Грыбы і грыбная кулінарыя (2005). І. Я. Яшкін, Г. І. Сяржаніна

р-ны), апенек (Салігорскі, Слуцкі (i Архив РГО, 1873), Старадарожскі рны), альхоўка (Салігорскі р-н), дубова апенька (Сапігорскі, Старадарожскі), поп 'ята мн. лік (Бярозаўскі р-н), падапяты (Лагойскі, Мінскі р-ны), апенак (Крупскі р-н). Магілёўская вобл.: апенька (Бабруйскі, Быхаўскі, Бялыніцкі, Глускі, Кіраўскі, Клімавіцкі, Клічаўскі, Краснапольскі, Крычаўскі, Магілёўскі, Мсціслаўскі, Слаўгарадскі, Хоцімскі, Чавускі, Чэрыкаўскі, Шклоўскі р-ны), пенька (Краснапольскі, Слаўгарадскі, Хоцімскі р-ны), опенка (Бабруйскі, Быхаўскі (i паводле Баракалабаўскага летапісу, 1604 г. — іх елі), Бялыніцкі, Горацкі, Касцюковіцкі, Кпімавіцкі, Краснапольскі, Круглянскі, Магілёўская губ., 882 — Чоловскни), апёнка (Бабруйскі, Касцюковіцкі, Клімавіцкі, Краснапольскі, Крычаўскі, Магілёўскі, Хоцімскі, Чэрыкаўскі р-ны; i раней, паводле Мейера, 1786 — але тады іх тут не елі), апенак (Быхаўскі, Касцюковіцкі, Крычаўскі, Магілёўскі, Слаўгарадскі р-ны), апянок, апянёнак, апянчонак, апятонакак, апенька м. p. (Слаўгарадскі р-н), апенік (Глускі р-н). Апісана на c. 84. Мал. 101. Расце ў розных лясах, парках, на лесасеках — на пнях i карэнні, часам на жывых маладых дрэўцах. Пладаносіць у жніўні — верасні (кастрычніку). Спажываецца свежая, марынаваная, салёная. 2. Апенька-варушка летняя — Kuehneromyces mutabilis (Fr.) Sing. et Smith; опенок летний (сям. Перавяслаўкавыя). Брэсцкая вобл.: падапенька (Столінскі р-н), летняя падпенька, падпенька (на Гарыні, пач. XIX ст.—Ходаковский, 1974), весняны апенёк (Драгічынскі р-н). Віцебская вобл.: варушка (Сенненскі, Талачынскі рны), жытнік, каласавік, жнівавэй апенак, жытні апенак, жытнікі апенькі, апенькі-жытнікі, жыцвік (Сенненскі р-н), гаварушка (Віцебскі, Лёзненскі р-ны), вясенні, вясенні апенак (Браслаўскі р-н). Гомельская вобл.: гаварушка (Буда-Кашалёўскі, Веткаўскі, Лоеўскі р-ны), вяснянка (БудаКашалёўскі р-н), апенька (Рэчыцкі р-н), апенька (Рэчыцкі пав.— Pietkewicz, 1928). Гродзенская вобл.: падапенка (Гродзенскі р-н), бярозавая апенька (Астравецкі р-н), гаварушка (Дзятлаўскі р-н). Мінская вобл.: апенька вадкая (Смалявіцкі р-н — Купрэвіч, 1930), вярушачка, ярушка (Маладзечанскі р-н), аварушка (Мінскі р-н), гаварушка (Крупскі р-н), падапяты мн. лік (Вілейскі р-н). Магілёўская вобл.: варушка (Быхаўскі, Дубровенскі, Слаўгарадскі р-ны i Быхаўскі пав.— Романов, 1912, c. 32; Магілёўшчына — Гарбацэвіч, 1927, c. 107), авярушка (Слаўгарадскі р-н), гаварушка (Касцюковіцкі, Клімавіцкі, Мсціслаўскі, Слаўгарадскі р-ны; Магілёўшчына — Чоловскни, 1882). Апісана нас. 104. Мал. 176. Расце на бярозавых пнях i ламаччы. Пладаносіць у чэрвені — верасні. Спажываецца пасля адварвання, свежая. 3. Белакапьггнік вялізны* — Leucopaxillus giganteus (Fr.) Sing.; лейкопаксил гигантский (сям. Радоўкавыя). * Тут i далей памеры грыбоў на каляровых малюнках часцей паменшаныя; дакладныя памеры грыбоў даюцца ў вызначальніку пры апісанні відаў