Як зайцу збанок патрэбны. На забой біць, біцца. Заяц гноіць (гнаіў) поле, зямлю і пад. Пасля фразеалагізмаў з канструкцыйна абмежаваным значэннем, якія ўступаюць у сувязь з канкрэтнымі залежнымі словаформамі, даюцца займеннікава-прыслоўныя паказчыкі гэтых форм: Закруціла ў мазгах каму. Вачэй не стыкаць дзе. ЭМАЦЫЯНАЛЬНА-АЦЭНАЧНАЯ ХАРАКТАРЫСТЫКА ФРАЗЕАЛАГІЗМАЎ Многія фразеалагізмы маюць сталую, замацаваную за імі эмацыянальна-экспрэсіўна- ацэначную афарбоўку неадабрэння, іранічнасці, жартаўлівасці і інш. Яна абазначаецца адпаведнымі стылістычнымі паметамі: Як ведзьма з таўкачамі хадзіць. Няўхв. Вераб'ю па калена. Жарт.-іран. Прывесці да хрысціянскай веры каго. Часцей гумар. СЕМАНТЫЧНАЯ ХАРАКТАРЫСТЫКА ФРАЗЕАЛАГІЗМАЎ Значэнне фразеалагізма тлумачыцца апісальным спосабам. Тлумачальная формула будуецца так, каб у ёй адлюстроўвалася катэгарыяльная сутнасць фразеалагізма. Напрыклад, назоўнікавы фразеалагізм тлумачыцца назоўнікавай, дзеяслоўны – дзеяслоўнай, прыслоўны – прыслоўнай канструкцыяй: Поп'е вока. Асудж. Вельмі зайздросны, сквапны чалавек. Выкінуць на вока каму. Прыпомніць, выгаварыць каму-н. што-н. непрыемнае. У самае вока сказаць. Вельмі трапна, дакладна, дасціпна. Семантыка несуадносных з часцінамі мовы фразеалагізмаў перадаецца прэдыкатыўнай сінтаксічнай адзінкай: Ні адзін волас з галавы не ўпадзе ў каго. Ні ў якім разе нічога кепскага не здарыцца з кім-н. Адно вочы свецяцца ў каго. Хто-н. вельмі худы. Значэнні мнагазначных фразеалагізмаў аддзяляюцца парадкавымі лічбамі ў межах слоўнікавага артыкула: Воўкам выць. 1. Плакаць, галасіць. 2. Быць у роспачы, у адчаі (звычайна ў адзіноцтве). У асобных слоўнікавых артыкулах як самастойныя падаюцца фразеалагізмы, што супадаюць знешняй формай, але маюць зусім розныя, аманімічныя, значэнні: Вачэй не стыкаць1 дзе. Часта і доўга адсутнічаць дзе-н., не паяўляцца куды-н. Вачэй не стыкаць2. Зусім не спаць. У апублікаваных крыніцах, з якіх браўся фактычны матэрыял, асобныя фразеалагізмы растлумачаны не зусім дакладна. Напрыклад, у «Слоўніку Гродзенскай вобласці» Т. Ф. Сцяшковіч фразеалагізм абое рабое тлумачыцца словам 'аднолькавыя'. У гэтым тлумачэнні адсутнічае вельмі істотны кампанент значэння – пеяратыўны: больш дакладным будзе наступнае тлумачэнне – 'аднолькавыя сваімі адмоўнымі якасцямі, адзін не лепшы за другога'. У гэтым жа слоўніку фразеалагізму біць у хамут прыпісана неўласцівае яму значэнне 'палохацца'. На самай справе гэты агульнаўжывальны фразеалагізм мае значэнне 'рашуча не пагаджацца, упарціцца'. Частай недакладнасцю ў слоўніках з'яўляецца неадлюстраванне ці няправільнае адлюстраванне катэгарыяльнага значэння фразеалагізма. Так, у «Слоўніку беларускай народнай фразеалогіі» Е. С. Мяцельскай і Я. М. Камароўскага фразеалагізм як у сне тлумачыцца як дзеяслоўны – 'аказацца выбітым з раўнавагі, быць да глыбіні душы ўражаным чым'. На самай справе гэта прыслоўны