І сячэ і паліць. Устойлівыя словазлучэнні ў гаворцы Мсціслаўшчыны (1974). Г. Ф. Юрчанка

жуць у шыю. Незакрэдкаўж. Класць у горб (карак, каршэнь, шыю). Як дывай яму класьць у горб, круціўся ён, круціўся, дый круціцца некуды. Каму там було класьдь у карык, я б іх адною рукою раськідыў. Ладна клалі ў каршэнь, чуць вывірнуўся ды ўцёк. Узноў табе кладуць у шыю сколька хочуць. Узмацн. Панакладаць (панакласць) у горб (карак, каршэнь, шыю). Hi було зь імі ніякыга зладу, гіыныклыдалі ў горб, дык пыспыкайнелі. У карык пыныклыдалі крепка, пашлі, што мыла зьеўшы. Дарзуцца яны, нпо ў каршэнь пыныклыдаюць. Проста просюцца, каб у шыю пыныклыдалі. А што іх там, угыварівыць стануць? — пыныкладуць у горб, i яны асядуцца. Так скора ў каршэнь могуць пыныкласьць, што ні агледзюцца. Дужа мы шкудуваць будзім, есьлі ім ды пыныкладуць у шыю. На край гібелі (пропасці). Туды, дзе існуе смяртэльная небяспека. Усігда лезіць ны край гібілі, дайжа тады, калі й ні завуць i ня просюць. Па нечыму наводу палезьлі як бізгаловыя ны край гібілі. Пыцягнула вас ны край пропысьці, што вам тама нада було, чаго вы лезьлі. На край магілы. Туды, дзе існуе смяртэлъная небяспека, на апошні рубеж жыцця. А хто цябе зваў, хто цябе цягнуў ны край магілы, хто, скажы? Ня жыціль Сямён, саўсіхм ня жыціль, ён ужо ступіў ны край магілы. На крайній случай. Для выкарыстання ў выпадку вострай неабходнасці. Ету трубычку я бірягу ны крайний случый, ці мала на што шажыдынна можыць пынадыбіцца. Ны крайній случый вазьмі Кузьмоў адріс, ня будзіць нічога пулучацца, дык хуць піріначуіш. На край свету. Вельмі далёка. Мітрыхван зьехыў некуды ны край сьвету i згас там. За Верычкыю ны край ба сьвету пашоў, пряма прікіпеў i прягніць па ёй. На краю гібелі (пропасці). Побач са смяртэлънай небяспекай. Ты быў раз ны краю гібілі — выцігнулі, цяперя ўзноў лезіш ны ражно. Первыя ўремя дужа расьсьмелівыліся, пакуля ны краю гібілі ачынуліся. Сколька разоў ны краю пропысьці былі, пряма ні сышчытаць, i выскрібаліся йеік