вай сэнсавай ролі кожнага асобнага слова ў складзе ciнанімічных радоў паказвае складаную расплаіставанасць лексікі ў мясцавай гаворцы, івыяўляе разнаістайнасць яе экспрэсіўных, выразных, стылявых i проста абазначальных сродкаў. Слоўнікі дыялектнай сінаніміі раскрываюць таксама, як працякае працэс пранікнення ў дыялектную мову лексікі літаратурных моў, пакаэваюць, якія функцыянальныя ўзаемаадносіны складваюцца оіаміж мясцовымі i новымі словамі ў розных галінах моўных зносін. Адначасова яны даюць магчымасць выявіць у дыялектным слове не толькі бліжэйшыя, прамыя яго значэнні, але i прыгледзецца да яго семантычнай іперыферыі. Супастаўленне i параўнальная ацэнка значэнняў слоў у сінанімічным радзе дазваляе выявіць самыя тонкія іх сэнсавыя адрозненні. Такія адрозненні немагчыма заўва-. жыць пры назіранні над кожным словам паасобку, як бы ні стараліся мы ўглыбіцца ў яго семантыку. Пра гэта гаворыць, напрыклад, той факт, што ў некаторых словах, якія разглядаліся раней у «Дыялектным слоўніку» (гудзець, дрызнуць, заткнуцца, калоць, найціць, наравіцца, пакласць, свіснуць, убухацца i інш.), раскрыты новыя значэнні. Сінанімічным слоўнікам у гэтым можна нават аддаць перавагу іперад звычайньші алфавітнымі зборамі дыялектных слоў. Значную вартасць i цікавасць з гэтага боку мае i слоўнік «Народная сінаніміка» Г. Юрчанкі. Але галоўная каштоўнасць слоўніка — новьгя шматлікія нізкі разнастайных слоў усходняй дыялектнай перыферыі нашай мовы, вялікія стоеы ўдала падабраных i яркіх мясцовых выразаў i оказаў. Беражлі'ва i дбайна адносіцца аўтар да мовы свайго роднага кутка, да яе спрадвечных лексічцых багаццяў. Не адно стагоддзе служылі мясцовыя дыялектньія славы ў зносінах нашым продкам. Але многім з гэтых елоў яшчэ i цяпер рана адмаўляць у прыдатнасці, рана выетаўляць іх толькі за вітрынай, як старыя рэчы, на дзіва аматарам усялякай моўнай экзотыкі. Сакавітае, івобразнае i зладжанае па гучанню дыялектнае слава або выраз ©ельмі да шадобы i пісьменніку, i журналисту, i літаратуразнаўцу, i іх чытачам. Нямала такіх добрых слоў i ў гэтым невялікім слоўніку. А тая дыялектная лексіка ў ім, якой ужо не трапіцца стаць у шарэнгі слоў нашай агульнанароднай мовы, паслужыць яшчэ, а
Дадатковыя словы
беражліва
3 👁