Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

 ◀  / 512  ▶ 
ПЕРШАК, -a, м. Першы гатунак. Сымагон першак. Хвёдараўка Краснап. Як хапіў першака целый стыкан, дык другей дзень ляжыць гіяный: прасыііцца, a потым як вып'ець вады, дык i зноў пьяный. Забычанне Касцюк. ПЁРШЫЙ, прым. Першы. Ен стыяў ад краю самы першы, дык яму ŭ пупала. Стаpae Сяло Мецісл. Першы сноп нясуць двору i ставяць на кут. Дзеражна Касцюк. Свату першыя чарка, першыя ŭ палка. Юркаўка Чэрык. ПЕРЫВАГА, -i, ж. Перавага. Каго больш, у таго ŭ перывага. Парадзіна Мсцісл. ПЕРЫНЯЦЬ, дзеясл. Псраняць. Перыняў yci яго манеры. Сохана Мсцісл. ІІЕРЯЙЦГ, дзеясл. Перайсці. Іван neряшоў чэріз ряку. Гібалы Касцюк. ГІЁСІНКА, -i, ж. Памянш. ад песня. Рана ўстаець, песінкі пяець, голые пыдаець. Меншая Багацькаўка Мсцісл. Падныю neсінку я ведыў, ды толькі забыў. Новы Дзедзін Мсцісл. ПЁСІНЬНІК, -a, м. Песеннік, зборнік песень. Мне песіньнік пыдарілі, дык у ім такея песьні інціресныя ды многа — тоўстыя тыкая кніжка. Арцёмаўка Міласл. ПЁСТАВАЦЬ, дзеясл. Пеставаць. Мяне бацька дужа пеставаў змалку. Галоўчыцы Калініншчына. ПЁСТУН, -a, м. Пястун, дзіця, якое ўсе пестуюць. Твой дзіцёнык пестун. Гарбавічы Касцюк. Пестун — яму ўсе лепшынькыя пыдай. Маластоўка Краснап. ПЁСТЫВЫЦЬ, дзеясл. Пеставаць. Hi варта ўжо дужа пестывыць дзіцёнка. Слаўнае Мсцісл. ПЁСЬНЯ, -i, ж. Песня. 3 песьні слова ня выкінеш. Хлопцы з дзеўкымі пяюць песьні. Шэвялёўшчына Мсцісл. ПЕСЬНЯР, -a, м. Спявак. Во ён любіць пець — гэта ж песьняр на ўсю дзяреўню. Ушакі Чэрык. ГІЁСЫДІЦЬ, дзеясл. Песціць. Салоха песьціць сваю Кыцярінку. Зьвесна, адна іна ў яе. Шумячы. Адзін у іх сын, ды надта песьцяць ужо. Маластоўка Краснап. ГТЁТАВАЦЬ, дзеясл. Петаваць, біць. Хлопцы Янку сёньня так петавалі, што крый бог. ГІячонкі Расиян. Бацька петаваў Міхася за тое, што ні хацеў пасьціць авец. Маляцічы Крыч. ПЁТУН, -a, м. Абжора. Петун — паеў ўсю бульбу i мне ні зыставіў. Хвёдараўка Краснап. ПЁТЫВЫЦЬ, дзеясл. Петаваць, біць. Петывыў ён яго кажный дзень, чуць нізабіў. Палуж Краснап. ПЁУНЯ, прысл. Пэўна, напэўна. Пеўня, што будзіць з рэшыта асевык. Гарбавічы Касцюк. ё н, пвуня, ні прыдзець сяньні?