НЕЙНАЧ, прысл. Няйначай. Нейнач, як аблічка вышла, тут будзіць болі, як ты налічыла. Пірагова Мсцісл. НЕЙСХАДЗіМЫЙ, прым. Непраходны. Гадоў дзесіць нызад пат Чэрыкывым былі нейсхадзімыя лясы, a січас yci павырубілі. Палуж Краснап. НЁКАЛІ, прысл. 1. Некалі, калісь. Часта я ўспамінаю мінуўшчыну — добра мы жылі з ім некалі. Ушакі Чэрык. 2. Няма калі, няма часу. Мне трэба б схадзіць к кывалю, ды ўсё некалі. Гібалы Касцюк. НЁКАЛЬКІ, прысл. Некалькі. Нада йшчэ насукаць некалькі цэвак. Тур'я Чэрык. НЁКРУТ, -a, м. 1. Рэкрут, навабранец. Даўней бралі ў некруты на дваццыць пяць год. Хвёдараўка Красная. А тамыцька сударушка некрутуў выбірала. Студзянец Касцюк. 2. Няспрытны, непаваротлівы чалавек. Некрут ты — пывярнуць ня можна. Хвёдараўка Красная. Нявестка мыя такая некрут, што ня возьмець — з рук валіцца. Пірагова Мсцісл. НЁКУДЫ, прысл. Няма куды. Сьпяшыць некуды, мы ŭ спыхвыля ета зьдзелыім сёньня. Канічы Касцюк. Помыз некуды закінуўсь. Хвёдараўка Краснап. НЁКЫЛІ, прысл. Няма калі. Табе ўсё некылі, ды некылі, хадзі ў грыбы. Куркаўшчына Мсцісл. Сяньні я ні пайду ў вучылішча — мне некылі. Канічы Касцюк. Heкылі мне, нада куріцу скусьць ды пытрашыць скарей, ато ні зваріцца к абеду. Apцёмаўка Міласл. НЕЛІДАШТЫЙ, прым. Нешчаслівы. Нелідашта мыя доля. Карма-Пайкі Краснап. НЁЛЬГА, прысл. Нельга, няможна. Нельга ў лазьню зайсьці, настрою ўсё засыпана лі дзьвярэй. Маркаўка Хоцім. 3 cŭ ня толька жаць — сустрэцца нельга. Радзіонаўка Мсцісл. Д уў моцны вецяр, так што нельга было ні выйсьці, ні выехаць з двору. Жэраціно Мсцісл. НЕЛЯДАШТА, -ы, ж. Няшчасце. Нелядашта пасьцігла чылавека. Восаў Красная. НЕМАЙДАМА, прысл. Нямаведама. ён ужо аборёхыный c усіх бакоў, немайдама што пры яго гавораць! Пірагова Мсцісл. НЁМЕРАЧА, -ы, ж. Немярэч, непралазяае месца ў лесе. Зыбраўся ў немерачу ды ня вылізу. Юр'евічы Клім. НЁМЕЦ, -мца, м. Гульня. У немца гуляюць дзеці i дарослыя хлопцы. Шарэйкі Касцюк. НЁМІРІЧ, -ы, ж. Немярэч, непралазнае месца ў лесе. Высіклі лес ды ні падчысьцілі, дык цяперь стала тыкая неміріч, што ні прайсці ні праехыць. Слаўнае Мсцісл. НЁМКА, -i, ж. Глуханямая. У іх немка ў чылядкых служа. Палуж Краснап. НЁМЫРЯ, -i, ж. Ж ах, немарасць, страх. Немыря бярець, як падумаіш пра етыю жысць— ніхай іна ня верьніцца. Горкі Краснап. НЕНАСЬЦЯ, -я, н. Нягода, дрэннае надвор'е. Пашло ўжо ненасьця, пагоды ні будзець. Буліна Касцюк. НЕНАУЦЁЙ, прысл. Нечакана. Ты прыехаў ненаўцей. Хоцімск. НЁНЬКІЙ, займ. Нейкі. Хлопіц ненькій пашоў. Хвёдараўка Краснап. НЕПАВАРОТЛІВЫЙ, прым. Непаваротлівы. Вандзюка