ГРЭЦКІЙ, прым. Грэцкі, зроблены з грэчкі. Крупеня з грэцкіх круп завецца крушняй. Крычаў. Ныварылі крупені з салим i грэцкай кашы. Пірагова Мсцісл. ГРЭЦЦА, дзеясл. Грэцца. Кот сеў на пыдваконьніцу i грэіцца на сонцы. Белы Камень Бялынкав. Пайдзём грэцца ў сталовыю. Мсціслаў. ГРЭЦЬ, дзеясл. 1. Грэдь. Кажух грэе добра. Вербеж Чэрык. 2. Біць. Ныстаўніца лінейкый грэла мяне добра ў лапу. Хвёдараўка Краснап. ГРЭЧКА, -i, ж. 1. бат. Грэчка. У гэтым годзе грэчка буйна. Касцюковічы.. Пасеіў грэчку, ніхай расьце. Ракоўшчына Раснян. 2. Чахарда (гульня). Будзім гуляць у грэчку. Хвёдараўка Краснап. ГРЮК, -а, м. Грукат, стук. Як узьнімуць грюк, дык хоць ты з хаты ўцікай. Барысавічы Клім. Ня стук стучыць, ды. na ceнічкых, II Ня грюк грючыць, ды na новінькіх. 3 нар. песні, M. Г. 1. ГРЮКНУЦЬ, дзеясл. Грукнуць, стукнуць. Грюкні яму ў вакно, ніхай выйдзець. Белы Мох Мсцісл. Стукну-грюкну ў вакошка, IIA ці сьпіш ты, жына. 3 нар. песні, M. Г. 145. ✓ ГРЮЧЭЦЬ, дзеясл. Грукаць, стукаць. Як пычануць грючэць яны тут сваімі палкымі, дик гылыва кругом ідзець. Стары Дзедзін Міласл. ГРЯБЁЦ, -бца, м. Грабец. Грябец з цябе — пичыны ні паднімець; дывай я буду ' грэсьць. Куравічы Мсцісл. Я буду глядзець, як чавён плувець, || Я ŭ буду глядзець, як грябцы грябуць. 3 нар. песні. Багацькаўка Мсцісл. ГРЯБЦГСЬ, грёбсца, дзеясл. Веславацца. Хлопчыкі кыталісь ни чаўнох i гряблісь пачынамі. Роськаў Касцюк. ГРЯДЫЧКА, -i, ж. Памянш. ад града. Пыкыпайця мае грядычкі,\\ Пыкажыця мне пырядычкі. 3 нар. песні, M. Г. 106. ГРЯЗНА, приел. Брудна, гразна. На ворку дужа грязна, нада гной вывісьць ці яшчэ саломы пыдыслаць. Арцёмаўка Miласл. v ц ГРЯЗНЫЙ, прим. Брудны, запэцканы. Oŭ, ікая твыя цітрадзь грязныя! Шарэйкі Касцюк. Кохта пырваныя, спадніца грязнил, хуць ні глядзі. Арцёмаўка Міласл. ГРЯЗЬ, -i, ж. Гразь. Hi мог ты етыя каўдобіны аб'ехыць — пы самыя ступіцы каткі ўвагнаў у грязь. Касцюковічы. Шлюпчыць пыд ныгамі грязь. Слаўнае Мсцісл. Уюны чорны, што грязь, іх i ні тлічыш у грязі. Арцёмаўка Міласл. ГРЯНАЯНЯДЗЁЛЯ. Нядзеля, тыдзень пасля троицы. Гряная нядзеля ўсёядная: у сіряду i ў пятніцу німа посту. Н и гряной нядзелі нічога нільга віць i гырадзіць. Гібалы Касцюк! ГРЯЧЫХА, -i, ж. Грэчка. Пыдай мне лучок, пайду касіць грячыху. Бяседавічы Хоцім. У кыляды дарога чорна — улетку будзіць урыджай ни грячыху. Дубеец Касцюк. ГУБА, -ы, ж. L Губа. Коні скубуць зубамІ, а каровы ізыком i губамі. БяседавІчы Касцюк. На губе села нейкыя былячка. Гарманава Мсцісл. 