Слова за слова. Устойлівыя словазлучэнні ў гаворцы Мсціслаўшчыны (1977). Г. Ф. Юрчанка

Чорт яму (ёй, ім)даў. Пра малую верагоднасць naдзеі, учынкаў чалавека. Чорт яму даў прідумыць што другой. Чорт ёй даў так скора зайціць, мы раншы там будзім. Чорт ім даў пайціць у такую цемінь. Чуда (чудзяса) ў рэшаце. Штосьці дзіўнае, нябачанае, надзвычайнае. Зьбегыйця, січас вы увідзіця там а чуда ў решыці. Ну, нагледзіліся ну чудзіса ў решыці? Чудзіса ў решыці ды i толька. Чужымі рукамі. Не самастойна, выкарыстоўваючы іяшых. Чужымі рукамі ён ба горы пірівярнуў. Чужымі рукамі ўсё гатоў зьдзелыць. Чухаць патыліцу, рэдкаўж. Сур'ёзна задумвацца. Яму січас ні да сьмеху, крепка чухыіць патыліцу. Непаўн. Пачухаць патыліцу. Ніхай пачухыіць патыліцу, яму падумыць на пользу пойдзіць. Узмацн. Начухаць патыліцу. Здорыва начухылі патыліцу, думылі, ня вывірнуцца. Гл. Ч а с а дь з а т ы л а к. Чуць дыхаць (ліпець). Аслабець, састарыцца; прыйсці амаль у непригодны стан. Змыга ці не змыга, я трошку вылачуся, а мой чуць дышыць. Што тут гываріць, такея гады, чуць дыхыіць. Ціхінька бярі шаічку, іна чуць дышыць. Саўсім слаба Аксюта, чуць ліпіць. Етый гаршчонычык даўно чуць ліпеў. Чуць зара. На світанку, вельмі рана. Нечыга йціць чуць зыря, тама ўсё зачыніна будзіць. Чуць зыря пабеглі ў ягыды, саўсім пріцімна. Будзі яго чуць зыря, расою пыкасіць мякчуг луччы. Чуць зямлю пад нагамі (сабою). Рабіцца ўпэўненым. Цяперя i Сьціпыняты насы пызыдзіралі, чуюць зямлю пыд ныгамі. Што ж яму скажыш, раз зямлю пыц сабою чуіць. Зак. Пачуць зямлю пад нагамі (сабою), ён толька пасьледнія ўремя пачуў зямлю пыд ныгамі. Як Мітрыхван пріехыў, тады яны пачулі зямлю пыц сабою. Параўн. Н е чу ць з я м л і пад с а бою. Чуць-нячуць. Са значнымі намаганнямі, з цяжкасцю. Чуць-нячуць ныпрывадзіла іх ны быльшак, ніхай ідуць, ато дуріся столька ўремя с п'янымі. Чуць-нячуць i я гады за трі выбрылыся ў горыд. Чуць што. При малейшим праяўленні. Чуць што 13. Г. Ф. Ю р ч а н к а