КАДУШКА, -i, ж. Кадушка, пасудзіна з драўляных клёпак, звязаных абручахмі. Кадушка наліта вадою. Мышкі Раснян. У хаце стаіць кадушка. Зялёны Луг Мсцісл. У майго дзеда ў клеці стаіць целыя кадушка меду. Бяседавічы Хоцім. КАДУУБА, -ы, ж. Кадаўба, кадаўбец, пасудзіна, выдаўоленая з цэлага камля дзерава. Зусім згніла кадуўба, толькі на сухое што прыдасца. Тур'я Чэрык. Сёліта мёду мала пчолы сыбралі, толькі адну кадуўбу мы выбралі. Маляцічы Крыч. КАЕМ, -а, м. Шустры, бойкі. Ой, каём ён, ні дасьць праступу. Брылёўка Краснап. KAEM IHA, -ы, ж. Шустры, бойкі. Каёміна етый, усюды ён пасьпее, усюды свой нос уваткнець! Стары Дзедзін Міласл. КАЖАМЯКА, -i, м. Кажамяка, майстар, што вырабляе аўчыны. Дзе гэста жывець кажамяка? Трэба занесьць аўчынкі на выраб. Ушакі Чэрык. КАЖДЫЙ, прым. Кожны. Каждыму пынятна, што сьвякрова ня матка. Арцёмаўка Міласл. Зьбіраў i шчадзіў каждыя зярэнца. Сохана Мсцісл. КАЖНЫИ, прым. Кожны. Увосень кажны дзень ідзець дождж. Канічы Касцюк. ў КАЖУХ, -a, м. 1. Кажух, верхняя вопратка з аўчын. Мой кажух дзіравэй, дыкні греіць. Пацкава Мсцісл. Бацька надзеў кажух i недзе пашоў. Шумячы. 2. Прастора паміж печкай i сцяной, калі печ стаіць блізка пры сцяне. Кошка палезла ў кажух — холадна будзе. Машавая Бялынкав. КАЖЭУНІК, -a, м. Гарбар, майстар, што вырабляе скуры. Мой дзядзька — кажэўнік, ён сам умеіць выдзелывыць кожы i нядорыга бярэць. Пірагова Мсцісл. КАЖЭУНЯ, -i, ж. Гарбарня, майстэрня, дзе вырабляюць скуры. Нада 'ддаць кожу ад нашыга быка ў кажэўню на выдзелку. Пірагова Мсцісл. КАЗАНЁЦ, -нца, м. Казанок, чыгунок з вушкамі. Вазьмі з сабою ў луг казанец. Тур'я Чэрык. КАЗАЦЬ, дзеясл. Казань, гаварыць. Праўду ты казаў, што сёліта зіма будзіць лёгкая. Гібалы Касцюк. КАЗЁЛ, -зла, м. 1. Казёл. УЯнкеля быў вялізный казёл, дык, бывала, праходу ні даець, каб на яго ліха, бадзяецца. Мсціслаў. Янка ўпірліў, як казёл. Глінь Калініншчына. 2. Казлы, прылада пілаваць дровы. Нада зьдзелыць казёл ды парезыць етыя дровы. Арцёмаўка Міласл. 3. бат. Казляк, маслюк, грыб. Казёл — харошый гріб, ён ня дужа чарьвівый, корінь, праўда, дужа цьвёрдый, а шляпка жоўцінькыя з мыхрамі. Арцёмаўка Міласл. Казлы растуць у сосновым лесе, калі іх жараць, то кожычку аблупліюць. Пірагова Мсцісл. Казлоў быгата ў етым лесі. Хвёдараўка Краснап. 