ЛАТАМІ. Трэсці латамі. Хадзіць у старой, парванай вопратцы. Сама Юзэфа файна
ходзіць, а маці трасе латамі. Жодзішкі Смарг. (СГВ, 609).
ЛАТАТЫ. Даць лататы. Імкліва бегчы, без аглядкі кінуцца наўцёкі. Я с перапуду
кінула й сваю торбу, і свой хвартух з грыбамі, як дала лататы! Глоўсевічы Сл.
(СБНФ, 71). Даў, як заяц, лататы праз дарогу ў кусты. Моцевічы Лід. Як трэба было
буракі выбіраць, то лататы ў горад даў. Уселюб Навагр. Хлопяц паглядзеў чым пахня і
даў лататы. Пракопавічы Гродз. (СНМ-2, 62).
ЛАТВІС. Як Латвіс з Сорай падружыцца і пад. Іран.-асудж. Зусім не (пасябраваць,
жыць у згодзе). Ну зышліся, падружыліся як Латвіс с Сорай, ні можаця хоць на мінуту
зьмірыцца, сварыцяся і сварыцяся. Акоіца Лепі Воран.
ЛАТЫША. Як у латыша хрэн ды душа ў каго. Іран. Нічога няма ў каго-н., хто-н.
вельмі бедны. Вось калі назьбіраяш грошай – купім карову. – Пра што ты гаворыш,
дурань! За што ты купіш карову, калі ў цібе як у латыша хрэн ды душа?! Вялікая
Бераставіца Бераст.
ЛАЎКІ. Спа´сці з лаўкі. Іран. Страціць ранейшы ўплыў, выйсці з даверу. Ужэ с
паўгода, як споў з лаўкі, а то ўсё ў брыгадзірах хадзіў. Бершты Шчуч. (ЗНФ, 66). Не, табе
ўжэ ніхто ні паверыць, ты ў нас споў з лаўкі. Пілаўня Шчуч. (ЗНФ, 66).
ЛАХІ. Лахі пад пахі. Паспешліва схапіць свае манаткі. Зараз лахі пад пахі і дадаму
пойдзем. Ганчары Лід. Пакуль я прынясла воду, ён лахі пад пахі і дадому. Вялікая Воля
Маст. Ці ён з ей пажыве, зара лахі пат пахі і ходу. Заборцы Астр. Лахі пат пахі і пайшлі,
а то ты будзяш шэсьць гадзін зьбірацца. Сурынка Сл. Ён, доўга ні думаючы, лахі пад пахі,
і ўцякаць. Руда Яварская Дзятл.
ЛАХІНАЎ. Як лахінаў аб'еўся. Няўхв. Вельмі моцна раздражнёны, разгневаны,
неўраўнаважаны. Мой посьля того забраня як лахінаў аб'еўся: крычыць, лятая як
ашпараны. Што ён ні ўпадабаў? Забагонне Зэльв. ● Лахіны – буякі.
ЛАХМЫТКА. Як лахмытка. Кепска, бедна ці безгустоўна апрануты. Чаму ўжэ гэта
ты як лахмытка ходзіш, здаецца, і зарабляеш добро? Жытародзь Гродз. (СНМ, 79).
Адзеньса лепяй, а то лазіш як лахмытка, стыдно перад людзьмі. Бабіна Гродз.
ЛБЕ. На лбе не напісана ў каго. Адразу, па знешнім выглядзе, цяжка вызначыць, што
гэта за чалавек. Я ш не ведала, хто яна, на лбе ў яе не напісана. Малахавічы Гродз.
ЛБОМ. Лбом дзверы адчыніць. Пайсці выгнаным. Яго аттуль пагналі, лбом дзверы
адчыніў. Уселюб Навагр. Так ён нам надаеў, што бацько ні выдзяржаў, прапёр яго, лбом
дзьверы атчыніў с хаты. Уселюб Навагр.
ЛЕБЕДЗЬ. Белая лебедзь каму. Выкл. Пажаданне чыстай, добра вымытай бялізны
таму, хто мые. Белая лебяць табе! Бакшты Іўеў. (СПЗБ-2, 637).
ЛЕГАМ. Легам ляжаць. Асудж. Нічога не рабіць, лайдачыць. Кастусь кап трохі
варушыўся, то не, легам ляжыць, вось таму ў яго і марная гаспадарка. Хвінявічы Дзятл.
Вар. лежма (лёжма, ложма, легам, логма) ляжаць.
ЛЕГЧЫ. Легчы нямятай устаць няклятай. Быць вольнай, не абцяжаранай
сямейнымі клопатамі. – Трэба табе замуж, Марыля. – Нашто. Я свабодны чалавек – лягу
нямятая ўстану няклятая. Ваўкавыск Ваўк.
ЛЕДВА. Ледва не ледва. Гл. ледзьве не ледзьве.
ЛЕДЗЬВЕ. Ледзьве не ледзьве. Нарэшце такі, пасля значных намаганняў. Калонка
была замерсшы ў гэтыя маразы, то ледзьвя ні ледзьвя я тут яе дагрэў. Дзетамля Навагр.
(ЗНФ, 45). Ледво ні ледво дастала яблыко, аш патскочыць прышлосо. Бершты Шчуч.
(ЗНФ, 45). Ой, німа мне калі вязаць, я во ледва ні ледва кончыла ткаць. Заполле Воран.
(ЗНФ, 45).
ЛЕДЫ. Леды вадзіць. Пляткарыць. Нашы жонкі сабяруцца ў кучу і леды водзяць.
Кладнікі Іўеў. (СГВ
Дадатковыя словы
абеўся
9 👁