пра канкрэтную шкоду "хадзячага" нябог ика, аб якіх яшчэ будзе сказана, некаторыя Інфарианты сведчаць пра адсутнасць такіх даных, і тым не менш, ад візітаў нябожчыка ратуюцца з матыв ројкай таго ж тыпу "пугался людз цяжка відзець", "нер-ды ж гэта пакойнік ходзіць". На самой справе матывацыя здзяй-снення абарони ад "хадзячага" нябожчыка, нават калі для гэтага, ка першы погляд, няма прыкметных падстаў, канешне, больш глы бінная. Звесткі, паводле якіх любы нябожчык мог "хадзіць", вы-нікаюць з рэдукци! міфалагічных уяўленняў, скія раней былі звя-аки з "заложним!" нябожчыкамі, чие нячыстыя трупы, як пfoay Д.К.Зяленін, маці-зями; не прымае, яких з гэтай прычыны не хава-лі нармальним чынам, 1 "нябожчыкі, пазбаўленыя звычайнага паха-вания, полоцілі жывым" 12. Больш за то, некаторыя іншыя міфала-гічныя персанажи без бачных прычын традыцыйна выклікаюць отрах з-за дняхранічнай прымацаванасці да "таго" своту. І, у любым выпадку, сувязь з хтанічнай прасторай заужды натуральна ўспры малася як нешта небяспечнае, нават калі не адзначаецца адчу-вальных вынікаў гэтай небяспекі. Вынікі, зрэшты, Бабічах ада-началяцца - нязначныя /"предзёт, паадчыняе у сарай, худобу па-вупускае" / 1 Істотныя: "мог на тот свет за сабой увесці", "маць паморла пры родах - год хадзіла гадаваць дзіця. І ўдзень ха дзіла, і ноч. А як чэраз год стал людзі паміраць, дык яе но-ч"ю алкапал зацесалі ў грудзь асінавы кол. Яна пішчала" /у адрозненне ад в.в. Добрынь Іванаўка, тут трэці верыянт уплы ву мёртвай маці, які з негатыўным плане датычыцца не дзіцяці, а тых, хто вакол, якія трапляюць у сакральную абру, створаную прад-стаўнікамі хтанічнага свету, але в маецца і чацвёрты варыянт, які заключаецца ў прамым негатыўным уздзеянні маці на дзіця "адна жәншчына гуляла-гуляла, двух дзевачак мальчыка без му-жыка нарадзіла". Яе бацька, каб гэтага больш не бачаць, пабуда ваў ёй хату адправіў туды. "Ён бы на вуліцу выгнаў, но куда х, унукаў жалка. Там яна без бацькі яшчэ болой гуляла, пакуль не памерла. Ужо пахавал), мальчык ляжыць на печки, улезла на яго у белымі давець. Не мог, крычаў, біўся. Дзьве дзевачки, не відзяць, а яго замучвае. І на другую ноч Івана гэтага да-віць, а а дзевачак не трогае. Дзедушка дзяцей забраў да сябе. Гэты Іван патом не мог відзіць пакойнікаў". Акрамя акцыянальных прая "хадзячага" нябожчыка, можна зрабіць наступныя назіран-ні: 1/ аб знешнім выглядзе нябожчыка /у белым адзенн/,; 2/ аб
14 👁