4. Палавіна веніка. Адзін ужо ё казёл на венік, а другей нада зьдзелыць. Хвёдараўка Краснап. КАЗЁЛЕЦ, -льца, м. бат. Люцік, казелец. Казелец цьвіцець — трэба аўсы сеіць. Брылёўка Краснап. КАЗЕННЫЙ, прым. Казённы, скарбовы, належачы дзяржаве. Наша вучылішча занімае казённы дом. Слаўнае Мсцісл. КАЗШЫЙ, прым. Казіны, казлячы. Вопыдзь ны цябе выйдзі казіныя! Хвёдараўка Краснап. КАЗПДЦА, дзеясл. Казіцца, прывесці прыплод. Кыза казілыся позна. Сцяпанаўка Краснап. КАЗКА, -i, ж. Казка, Аў доля добрыя казкі ўмеіць кызаць. Іванаўка Хоцім. Многа ёсьць казык аб зыклятых грошых, як яны ны Івана Купала зь зямлі вылазюць. Слаўнае Мсцісл. КАЗНА, -ы, ж. Скрынка ў стале, шуфляда. Пылажы кнігі ў казну. Тур'я Чэрык. КАЗЫРЬ, -я, м. Шапка з казырком. Казырь то новый, ды ціснуват, на гылаву ня лезіць. Юзэфаўка Хоцім. Мой казыр вельмі стары, нада новый купіць, ато надзіваць брыдка. Новыя Капачы Мсцісл. КАЗЮЛЬКА, -i, ж. 1. Казюлька [казурка]. Нейкыя казюлька паўзець. Хвёдараўка Краснап. Ны цябе ўспуўзла малінькыя казюлька. Слаўнае Мсцісл. 2. Выразаны з яліны чурбак з сукамі, служыць заместа зэдліка. Прысядзь ты хоць ны казюльцы. Хвёдараўка Краснап. Мае ногі стаяць ны казюльцы. Маляцічы Крыч. КАЗЮЛЬКІ, -аў, мн. л. Казлы для пілавання дроў. Н у, стынаві казюлькі, ды будзім дровы рэзаць. Брылёўка Краснап. КАІНБНЯ, -я, н. Каянне. Посьле сьмерці каіньня німа. Канічы Касцюк. КАЙСТРА, -ы, ж. Кайстра, торбачка. Уклаў у кайстру хлеба дый закінуў за плены. Касцюшкавічы Крыч. Пылажы ты ў кайстру свае кніжкі ды нясі. Ушакі Чэрык. Набраў бульбы поўную кайстру. Гарбавічы Касцюк. Недзе кайстру з хлебам згубіў, дык вось цэлы дзень галодны. Кісялёўка Раснян. Жабрак сабраў кайстру хлеба. Дзяніскавічы Навазыбк. КАЙСТРА, -ы, ж. Кастра, саломка пасля трапання льну. Кайстра ў вочы лезя, ік лён трэплюць. Пасморгый аборку, каб кайстры ні было. Хвёдараўка Краснап. КАСТРЫЙКА, -i, ж. Памянш. ад кайстра. Хлеб ляжыць у кайстрыйцы. Шумячы. КАЙСТРЫЧКА, -i, ж. Памянш. ад кайстра. Нясі ў гэтай кайстраццы сьніданыія бацьку. Смолькаўская Буда Бялынкав. Ходзіць мой су сед з кайстрычкаю ды зьбіраіць хлеб. Васілёўка Хоцім. КАІЦЦА, дзеясл. Каяцца. Будзіш каіцца, што ні пашоў, ды поена будзіць, ні naможыць. Арцёмаўка Міласл. Б'ю ж яго за ета i ўсё роўна ні каіцца: усё сваё спагыняе. Хвёдараўка Краснап. КАКАЛУША, -ы, ж. Чаромха. Ужо какалуша расьцьвіла ў нашым садзе. Крычаў. КАКЛЁТА, -ы, ж. Катлета. Іна парубіла мяса i ныжарыла зь яго каклет ны масьлі. Арцёмаўка Міласл. КАКОШНІК, -a, м. Галаўны ўбор, наметка. Яна сягоньня хадзіла біз какошніка. Лапаціна Мсцісл
Дадатковыя словы
выдаўбленая, туря
15 👁