сярпок мой дужа войстрый i лёгкій, ім рукі ні нывярэдзіш, жаўшы. Пархвенава Мсцісл. СЯРЭБРАНЫЙ, прым. Срэбны, зроблейы з срэбра. Мне дзядзька пыдарыў сярэбраныя часы. Пірагова Мсцісл. СЯРЭДЗІНА, -ы, ж. Сярэдзіна, спіна. Каціў камінь ны мяжу, ды нешта ў сярэдзіне зыкалола. Глінь Касцюк. Што баліць у мяне сярэдзіна ў жніво! Пірагова Мсцісл. Белый, як яйцо, грыб, a ў сярэдзіне склізь. Хвёдараўка Краснап. СЯСТРА, -ы, ж. Сястра. Сястра дала мне паесьці, тады пышла ў гарод na зельля сьвіньням. Гібалы Касцюк. Німа ў мяне сястры, памёрла ўжо. Слаўнае Мсцісл. СЯСТРЫЦА, -ы, ж. Сястрыца/ сястра (ужываецца пры зваротку дзяўчыны да дзяўчьшы). А сястрыца ж ты мыя, каб ты ведыла, штр ён пры цябе кызаў! Нізькі Касцюк