Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

 ◀  / 512  ▶ 
дзіўсь? Пітухі прапелі, a цябе ні було. Б. Хутары Краснап. ЗЫХАДЗЩЬ, дзеясл. 1. Заходзіць. Стала зыхадзіць сонца, i куры сыбраліся ны крусодню. 2. Пачаць хадзіць. Прібыло вады, i кылясо ў прудзі зыхадзіла дужа рухава. Слаўнае Мсцісл. ЗЫХАШЦЬ, дзеясл. Захапіць. Якей ты завідный, увесь сьвет зыхапіў ба! Хвёдараўка Краснап. Дыхыньня ў грудзёх зыхапіла. Сохана Мсцісл. ЗЫХАЦЁЦЦА, дзеясл. Захацецца. Прысмакыў табе зыхацелысь; хлеба з вадой зьеш. Хвёдараўка Краснап. ЗЫХАЦЁЦЬ, дзеясл. Захацець. Нечыга табе ка мне руўнувацца, ты за мной ні пасьпеіш, я зыхачу, дык цябе i зь зямлі згонюць. Арцёмаўка Міласл. ЗЫХВАРЭЦЬ, дзеясл. Захварэць. Hi хадзі к яму, хвароба гэта вельмі ліпучыя — зыхварэіш i ты. Ушакі Чэрык. Ня йдзець яму ў жыцьці: то жонка памёрла, a цяперь i сам зыхвареў. Арцёмаўка Міласл. ЗЫХВАТЫВЫЦЬ, дзеясл. Захопліваць, займаць. Знаць, я прыстудзілысь: колька ў баку, аж дыханьня зыхватывыіць. Арцёмаўка Міласл. ЗЫХВАЦІЦЬ, дзеясл. Захапіць. Ныліла іна ў чарку атруты i хацела выпіць, ды я во врімя зыхваціў i адыбраў у яе атруту. Бяседавічы Хоцім. ЗЫХІСТАЦЦА, дзеясл. 1. Захістацца. Ды таго кароўка зыніпала, што выйшла з пуні i зыхісталысь. Парадзіна Мсцісл. 2. Завіхацца. Дарька зыхісталысь дужа кыла работы, спішаіцца скончыць ды бечь на 'коліцу. Горкі Краснап. ЗЫХРЯСНУЦЬ, дзеясл. Загразнуць, засесці ў гразь. Зыхряснуў у патопу, што думыў i ні вылізу. Хвёдараўка Краснап. ЗЫЦАЛЁЦЬ, дзеясл. Уцалець, застацца цэлым. Піліп неік зыцалеў ны вайне. Палуж Краснап. ЗЫЦІВАЦЬ, дзеясл. Зацяваць, замышляць. I u iT O ета ты зыціваіш тут рабіць? Багацькаўка Мсцісл. Пысылаіць мыладу |j Скрозь ноч пы ваду, || Зыціваіць мыладу || Ды на моры плацьця праць. 3 нар. песні, M. Г. 78. ЗЫЦІГАЦЦА, дзеясл. Зацягацца, стаміцца ходзячы. Я саўсім сяньня зыцігаўся, зы бырынамі на полі ходзячы. Слаўнае Мсцісл. ЗЫЦІНЯЦЬ, дзеясл. Зацяняць, засціць. Атыйдзі ат акна, ты заціняіш, i мне плоха відна. Палуж Краснап. ЗЫЦІСАЦЬ, дзеясл. Зачасаць. Рыбалка сь цябе, ня ўмеіш кліна зыцісаць, а ня то што рыбу лавіць. Хвёдараўка Краснап. ЗЫЦУРУВАЦЬ, дзеясл. Зацыраваць. Зыцуруй мне чулкі. Кокатава Мсцісл. У M iне ны пітах пырваліся чулкі, над а было зыцуруваць, дык лянюся. Слаўнае Мсцісл. ЗЫЦЬВІТАЦЬ, дзеясл. Зацвітаць, пачынаць цвісці. Гарох ужо зыцьвітаць пачынаіць. Юркаўка Крыч. ЗЫЦЯГНУЦЬ, дзеясл. 