— дужа гразка. Жалезніца Чэрык. ПЁУНЫЙ, прым. Пэўны, сталы. У етым дзеле німа пеўныга зарыбытку. Гібалы Касцюк. ПЕЦЬ, дзеясл. Спяваць, пець. Як пычане пець, дык аж серца заходзіцца — так ладна пяе. Парадзіна Мсцісл. ПЕЧ, дзеясл. ГІячы, смажыць. Рысклалі хлопцы цяпло i сталі бульбу печ. Сохана Мсцісл. Дывай наловім ракаў ды будзем печ. Куляшоўка Клім. ПЕЧ, -ы, ж. Печ. Я ў яго склаў печ i грубку, а ён ня хочыць мне зыплаціць. Палуж Краснап. Дровы жарка гыраць у neчы. Машавая Бялынкав. Ганчурка выляецца кыля печы. Малюшын Краснап. ПЕЧАНЦЬІ, -оў, мн. л. Печань, вантробы наогул. Упаў зь яблыні i адбіў сабе печанцы — хто ведае, ці жыў зыстанецца. Палуж Краснап. ПЁЧКА, -i, ж. Печ. Мылако у печкі ўжо стапілысь, яго пыра вынуць, ато будзіць дужа красна. Арцёмаўка Міласл. ПЁЧЫНЬ, -i, м. Печань. Сяньня матка зваріла кароўській печынь. Бяседавічы Хоцім. ПЁШКІ, прысл. Пешкі, пешаходам. Пайшоў туды пешкі, a нызад прыехыў зь дзядзькым. Палуж Краснап. Раныйы архірэй езьдзіў у карэці, a січас пешкі ходзіць. Куравічы Мсцісл. ПЁШНЯ, -i, ж. Пешня, долата з доўгім чаранком для выбірання паза ў шулах. Бяры пешню ды выдзелывай шпар у шуле. Цівецкая Краснап. Надта ўжо сукуватыя шула, пешня ні бярэць хуць што хош. Bepбеж Чэрык. ПЁШЫЙ, прым. Пешы, пешаходны. Пешый конныга ні здагоня. Палуж Краснап. ПГВА, -a, н. Піва. Ны свадзьбі выпілі целый бачонык піва. Слаўнае Мсцісл. Зайдзем у піўную, вып'ем na кухлю піва. Крычаў. ПІДЖАК, -ка, м. Пінжак. Я купіў сабе новый піджак. Журбін Бялынкав. Сьціпан i Васіль пашылі сабе аднакывыя niджакі. Мазалава Мсцісл. ГПЖМА, -ы, ж. бат. Піжма. Піжма цьвіцець жоўтым цьветым. Хвёдараўка Краснап. ШКА, -i, ж. 1. Піка. Ехалі кызакі, а ў іх доўгія пікі. Шарэйкі Касцюк. 2. Пікі (масць у картах). У калодзі карт чатыры масьці: бубна, чэрва, піка i трефа. Бяседавічы Хоцім. ў ПІКАНУЦЬ, дзеясл. 1. Пекануць. Ускочыў у крапіву, a іна як піканець мяне, дык eo якея пузыры паўскочылі. Балакеры Мсцісл. 2. Моцна выцяць. Атайдзі, ато як пікану пугай, то будзеш ведаць, які смак. Залесавічы Крыч. ШКНУЦЬ, дзеясл. Пікнуць, піснуць. Целый дзень маўчыць i пікнуць ня сьмеіць. Бяседавічы Хоцім. Як даў яму пы гылаве, дык ён ані пікнуў. Хвёдараўка Краснап. Маўчы, ані пікні, каб i духу твайго ні чутна было. Палуж Краснап. ГПКОВЫИ, прым. П iковы. Бубновый валет піковыю дзісятку ня б'ець. Бяседавічы Хоцім. ПІЛА, -ы, ж. Піла. Шла тупая, ня рэжыць. Негін Касцюк. У етый піле малэй рызварот. Хвёдараўка Краснап. ПІЛАВШЫ, -н, мн. л. Пілавіны [апілкі]. Дровы резылі, дык пілавінымі я сабе вока зыпарушыў. Вародзькава Крыч. Ідзі прынясі пілавін пасыпаць ны падлогу. Мсціслаў, 32а
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бець, выпем, выпець, пвўня
4 👁
 ◀  / 512  ▶