2. Губка, трут. Дзед дыстаў з зыпазухі кісет с тыбакыю, скалку, губу i вогніва, пылажыў губу ни скалку, а вогнівым стаў высікаць агонь. Слаўнае Мсцісл. 3. Грыб на дрэве. На гнілой бярёзі быльшая губа. Слаўнае Мсцісл. ГУБГЦЬ, дзеясл. Губіць. Што ты дзелыіш, ты ж чылавека губіш сваім сьведчыньнім. Вітрунь Касцюк. ГУБКА, -i, ж. Мера палатна каля 4— 5 сажань, на даўжыню сцяны. Двынаццыць губык выткыла. Маласгоўка Краснап. Я выткыла сабе три губкі партніны. Пірагова Мсцісл. Аснывалі три губкі красён. Ельня Красная. Я аснывала дзьве губкі красён, ну пылытна будзіць аршин дзесіць. Слаўнае Мсцісл. ГУВАРЩЬ, дзеясл. Гаварыць. Ніхто ні гуваріў хлапцу дзелыць етига, сваім надумым зрабіў. Маластоўка Краснап. У нас быу дзяк гымзацель — усё ў нос гуваріў. Палуж Краснап. На сходкі будуць гуваріць аб страхоўцы. Бяседавічы Хоцім. ГУГНЯВЩЬ, дзеясл. Гугнявіць, невыразна гаварыць. Гугнявіць сабе пад нос, што нічога ні пыняць. Высокі Бор Красная. ГУГНЯВЫЙ, прим. Гугнявы. Што ты гугнявіш, ік Марка гугнявый, кажи выразна. Пірагова Мсцісл. ГУГНЯВЫСЬЦЬ, -i, ж. Гугнявасць. Heшта ў яго ў насу ні ў пырядку, таму ŭ гугнявысьць — лячыць нада. Б. Хутары Краснап. ГУГЫЛЬ, -я, м. бат. Куколь. Гугыль расцець у жыці i ў аўсе. Парадзіна Мсцісл. У ваўсе быгата гугылю. Брылёўка Краснап. ГУГЫЛЬ, -ю, м. Гугаль, запечаная морква з лапшой, аздобленая, запраўленая маслам i яйкамі. Сьпякем i мы гугыль, як у яўреіў. Арцёмаўка Міласл. ГУДЗЕЦЬ, дзеясл. Гудзець. Пчолы дружна гудзяць кыла вульля. Сохана Мсцісл. Ны вічарінкі такей клум быў, што ў мяне i цяперь у вушох гудзіць. Арцёмаўка Міласл. ГУДЗЁШНІЦА, -ы, ж. Тоўстая кішка. Вырызаў у кыбына гудзёшніцу. Брылёўка Краснап. ГУДЗІЦЬ, дзеясл. Гудзіць, абгаворваць каго. Хацелі ды нашыя Веры сваты пріціць, ды злэя суседзі атраілі — загудзілі дзеўку. Гарбавічы Касцюк. На што ты мяне гудзіш? Палуж Краснап. ГУДУВАЛЩ, -льца, м. Гадаванец, выхаванец. Ета жа наш гудуваліц, ён жа змалку ў нас рос i ўжо во — жаніх! Арцёмаўка Міласл. ГУДУВАЛЬНЩА, -ы, ж. Выхаванка. 1на наша гудувальніца, ми ж яе махынькую ўзялі, як матка яе памёрла, дык іна ў нас i вырысла. Арцёмаўка Міласл. ГУДУВАНКА, -i, ж. Сваёй гадоўлі (пра жывёлу). Ета карова — свия гудуванка: самі ўскармілі i ўспаілі. Арцёмаўка Міласл. ГУДУВАНЬНЯ, -я, н. Гадаванне, выхаванне. Яно гудуваньня дзяцей ціжалей усякый работы. Арцёмаўка Міласл
Дадатковыя словы
абехыць, пйчыны
7 👁