1. Зацягнуць. У вядры малінькыя дзірка, нада зыцягнуць колысым, дык ня будзіць цеч. Маляцічы Крыч. Зыцягні мне нітку ў іголку, бо я ні бачу. Юркаўка Крыч. 2. Закрыць, завалакчы. Maeŭ авечыццы бяльмом зыцягнула ўсе бечка. Брылёўка Краснап. ЗЫЦЯЖКА, -i, ж. Зацяжка [завінавачанасць]. Я ж дзевіць гадоў плачу, i зыцяжкі німа. Хвёдараўка Краснап. ЗЫЦЯЦЬ, дзеясл. Зацяць [перастаць гаварыць, змоўкнуць]. Калі скызалі праўду ў вочы, дык яму ŭ зыцяло гыварыць. Маластоўка Краснап. ЗЫЦЯЧЫ [зацёч], дзеясл. Зацячы, падмокнуць. Абкыпаць капцы трэба, бо картошка зыцячы можыць. Зарэчча Мсцісл. Мы пыставілі снапы ў абабкі i пынакрывалі — ні зыцякуць. Арцёмаўка Міласл. ЗЫЧАПГЦЦА, дзеясл. Зачапіцца. ён дасужліва атчыніў дзьверы i вывіў яе на двор, кажучы — ні зычапісь. Ушакі Чэрык. Зычапіўся за пень i атосы 'бырваў. Юркаўка Крыч. ЗЫЧАШЦЬ, дзеясл. Зачапіць [закрануць.] Во, румза! Ужо плача—ні зычапі! Стаpae Сяло Мсцісл. Ен нікога ні мінець, штоб ні зычапіць: то ўшчыпнець, то ўдарыць ці абругаіць. Бяседавічы Хоцім. Нада зычапіць пачопку ў вядро, ато вады прынесьць німа як. Слаўнае Мсцісл. ЗЫЧАРЁПНУЦЬ, дзеясл. Зачарпнуць. Я зычарепнула карцом вады i пыдыла бацьку. Слаўнае Мсцісл. ЗЫЧАЦЬ, дзеясл. Пачаць. Прыстаў зычаў біць мужыкоў. Палуж Краснап. ЗЫЧВЯКЫЦЬ, дзеясл. Зачмякаць. Зычвякылі, еўшы, як пырісяты. Лютня Краснап. ЗЫЧЛГВЫЙ, прым. Зычлівы. Мыя маці зычлівыя — іна табе ніколі плахога слова ні скажыць. Гусарка Клім. ЗЫЧЛІВЫСЫДЬ, -i, ж. Зычлівасць. Знаю я тваю зычлівысьць; ты, штоб прымеў, то ў ложцы вады ўтапіў бы мяне. Юркаўка Краснап. ЗЫЧНА, прысл. Гучна, зычна. Гукаіць зычна, быццам у лесі. Залачэўка Краснап. ЗЫЧЫНІЦЬ, дзеясл. Зачыніць. Я стану ны калодку, а ты пыдай мне юшку, нада комін зычыніць, ато хлеб у печы ні сьпякецца. Арцёмаўка Міласл. Зычыні сьвіней у сьвінарнік. Бяседавічы Хоцім. ЗЫЧЫНЯЦЬ, дзеясл. Зачыняць. Зычыняй скарей вокны, туча находзіць. Слаўнае Мсцісл. Ідзі ў нашы дошкі, толькі зычыняй гады. Бяседавічы Хоцім. ЗЫЧЫРВАНЁЦЦА, дзеясл. Зачырванецца, пачырванець. Сідырь зычырьванеўсь, як пумянулі зы пытряву. Залачэўка Краснап. ЗЫЧЫРКНУТЫИ, прым. Зачыркнуты, закасованы [закрэслены]. Етыга зычыркнутыга ня чытай! Пірагова Мсцісл. ЗЫЧЫРКН ЎЦЬ, дзеясл. Зачыркнуць, закасаваць напісанае [закрэсліць]. Сьпірва ныпісаў, a пысьля падумыў i зычыркнуў, што ныпісаў. Маляцічы Крыч. ЗЫЧЫТАЦЦА, дзеясл. 1. Зачытацца, шмат часу аддаць на чытанне. Ты зычытаўсь зы целый дзень, хоць ба na коні схадзіў — бацьку некылі. Юркаўка Крыч. 2. Пачаць чытаць. Сыма церкыўка рышчынілыся, II Самі званы зызваніліся, H Самі сьвечычкі
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

зыцягнўла
10 👁
 ◀  / 512  ▶