г ПЕРАЛЯК, -у, м. Перапалох. Ета хвароба стала ў яго з пераляку. Сохана Мсцісл. ПЕРАМАСЬЦЩЬ, дзеясл. Перамасціць, масціць нанава. Нада мост у хаце перамасьцщь, ато масьніцы некаторыя пагнілі. Канічы Касцюк. ПЕРАМАЦАЦЬ, дзеясл. Псрамацаць. У поцімку усюдых перамацаў, а зыпалак не знайшоў. Гусарка Клім. — ПЕРАМЁТ, -а, м. [Перамёт], рыбацкая прылада, доўгі шнур, да якога прывязана некалькі кручкоў. Трэба ўзяць перамёт ды нылавіць рыбы ны сьнеданьне. Тур'я Чэрык. ПЕРАМОТ, -а, м. Перамот, памылка пры снаванні красён ці матанні маткоў. Пачакай, Зося, ты тут перамот зрабіла, ні на той калок пылажыла. Хвёдараўка Красная. Я матала маток i зрабіла перамот. Зоры Чэрык. ПЕРАМЯНГЦЬ, дзеясл. Перамяніць, змяніць на іншае. Перамяні-ка ты гэту атосіну, ато яна лопніць. Пірагова Мсцісл. ПЕРАНАЧУВАЦЬ, дзеясл. Пераначаваць. Пы да розе мы заехылі ў вёску пераначуваць. Мсціслаў. Ня едзь уночы, пераначуй, а тады зраньня паедзіш. Юркаўка Крыч. ПЕРАНЁСЬЦЬ, дзеясл. Перанесці. Жыта перанесьлі ў клець\ Машавая Бялынкав. ПЕРАНЩАВАЦЬ, дзеясл. Пераніцаваць, перавярнуць на другі бок. ён сваю сьвітку насіу тры гады, а затым пераніцаваў i зноу носіць як бы новую. Старае Сяло Мсцісл. ПЕРАПАЛОХАЦЦА, дзеясл. Перапалохацца. ён перапалохауся сыбакі. Расна. ПЕРАПАЛОХАЦЬ, дзеясл. Перапалохаць. А няхай ты згары, як ты мяне перапалохау: я ж падумаў ліха ведае што. Вітрунь Касцюк. ПЕРАПЁЧКА, -i, ж. Перапечка. Пакуль ты хлеб усадзіш, дык перапечку сьпячы ны скыурадзе. Арцсмаўка Міласл. Узіла цеста ад хлеба ды ны скывародкі сьпікла перапечку. Касцюковічы Крыч. Паспрабуй-ка мае перапечкі, ці смашныя. Студзянец Касцюк. ПЕРАПЛАУНЫЯСЕРАДА. Серада на чацвёртым тыдні пасля вялікадня. Да пераплаунай серады купацца ня можна — выда яшчэ халодныя. Мсціслаў. ПЕРАПЫНІЦЬ, дзеясл. Перапыніць, запыніць. Дзядзька, перапыні маю карову, ато ўцякець у лес. Касцюшкавічы Крыч. ПЕРАПЫЯСЫЦЬ, дзеясл. Перапаясаць, перавіць поясам. Мылыдня усё неба перапыясыла. Барысавічы Клім. ПЕРАСТАЦЬ, дзеясл. Перастаць, пакінуць. Перастань мяне тармасіць. Беразяк Краснап. Скажы яму, каб перастау боукаць, ато нічога ня чутна. Касцюшкавічы. Ды перастань ты ужо версьць, ато нялюба слухаць. Пячоры Касцюк. ПЕРАСЫПАЦЦА, дзеясл. Перасыпацца. Там нада стыяць каму атгарнываць,ато яна усё цераз край перасыпаеща. Пірагова Мсцісл. ПЕРАТОЧКА, -i, ж. Гадавалая авечка. Сваіх ператочак мы ўжо пыабстрыгалі. Барысавічы Клім. ПЁРВА, прысл. Перш, раней, спачатку. Переа быу дождж, а січас рыспагодзілась. Хоцімск. Переа пасе.