Рэчыцкага раёна, у злівасць чалавека поряд лчыстай сілай зале жыць ад яго самога, толькі у дадзеным выпадку не ад сакральных паводзін, а ад асабістых якасцяў.
Словам калук, паводле шматлікіх крыніц, абазначаецца раз-навіднасць чорта. 3 даследаваных населеных пунктаў яно сустракае-цца толькі Бабічах, дзе страціла міфалагічную семантыку, у адпаведнасці з тэндэнцыі, якая сустракаецца ў беларускіх дыя лектах у адносінах субстратаў міфалагічнай лексікі, перайшло 9 лаянкавы лексічны пласт "А кадух тваёй мацеры нехай" ні чаму ўзнікла гэтая прымаўка, ні значэнне лексемы кадук Ін-фарманты у Бабічах не ведаюць.
Зараз гаворка пойдзе аб персанажах, якія не з"яўляюцца "ня-чыстымі" па прыродзе аб людзях, якія валодаць звышнатураль-нымі здольнасцямі. Адна з гэтых здольнасцяў, стэрэатыпнае ва Усходнеславянскай міфалог уменне ператварацца у ваўка. У в. Крукі гэткі чалавек называўся воўкалака, а магічнае дзеянне вы-глядзела наступным чынам: "пашоў у лес, узяў тапара, того тапа-ра ў бярозавы пень, тры разы туды-сюды перакуліўся", усё гэта з адпаведнымі заклінанням!; ёсць Інфармацыя пра людзей, якія вы-падкова даведаўшыся пра спосаб ператварэння, не ведалі, як зноў отаць ледзьмі. Адзін з іх не хацеў жыць у лесе "к хаце падходз19, пужаў людзей", пакуль яго не ударыл! тры разы па лбу Іконай, у выніку чаго да яго вярнулася чалавечае аблічча, а другі стаў чалавекам праз пяць ці шэсць падоў, без чыйгосьці пабочнага ўмя-шання, і сам не ведаў, як гэта адбылося. Ва усіх іншых вёсках дзе гэты міфалагічны персанаж зайіксаваны, ён называецца трады-цыйным словам ваўкалак; у в. Добрынь поруч гэтым міфон мам ужываецца вывірыцень, а у в. Перарост перавяртун. І У адной 1 у другой вёсцы ў ваўкоў ператвараліся калдуны, прычым у Пера-росце гэта рабілася з мэтай нададаць на скаціну, а у в. Добрынь былічка аб тым, як калдуння у выглядзе сабак хлябтала са
слоікаў чужы бярозавы сок. спосаб ператварэння, адзначаны У Пе-раросце, такі я трывіяльны, як у Круках: перавярнуцца праз уваткнути у зямлю нож ці праз пояс. Аднак у Пераросце фіксуюцца былічкі, паводле якіх калдуны маглі ператвараць, у ваўкоў і ін-шых людзей: напрыклад, на вяселлі, для чаго калдуння падклала свой пояс пад тарог хатн, ці павязаўшы хустачку на шыю палюбоўні-ку сваёй дачкі у адплату за намер ажаніцца з другой. У в. Голоў-кі за магчымасць ператвараць людзей у ваўкоў знахари мусила ад
14 👁