ты непаваротлівы. Kypкаўшчына Мсцісл. НЕПРЬІМЁННА, прысл. Абавязкова. Ты ж глядзі, непрыменна зайдзі, я буду ждаць. Паходавічы Хоцім. НЕПУЦЬЦЁ, -я, н. Недарэчнасць. Што ты прыдумваеш ўсякыя непуцьцё? Я табе ўсё 'дно ні naeepy. Пірагова Мсцісл. НЁПЫГЫДЗЬ, -i, ж. Нягода, дрэннае надвор'е. Ныдаела ета непыгыдзь, усё дажджы ды дажджы. Арцёмаўка Міласл. ў НЁРАТ, нёріт, -рада i -рата, м. Нерат, прылада лавіць рыбу. Пайдзем, Янка, ставіць нерат, ужо пачалася рыба церца. Хлышчы Мсцісл. Алесь лавіў нерадам рыбу. Прыпечына Калініншчына. Пупаўсь, што ў неріт: ні ўзад, ні ўперід! Пірагова Мсцісл. Здобыч нівялікыя: усяго дзьве плоткі ў неріт улезла. Палуж Краснап. НЁСКЫЛЬКІ, прысл. Некалькі. Дзядзька ў нас ні часта буваіць — у год нескылькі разоў быў: ны кыляды, тады пыд вясну i eo летым прііжжаў. Арцёмаўка Miласл. НЁСЛУХ, -a, м. Неслух, непаслухмяпы. Неслуху кажы ці ні кажы — ўсёдно ні naслухаіць. Сохана Мсцісл. Дзіцёнык такей неслух стаў, што хуць ты яму кажы, хуць ні кажы — ён i слухыць ня хочыць. Арцёмаўка Міласл. Во неслух! Што ні скажы — ніколі ні паслухыя, ні зробіць. Старае Сяло Мсцісл. НЁСМЫСЕЛЬ, нёсмысіль, -сля, м. Блазен, няцямлівы. ён я ш ч э несмысель, нічога не панімаіць. Гібалы Касцюк. Несмысель ты йшчо! Хвёдараўка Краснап. Несмысель, ныбраў нехарошых грыбоў — былагушак. Дубеец Касцюк. ён я ш ч э несмысіль, яму усяго шэсць годзікуў, дзе яму пыняць, што ён сірыта зыстаўся. Арцёмаўка Міласл. Дзіцёнык — несмысіль. Іванаўка Хоцім. НЁСЫДІ [нёсьць], дзеясл. Несці. Гануля хацела несьці ў поля латушку з блінамі, ды ёй ні далі. Глінь Клім. Агата несла поўныя вёдры вады. Горня Хоцім. НЁТКУЛЬ, прысл. Аднекуль. Слухый! Неткуль голые чуць, знаць, нехта зыблудзіўсь. Палуж Краснап. НЁУГЫЛЫУ, прысл. Не сваім голасам, голасна. Яго так душылі, што ён неўгылыў закрычаў. Кокатава Мсцісл. НЁУЖЛІ, часц. Няўжо. Неўжлі ета праўда? Хоцімск. НЁУК, -a, м. Невук. Двух хлапцоў вывіў у людзі, a трэцьцій так i зыстаўсь неук. Палуж Краснап. НЁУКАВЫРНЫЙ, прым. Упіра, той, якім нельга ўкіраваць. Неўкавырный дзяцінка хлапец еты. Палуж Краснап. НЁУЛЮДЗЬДЗЯ, -я, н. Нікчэмнасць [нелюдзь]. ІПтоб чылавек добры быў, ато неўлюдзьдзя етыя i тое яшчэ будзіць зьдзекывыцца. Ушакі Чэрык. Неўлюдзьдзя ты! Хвёдараўка Краснап. НЁХТА, займ. Нехта. Вожкі нехта ўкраў. Лешчынка Мсцісл. Тут кыляк ны мяжы стыяў i ўжо німа — нехта выцігнуў. Брылёўка Краснап. НЁЧА, займ. Няма чаго. Неча табе кызаць аб етым. Палуж Краснап
Дадатковыя словы
аббрёхыный, надворе, туря, юревічы
14 👁