ўвагі... Поле бачыць, а лес чує — гэта было для яго зразумела, як дзень і ноч. (А Кажадуб. Крокі). Адпав. у руск.: ШИЛА (шило) В М ЕШ КЕ НЕ УТАИШЬ. ПРА ВОУКА ПАМОУКА (размова), А ВОУК I САМ ТУТ і (у хатку) Вбук - гл. БАЯЗЛІВАМУ I ЗАЯЦ - ВОЎК (гл. таксама ВОЎК САБАКІ НЕ БАІЦЦА, АЛЕ ЗВЯГЇ НЕ ЛЮБІЦЬ). Прыказка з тых часоў, калі людзі верылі ў злую сілу, лічыл:і, што нельга называць або згадваць тое, што можа лрьшесці няшчасце. У свядо масці старажытных людзей імя не адцзялялася ад яго носьбіта. Вельмі небяспечным было згадваць як нячыстую сілу (гл. БАГАТЫМ (багатаму) ЧОРТ ДЗЯЦЕЙ КАЛЫ ША; ЧЫМ ЧОРТ НЕ АРАЎ, ТЬШ І СЕЯІДЬ НЕ СТАЎ), так і воўка, мядзведзя (гл. БАЯЗЛІЎЦУ І КОРЧ — МЯДЗВЕДЗЬ), таму ў неабходных випадках скарыстоўвалі розныя ўскосныя найменні (ён, рагаты, шэры, Патапавіч і да т.п.). У прыказцы праявілася даўняе табуістычнае павер'е беларусаў, што варта вымавіць імя воўка, як ён можа адразу ж з'явіцца. Воўка надзялялі розумам, хітрасцю, страшэннай сілай. Небяспечна было згадваць пра воўка на змярканні, бо за ноч ён мог перадушыць у хляве ўсю жывёлу. Видома і шмат вьшадкаў няпадзения ваўкоў на чалавека (асабліва зімой). Крывавы драпежнік лічыўся сімвалам зімы, ночы, нават самой смерді. Памоўка, ж. Ужыв. звычайна ў прызс— Тут: гаворка. Хата - гл. НЕ ДА ПАЦЕРАЎ, KAJ3I ХАТА ГАРЫЦЬ. 1. Пра што згадаєш, тое неузабаве мусіць і здарыцца. Гаворыцца звычайна як перасцпрога табдуманага прароцтва, ят е можа на бяду здзейенщца. — Чуў, ліс Мар кава бабця говорьщь? Ніколі не скажа вадзяшк", а заўеёды зялёны" або "мокры гіадол", бо ў таго, хоць ён чалавекам прьтанься, заўеёды з яадолу капає. І не чорт", а рагаты", і.йе воук", а "шэры пан". І калі сабакі зімой небяспечныя бьзваюць, то "гіаньї, што на са
Дадатковыя словы
вйдома, гіадбл, зявіцца, павере
5 👁