ім тут, а тады паедзім ны дальнію пыласу. Бяседавічы Хоцім. ПЁРВЕ, прысл. [Перш], спачатку. Перес былі скокі, а ў канцы, як перапіліся, дык пычалі лаяцца. Хацеу я нерве атгукнуцца, а тады думаю — не, пыляжу лепт ціха. Пірагова Мсцісл. ПЕРВЫЙ, прым. Першы. Я прышоў двору ў палуныч, як первыя пітухі пелі. Бяседавічы Хоцім. ПЕРЕБГРЛІВЫЙ, прым. Пераборлівы. Хвёдыр ны яду не перебірлівый: есьць, што дасі. Гібалы Касцюк. ГШРЕВЕЗЕНЬ, -зня, м. Перавясла. Круці таўшчэйшыя перевезьні, ато салома ня крепкыя — рвуцца. Краснаполле. ГІЕРЕСТАНЬНЯ, -я, н. Перарыў, сцішэнне. Дождж ідзе ўвесь дзень без nepeстаньня. Гібалы Касцюк. ПЕРЕСУНУЦЬ, дзеясл. Перасунуць. Дывай-ка пересунім скрыню на другоя места. Дубеец Касцюк. ПЁРІВІЗІНЬ, -зьня, м. Перавясла. Дзелый таўшчэй перівізьні i крепчы зьвязывай снапы. Бяседавічы Хоцім. ПЁРІВІЗЬ, -i, ж. Перавясла. Дзелыйця вы, бабы, кряпчэй перівізь i вяжыця тужэй снапы, ато як возьмеш у рукі сноп, дык ён i разедзіцца. Арцёмаўка Міласл. ПЕРНАТ, -a, м. Пярына. H i хачу я спаць ны сяньніку, дайця мне пернат, ды з аднаго гусінага пер'я. Ушакі Чэрык. ПЁРНІК, -a, м. Пернік, печаныя на мёдзе пышкі. Купім мы пшынічнай мукі— мёд у нас ёсьць — ды сьпяком самі пернік, будзіць, як куплёны. Ушакі Чэрык. ПЁРСЬЦЕНЬ, -я, м. Персцень. Надзеў ны палец персьцень, a нызад i ні здыміць— хоць ты палец адсікай. Рэкта Калініншчына. Дзяўчына надзела ны палец персьцень. Ганнаўка Клім. ПЁРСЬЦІ, -яў, мн. л. Персні, грудзі ў каня. Здаровый конь, персьці шырокія. Хвёдараўка Краснап. П упала нешта пыд хамут ці i u t o — конь персьці пупсуваў. Бабровічы Раснян. ПЁРСЬЦІНЬ, -я, м. 1. Персцень. У яе быў персьцінь з красным кумушком, дык іна яго пыціряла. Арцёмаўка Краснап. Мал мне твой персьцінь. Бялішчына Мсцісл. 2. Гульня ў персцень. Персьцінь — вясёлыя гульня. Шарэйкі Касцюк. ПЁРСЬЦЬ, -i, ж. Персні [грудзі ў каня]. Як калоў кыня кыналуп, дык ён шылым кыня сперідзі ў персьць, бліжы к наге, як даў, дык конь i лёг — знаць пряма ў серца. Арцёмаўка Міласл. ПЁРЦА, дзеясл. Ціснуцца, пхнуцца. Лезуць yci ў хату, ціснуцца, а там ужу перца німа куды— цэлыя хата народу. Арцёмаўка МІласл. ПЁРШ, прысл. Перш [спярша, спачатку]. Перш памыў бы рукі, тады браўся б за хлеб! Ушакі Чэрык. ПЁРША, прысл. Перш [спярша, спачатку], раней. Зайграйця перша вы, а потым будзем мы йграць. Хвёдараўка Краснап. Перша я пріійоў, а Шсьля ён. Арцёмаўка Міласл
Дадатковыя словы
перя, туря
6 👁