ЗАКВЫХТАЦЬ, дзеясл. Заквахтаць. Калі курыца заквохчыць, дык яе нада caдзіць на яйцы. Пірагова Мсцісл. ЗАКДДАЦЬ, дзеясл. Закідаць, засмяціць. Усю хату сваімі запісанымі лахлеткамі закідаў, прыбраў бы хоць за сабою. Барысавічы Клім. Дзеці ўсю сьцяну закідалі гразёю. Паўлавічы Клім. ЗАКДНУЦЦА, дзеясл. Закінуцца, згубіцца. Помаз некуды закінуўсь, што ні найці. Хвёдараўка Краснап. ЗАКІНУЦЬ, дзеясл. Закінуць. Куды ты закінуў мой цапок? Тур'я Чэрык. Уклаў у кайстру хлеба ды ŭ закінуў за плечы. Kaсцюковічы Крыч. ЗАК1Г1ЯЦЩБ, дзеясл. Закійяціць. Закіпяцілі поўный цугун вады. Пірагова Мсцісл. ЗАКЛАДЗІНА, -ы, ж. Падваротпя, дошка, што кладзецца пад вароты. Закладзіну пыд вароты закладзі, штоб сыбака ня выліз. Іванаўка Хоцім. ЗАКЛАДЗІНЫЙ, прым. Закладзены. Пыдваротніца ні была закладзіна, i ён выскачыў пыд вароты. Бяседавічы Хоцім. ЗАК.ЛАПАЦІЦЦА, дзеясл. Занепакоіцца. Матка заклапацілася, чакаючы сына з дарогі. Сохана Мсцісл. ЗАКЛАСЦЬ, дзеясл. Залажыць. Закладзі там, сынку, вяроўку. Новыя Капачы Мсцісл. Закладзі там лучый канат. Ташна Клім. ЗАКЛШЫК, -нка, м. [Запатылак], клінок, што забіваецца паміж кассём i хамуцікам, каб замацаваць шыйку касы. На мылаток ды зыгані кряпчэй заклінык, штоб кыса ні шыталысь. Хвёдараўка Краснап. ЗАКЛУМА, -ы, ж. Заблытанасць, затлума, стан, калі ў якой-небудзь справе ніяк не дабярэшся парадку. Во заклума, дык заклума, канцоў-пачаткаў i ні відаць. Казённая Буда Краснап. ЗАКОН, -у, м. Закон. Яго слова нірушыма, як скажыць, дык — закон. Арцёмаўка Міласл. ЗАКОНЧЫЦЬ, дзеясл. Скончыць. Сьпяшыць некуды, мы i спыхвыля ету працу сёньня закончым. Канічы Касцюк. ЗАКОНБНІК, -а, м. Чалавек, што знае законы. Тожа законьнік знашоўсь, расказвыіць, быццым i ў самым дзелі многа знаіць законаў. Арцёмаўка Міласл. ЗАКОСЬНІК, -а, м. [Запатылак], клінок, што забіваецца паміж кассём i хамуцікам, каб замацаваць шыйку касы. Касец, закосьнік вываліўся! Бязводзічы Мсцісл. ЗАКРІЧАЦЬ, дзеясл. Закрычаць, крыкнуць. Сонныму неійта павідзілась, дык i закрічаў. Арцёмаўка Міласл. ЗАКРУТКА, -i, ж. 1. Закрутка, дзеравяны запор у дзьвярах. Зачыні дзьверы на закрутку, каб сьвіньні ня ўлезьлі. Слаўнае Мсцісл. Вароты зачыніты на закрутку. Паходавічы Чэрык. 2. Палка, якой закручваюць вяроўку. Воз трэба закруткый закруціць, ато рассыпіцца сена. Хвёдараўка Краснап. ЗАКРУЦГЦЬ, дзеясл. Закруціць. Нізаluto хлыпца за вуха закруціў. Залесавічы Крыч. Закруці канец вяроўкі, каб ня выскачыў. Гарадок Міласл. ЗАКРУЧВАЦЬ, дзеясл. Закручваць. Закручвай мацней вяроўку зы канец жэрдзі, каб не разьехылысь. Бялішчына Мсцісл. ЗАКРЫВАТАЦЬ, дзеясл. Помсціцца. Сусед закрыватаў ны нас i падстрэліў сына. Гарадзец Бабр. ЗАКРЫВАЦЦА, дзеясл. Зачыняцца. Дзьверы плотна закрываюцца ў прытылкых. Пухнава Раснян. ЗАКРЬІЦЦА, дзеясл. Закрыцца. Вочы мае, вочы ясныя, || Чаго рана вы закрылся? 3 нар. песні. ЗАКРЫЦЬ, дзеясл. Закрыць, захаваць. Сяньні нада цяплей апрынацца: сібірка такая, што закрый бог! Пірагова Мсцісл. ЗАКРЫЧАЦЬ, дзеясл. Закрычаць. Ен закрычаў на яе i дужа аблаяў. Пірагова Мсцісл. ЗАКУКУВАЦЬ, дзеясл. Закукаваць. Зязюля закукувала. Мсціслаў. ЗАКУРЫЦЬ, дзеясл. Закурыць. Дай, братка, закурыць! Ушакі Чэрык. Ц і няма ў цябе, ноўды, закурыць? Мсціслаў. ЗАКУС, -у, м. Закуска. Баба ны закус дыла шкварык сала. Палуж Краснап. ЗАКУСАЦЬ, дзеясл. Закусаць. Праз лес ехылі, дык коні чыста авадзён закусаў. Малашкавічы Клім. р. ЗАКУСКА, -i, ж. Закуска. Біз закускі дык i выпіўка ня йдзець. Крычаў. ЗАКУСЫЦЬ, дзеясл. Закусваць. Закусыйця, госьцікі мае, закусыйця-тыкі добра. Бель Мсцісл. Пі, мыладзец, а зялёныя eiно, II А закусый белым сахарцым. 3 нар. песні. ЗАКУСЬ, -І, ж. Закуска. Выпіўка была добрыя, а закусь — ірунда. Маластоўка Краснап. ЗАКУТАЦЬ, дзеясл. Зачыняць. Закутай дзьверы зы сабою. Кокатава Мсцісл. ЗАКУТЫНЫП, прым. Зачынеиы. Якій ета ў хаці смурод, верна, комін закутын. Канічы Касцюк. ЗАКУТЫЦЦА, дзеясл. Захутацца, цёпла апрануцца. Ты так закутылась, што цябе ніякі мароз ні дыстаніць. Малашкавічы Клім. ЗАКУТЫЦЬ, дзеясл. 1. Захутаць, цёпла апрануць. Маці закутыла дзіцё, што адзін нос тырчыць. Парадзіна Мсцісл. 2. Зачыніць. Нада ўжу хату закутыць, ато кымары ў хату ліцяць. Арцёмаўка Міласл. Закутый дзьверы, ато халодна. Ельня Хоцім. ЗАЛА, -ы, ж. Зал, вялікі пакой. Сабранія будзець наверсе ў зале. Пірагова Мсцісл. ЗАЛАШЦЬ, дзеясл. Залапіць. Я залапіла сарочку, можыш надзіваць. Забалоцце Раснян. ЗАЛАТНІК, -а, м. Матка. Залатнік зрушыла, ды ўсё хварэю. Хвёдараўка Краснап. / ЗАЛАТЫЙ, прым. Залаты. Аперажам мы цябе залатым паяском. Маленькая прыгожанькая пушачка, а ў ёй — залатоя калечка. Пірагова Мсцісл. 12. Слоўнік
Дадатковыя словы
туря
11 👁