Адпав. у руск.: В ССОРАХ ДА ВО ВЗДОРАХ ПУТИ НЕ БЫВАЕТ; ВСЯКАЯ ССОРА МИРОМ КРАСНА; ГДЕ ЛАД, ТАМ И КЛАД; ПОЛНО СУДИТСЯ: НЕ ЛУЧШ Е ЛЬ ПОМИРИТСЯ (Уст.); ХУДОЙ М ИР ЛУЧШ Е ДОБРОЙ ССОРЫ. КЛЯНі' ТЫ ПАНА, ПАН ТАЎСЦЕЕ (сычае); у ж ы в. т а к с а м а ПАНА КЛЯНУЦЬ, А ПАН ТЛУСЦЕЕ Ты, займ, асаб., 2-я ас. адз. Р, В — цябе, Д,М — табе, Т — табой, табою. Разм. — Абагульнснае абазначэнне чалавека наогул. Пан, -а, м.— Тут: асоба, якая належыць да прывілеяваных слаёў грамадства, карыстаецца ўладай у адносінах да залежных ад яе людзей. Сычацъ, незак. Разм.-- Тут: тлусцець, непамерна таўсцець (пра чалавека). Узмацненне феадальна-прыгоннай залежнасці беларускіх сялян у канды XVIII — першай палове XIX ст. (пасля таго, як у 1795 г. Вялікае Княства Літоўскае спыніла сваё дзяржаўнае існаванне і асноўная частка тэрыторыі Беларусі была захоплена Расійскай імперыяй) выклікала з 'яўленне шэрагу прыказак і прымавак пра паноў і шляхту. У іх не проста выяўляецца нянавісць да паноў, але і з'едліва высмейваюцца ўласцівыя ім звычкі і рысы характару. Аднымі слоамі не дабіцца мэты, словам справе не дапаможаш. Гаворыцца (часцей з неадабрэннем), калі словы ў чый-н. адрас не дапамагаюць. Быў чалавек, што можна б ладзіць, Дык вось няма — памёр! Не вадзіць На добрых нам паноу ніколі. А вось такі Рак", ліха долі, Не будзе мець табе і зносу. Так, брат: для нашага ён лёсу! І ёсць жа прыказка такая: "Кляні ты пана — пан сычае!" Міхал хадзіў і бунтаваўся, 1 на ляснічага злаваўся (Я. Колас. Новая зямля). — Ну што'? — спытаў пан аканома. — Ой, пане! — лаецца народ, Крычыць услых: пан — абармот, Няхай яго забіла б громам! Смяецца пан.— Мой дабрадзею, Не дарма ж прыказка ў іх ёсць
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

зедліва
8 👁